Búfræðingurinn - 01.01.1934, Síða 26

24
Frá mjolkurilátum tekur mjólkiimj
cki fyllilega hreinsuö,verða eftir í
íii sín {jerla.Þegar ílátin cru
ekki fyllilega hreinsuð,verða eftir i jpeim mjoikur- ofr vatnsleyfar
og í þeim hroast mætavel hæði mjólkursyru-geriar og i'otnunargextf ar.
Sömuieiðis' tekur mjólkin til sín gerla frá óhreinurnrliönduin og^fötum
nijaltarans og bví miður cft mj.Ög hættulega gerla. fra veikum kura og
ekki síður veiku i'ólki, sem. viö;nijólkurmeðhöndlunina fæst. f
Gerlamagn og tegundir I nýmjóikaðri mjólk standa þvi_i hlutfall-
1 við^heilbrigði^júgursins,hreinlæti í^fjósi og við mjaltir og hrein-
læti á mjólkurílátum. Gerlainagnið er því mjög breytilegt og sem daapi
má nefna,að í hinum mestu fyrirmyndar fjósum,par#sem kyr hafa verið
að fá gerlatöluna mjög lágayom lo pr.cmb^mjolkur.í goðuin fjosum með
heilbrigðar kýr,þrifnaði^viö hirðingu fjóss,gripa og mjólkunlata
mun gerlaf jöldimi í iiýrnjólkaðri m;jólk sjaldan vera undir lo-2o^þus.
pr.cm3.sé hreinlætið aftur á móti lítió,getur talan farið upp í
loo þús. eða jafnvel miljónir.
bað er í flestum löndum siður að flokk.a mjolk eftir gerlafjolda
1 Ðanrnörku er þetta lögboðið^og einnig
s
Gerlaflokkunin byggist
m jollc og 1 cm
3,
að gera verðmismun n flokkunura.
.n."Reduktaseuprófun.Venju1egast er'
af metylen-blárri" upplausn. Mjólkinni
___ saman í glasi og sýnishornið látið
í^51/2 tíma.Mjólkin er svo flokkuð eftir
iáa litnum.Orcakirnar til þess,að..rnjólkin
notað^4o cmb af
og bláa litarefninu^er blandao
standa viðx38-39'gráður C. í
þ.ví,hvað hún heldur lengi blr
aflitast^og fær aí'tur hinn^hvíta lit sinn,eru,að. gerlarnir eyða
súrefni úr mjólkinni og því fljótar gengur ýpað sem þeir ex*u fleiri-
að- verki.Þess ber' þó að geta ,að eyðing bláa "litarins fer einnig
nokkuð eftir því,hvað mikið er af hvítum blóðkornum 1 mjólkimii.Eyð-
is.t. liturinn fyr í broddmjólkjgeldmjólk,saltbeiskri rgólk en i venju-
legri^mjólk,þar eð þessar tegundir eru auðugri af hvítum blóðkornum.
Ivljólkin er svo flokkuð í 4 flokkas
1. fl.GÓð mjólkjSem helcíur bláa litnum í 51/2 tíma eða lengur. Inni-
beldur venjulega minna en'1/2 miijón gerla ^r. cm3 .
2. f 1. Sæmilega' góð mjólk, sem er orðin hvit innan 51/2 tíma,en held-2
ur bláa litnum í meira en 2 tíma.Gerlamagnið talið um /2-4 milj.í cm2
'J.fl.Slæm m(jólk,sen er orðin hvít innan 2,ja tíma,en heldur bþáa
litnum lengur en 2o mínútur.Gerlanagn talið um 4-2o milj. pr.cmÞ^.
4. fl.Mjög slæm mjólk,sem hefir eytt.,bláá litnuia innan 2o. mínútna
im
3
Gei'lamagn. hennar er yfir 2o milj. pr.
Fyrsta flokks mjólk er; tiltölulega gerlalítil,inpiheldur minna
en 1/2 milj. pr. cm3 .fil þess að tryggja sér fyrsta flókks m.jólk þarf
framleiðandinn að hafa vakandi auga a tveimur hÖíuðatriðum,sem ertfs
larelnlæti og' kæling.Hreiniætið hinörar gerlana í að komast í mjólkina
Kælingi'n tefur vöxt bcirra gerla,sem óhjákvæmilega berast þangað.
Qhreinindi eru vistarverur gerlanna.Hreinlæti í hvívetna er
því skilyrðislaus.nauðsyn þess,áð mjólkin geti orðið^fyrsta íl^vara,
hvað gerlamagn snertir.Hreinlætf verður að fylgja mjólkinni fr.á ax m
mjaltir hefjast og þangað til að mjólkin kemur 1 hondur neytandahs-,
í hvaða mynd sem er.Með þvx stendur.og fellur frarntíð mjólkuriðnað-
atins,Fyrsta sporið í hreinlætis átt,er að gefe nákvamsar gætur að
heilbrifrði nautgrlpanna og þeirra manna,sem fást við fjósstörf og
mjólkurvirmslu.Hreinlætið þarf að byrja strax í fjósinu.Þar barí^að
vera bjart, svo að sjáist ,hvar þörf' er á hreingemingu og sólarljósið
gebi -skiniðf þar o^ not\ verði -af gorladrepandi áhrifum þess. Loftræst-
inn; þarf að'vera^i góðu lag.i,svo að fjósloftið sé lireint og~þ‘ui,rt
þv.l nð 1 k".q hr>na?
siim
að nelting kýrinnar sé i lagivGjöf og
hendi góðum tima fyrir mja.Ltir,svo að hægt^sé
mjóikað er.Það^er nauðsyniegt að Ibera í fjósið
þess að draga úr bleytu og' stækjulykt og er pá
Kýrnar eiga að burstast og' kórnbast daglega,helzt eftir mjaltir eða
hæfilega löngum tíma fyrir m.jaltir,svo að ryk það,serighreyfingin or-
sakar,hafi sezt til.Búning mjaltarans er víða mjög ábótavant.Oft er
farið í óhreinar flíkur með ermar í'rpm á hendur, til. þess að hlífá-..
hversdagsfötunum.Eru þessar œjaltarflíkyr veríjuíegaj.geymdar í fjósun
um og sjaldan. eöa aldrei þvegpar/.Fer þa oft/ svo,að viö hreyfingar
mjaltarans hristist'" hverskonar óþverri niður í mjólkurfötuna,meöan
- O ?
?ður aðj ínnast af
ið lofta úty,áöur en
á.m.k. í básana,til
mómold 'bezti íburður.