Búfræðingurinn - 01.01.1934, Page 20

Búfræðingurinn - 01.01.1934, Page 20
■Lokrædl leiða loft.Eins og kunnugt er, ei.ga , lokræcá .iö leiöa burtu’ "ik'aö'legt vatn ur 3ar.övegin.ura. En^á eíðari arura hafa raenn fundið. að 'pau leiöa einnig^ loft 03 hafabví þýðingu fyrir loftakiíti ,jarö- vegsins.Þetta var,mér vitanlega,-fyrst rarmsakað á noraku tilrauna- var lokað stöðinni Voil 1.919 • Hamisoknin var gerö t bar.nig.. Rtósisnunna loftbétt að öðru en því,að ondi á guraraíslongu var settur 1 saraband viö ræsið.Yfir skurðinn,sera ræsið endaði í,var svo/bjaidaö og þanni'g uir. búið, að engin hreyfing var á loftinu^þar i.flni. Eómulíarhnoðri var síðan hengdur upp í grönnum spctta cg látinn vera rett við opið á slöngunni,sera var í saubandiy.rið ræsið.Aimar bómullhrhnoórl• var á sama hátt settur upp rétt hjá,en utan við gumravslöngiSma.Við athugun kom nú í ljós,að linoðrinn vio slönguopið hreyfðist frá því,þótt hárrn imoðrinn væri s.lveg kyrr. Oat þaö ekki stafað af öðru en loft- strauiii ú't•út .fgcsinu í gegnum slönguna.Hið s'ama rnátti s"já með tveimur logandi Ijósúm/þai? sem annað var haft við op slöngunnar,en hitt rétt til hliðar við það.t>etta sama var einnig rannsakað á annan hátt; Nokkuð frá opnara skurði,þar sens lokræsi iá undir,var grafin hola nið- í ja.rðveg;inn,bó ekki dýpra en svo,að botnynennar var to-þo cn oi- en ræsið.í botn holunnar var síðan he.lt dálitlu af b.renn.i.stelns- • kolefni(CSp),en það er ákaflegs daunillur vökvi,.og inoid ínoká'ð'"ofan i holuná aftúr.Eftir nokkurn tima?misjafnlega langan,-.fannst lyktin af brennisteinskolefninu greiniiege., í frem.ra opi ræsisins,en þangað gat það aðeins borist raeð loftstfaura í gegnum ræsið.Við eina athugun barst brennisteinskolefnið þo m á. 1/2 klst. ,við aðsa lo9 ra á /4 klst. , ur ar við bá þrið.ju 166 m á tæpri klst. ,og var þa ræsið ekki beint. Hraði loftstraumsdms,er brennisteinskolefnið barst raeð,hefir 3V.Í loo :4'56 m á klst'. og þó heldur m tima,er brennisteinskolefnið þurf um 4o-þo cm þykkt moldarlag.Þessar tilraunir loft.holur japðvegsins tæmast ur niðúr efEir be'írn i~sömíi att venb þess , , ð gegn- syna það otvirætt,að eiri,þegar tekið er tillit' til fti til að komast niður í ræsi.5 lok. MGin oí En af ^þe'ssu an f rá o£ á Tei( "ir,að * 1 og ioftholur ra Si. ef tir ú: 11 ðvegsins rennur og •f: þeim út fer loftstraum- att-upp eftir lökræsunum- a 3 á Voll,meó því t.d. að grafa ho.lu e.íC bann hátt á ser endur-.ay,jún stacl L5'ftstráumur ~ tao~. lað aiveg niður um mymn. pe 1 rr ð'Teyiair n,ftt lcfc ut- 1 gágnstæ'ða var einnig ranns.akað i lokræsi nokkru ofar en brennisteinskolefnið var sett niðurfen bar• fannst eng.in lykt 1._/ T _ 1_• • a. l’ 'v, . “ « _-.r _... • rb... • a af hann mis- í stormi þvi.Lokræsin hafa á þennan þ.áttvmikla þýðingu fyrir loftskiftið 1 jarðveginum og má með nokkruin rétta segja,að þau séu öndunarfæri ham Hvernig á þessum loftstraumum stendur,er ovíst.Þeir virðast vera mjög óreglulegir,stundum sterkir,stundura veikir eða jafnvel engir og einstaka sinnum hafa fundist lítilslíáttar goiukippir inn á við. Stundum^eru dagaskifti aö styrkleika straumsins,stundum er jafn á ýmsurn timum sólarlirings.i.ns,hann. virðist ‘jafri3terkur og í logni,eins hvort sem vatn i*ann eftir ræsinu eða ekki.Orsokir h&ns eru yfirleitt óþekktar. hrýstixigur á .jarðveginn örfar lof bsklfti 'hans. Þetta atriði var einnig rannsakað á tilraunastÖóinní Voll.Eom þ’ár" í ljós,að allu.r þrýstingur,sem jarðvegur verð'ur fyrir,t.d. af gangi manna og dýra, völtun o.fí.,hefir talsverð áhrif á loftskiftið allt niour i j/2 m 1 ’rj 14 .. J -■*- loftholur 'jarövegsins,hann nnir taka loftholurnar til dar" oö s.ér,en og "utoncLunin'd Það er því jarðvegurinn or tálsvert f jaðurraagnaöur ogybek.ur að nokkru leyti aftur ' fy.rri. lögun sína eftir þrýsting. lað er aj’pi eða þar um bil.Við prýsting tæraast 1 "andar" frá sér,en þegar þrystingnum linr sín loft aftur,frá andrúmsloftinu, jarðve.gurinn "an "innöndunin" verður þó aldrei e.i.ns m.ikil og "útond auðsætt,að en ekki ao oíJ.u j*w,* ^ wj. .,. j—>. aj.nu .j^ j. undravert,hvað mjóg lítiil þrý.stingir getur verkað 1 þossa átt. Hans verður mest^vart í mýrarjörð.Með nakvæmuia tækjum raátti þar finna ahrif af þrýstingi með einum fingri í 1 m fjarlægð,með fe.ti^í. 2 m f je.rlægð og begar dráttarvél var ekið yerkáði hún 3 m ut f.rú sér. Það er því auöséð,að vöitun,ekki sízt á mýrarjorð,hefir ekki aðei.ns hún m,jög loft- ar þar meiri. 03 _en þess er sér- mikil þörf í mýrarjörð.Iuýrlendi þykir og erlendis gefa gott Æa ætla að það standi í nokicru sambandi við það,að dýrin 'troða hana saman og örfa ioftskiftið á líkan háct og vóltun.VöJ.tun er nauðsynleg við alla ræktun,einkum á mýrarjörð,og hefir iiér veriö minnsc á eina þýðingu hennar,sem mé.r vitanlega hefir a fyr hér á iandi. stakle beitiland.Ma ekii.i. Guðmundur verið bent jónsson.

x

Búfræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Búfræðingurinn
https://timarit.is/publication/696

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.