Búfræðingurinn - 01.01.1934, Síða 14

Búfræðingurinn - 01.01.1934, Síða 14
L 2 L' -)ipu:r ur tre, Less er getið í greininni "'Jarðræsi" séu lítið notuð her á landi.Árið 19?o var her £ alls íruir. ið rert 94242 Clj.! , lokræ t pxpuræsi jura af m ,þaraf jarðræsi 38^45#m ,srjótræsi 15211 m ,on pípuræsi að-# ems 486 ni .Þau eru aftur á móti algengustu ræsin orlendis og eru ba næstum eingöngu notaðar pípur úr br&nnduin leir.Lessar pipur eru dýrar.munu nú kosta i Ðanmórku um kr. 29,oo hver.iir loo m (6,5 cm víðar).Þær em þungar í sér, 1 oo m. v'ega uiu ‘8oo kg og aúk þoss^er alltaf hætt við,að nokkuð brotni x löngum fTútningum.Þessar pipur' ^ : mundu því verða' dýrar hingað komnar fra útlöndum»En þratr fyrirýþað má telja líklegt,að það mundi borga sig að nota#þær þar,sem ekki er hægt 8ð koma við jarðræsum og örðugt er með grjot :l ghjotræsi.Og þar sem-.kaupa verður alla vinnu að til grgótræsagerðár,tel og að ven.iu- lega mundi ódýrara að nota bronndar pxpur. Það hefir nokkuð verið rætt og rita'ð lun það,að stofna verksmiðjur hér á landi,ti1 þess að brenna leir í pípur.fír víssal'ýrír þvi,áö áll-víða her á landi or til nothæfur leir#til þessa.Um framtíðar- gildi þessarar hugmyndar skal ekki rætt hér,en sem stendur viröast litlar lxkur til þess,að hún komist í framkvæmd. á næstu arum. s -> Vopna þc3ö". ,sca uo . c er getið,hvað leirpipurnar eru dýrar og erfiðar í fiutningum,hefi'r á siðustu árum auklst m.jög £J.'iugi manna fyrir pípum úr tre.Norðmenn og Svíar hafa bú.ið til margar ger'ðxr af þexin og erú þær yfirloitt talsvert ódýrari en lelrpxpur af sömu vídd,á sumum munar jafnvel urn helming.Auk þess eru þær Of urn neiming. Auio pess eru pær mikio lettari ö ódýrari i flutningi,svo að gera ma#ráð fyrir,að Lingað _ koranar mundu þær venjulega verða helmingi ódýrari en leirpxpur eða meira. Það er því full ástæða fyrir okkur,að fylgjast vel með,hvað gerist á þessu sviði#hjá frændþjóðum okkar.Skal ura þetta fárið^nokkrum c-róum. l.P.ípur úr tréþynnum.Árið 19'26 byrjaði tilraunast jor: A tt"-- ingstad ao gera tilráunir raeð pípur úr tréþynnum aöeins 1, ____ þykkt. Tréþynnan er skorin í hæfilega stærð, síðan er h.ún latin x sér- staka þer til gerða vél,þar sem járnsívalningu.r vefur um sig plöt- unni gg eftir það eru samskeytin heft saman með tveimur grönrnm A. Ilönn- 7 mm er listum.Pipan er þá tilbúin 7 cm#við að innanmáái og 1 rn á lengd, Vélin getur búið til þoo pípur á lclst.Iíún kostar#um lþooo verksmiðja ' í fullkomimm stíl mundi , samkv. áætlun Hönriingstads, kosta um 80000 kr. í Noregi.Veröiö á hverri 1 m pípu tolur Iiönning- stad að muni verða um 1,5-18 aurar,eftlr því lxvort bær oru karboli- seraðar eða ekki.En þær eru akáflega. léttar,loo m vega ekki meira en um#44 kg .Þær eru sendar í rimlakössurn,loo 1 hverjum og eru þær mjög ódýrar 1 flutningum.Bezt er gera þær úr asp. 1926 voru pípur þessar fyrs.t laggðar í"Tokræsi á tilraumastöðinni eru ágætar enn.Við fengum#einn _______________________________________________ ’ ? lega,ekki v liafa þær,mer vitanl Porus i Noregi og verkanir þeirra kassa af þessum pípum að Hvanneyri voiTá.ð 1933 lega,ekki veríð fluttar hingáð til lands fyr.Haustið 1933 var nokkuð af þeim laggt í#lokræsi,en afgan^urinn mun verða laggður vorið 1934. Verður skýrt frá reynslu beirra x þessu riti síðar.Sumum ka.mi að vxrð ast,að pípur þessar séú svo veikbyggðar,að þær þoli ekki þrýsting jarðvegsins, en það virðist okki koma ao' sök.Þegar þær eru laggðar niður þarf að þrýsta .jarðvegimúh nx3~ur 'me'ð~boim , svo að þrystirigur- inn á#þær verði nokkuo jafn öllu megin og kemur það þa alls okki aö sök,þótt þær sóu þunnar.Annars eiga þær að þola um loo kg þrýsting hver pípa og Hönningstad telur,að jarðvegsþr. muni ekki vera moiri. 2. Pxpur úr holi.ua staurum. IJm -eða rett fyrir 195o fonn Gustaí' Ericsson Svíþjóð~upp eftirfaranái trépípugerð:Tekinn er sívalur staur talsvert grennri en venjulegur,girðingastaur,og klofinn efti.r endi- löngu x miðju.í miðjan sárflSíxnftvi-Pnn'eo^áfli húin. til laut inní b.áða helmingana og þeir syo festir saman aftur og er þá innan 1 þeim 5-6 cm víður gangur,en útúr honum liggja smágangar hingað og þangað, þar sem vatnið á að komast inn.Annar endi staursins er do.litið mjórri. en hinn og líka oft gerður grennri,en hinn endinn víkkaður með bor. Gengur svo mjórri endinn irmí þann sverari á næstu pípu og svo#koll af kolli.Pípurnar eru búnar til í scrstakri vcl,er gerir 2ooo á dag. Þær kosta um 11 aura h.ver m(þaraf efni 5 aurar),en#flutningskostnaður mundi verða mxkiTl hin^að.Fær vekja miklalathygli 1 Sviþ,ióð. 3»Vérksmi'ð.ia ein 1 Kristiansand Noregi hýr bil trépipur 1,6 m langar,5 cm vxðar,þykkt trés í þeim er 2 'cra og kosta 22 aura hvcr m. Guðm. Jonsson. »

x

Búfræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Búfræðingurinn
https://timarit.is/publication/696

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.