Búfræðingurinn - 01.01.1934, Blaðsíða 43

af eimdu vatni.Þessar upplausnir eru hitaðar upp í blóðhita(33-39°),
, aður en beim er dáslt inn í blóðið-.er beim ymist dælt í halsæðina
vvVena gugularis) eða ó mjolkuræðina(V.mammaria externa),og er aherala
lögð a |>að,að vökvinn renni hægt irm.Hupka lætur^mjög vel af áranpr-
inum af pessum kalsxum-inndælingum,'sérstaklega pó hja fyrstu tveirrur
flokkunum:kúm með venjulegum doðaeinkennum og þeim kúm,sem ekki voru
mjög máttlausar,b.e.a.s.riðuðu að aftan,en gatu samt staðið.Batinn
kom strax í Iqos nokkrum mímitum eftir inndælingu eða í mesta lagi
eftir /2 kltíma.3*flokkurinn,kýr,sen...ekki gátu stsðið upp,en höf5u
að öðru leyti ekki doðaeinkenni,voru nokkuð seini til,það liou nokkr-
ir(3-5) kitímar og í ^noœum tilfellum 1-2 'd-agar,pangað til k,ýrnar
stoðu^upp.',6 af þessum kúm fengu nýja kaisíuminndælingu daginn eftir
og stóöu þá upp ca.15 mín. seinna.Við. krampadoðá~rejmdist kalsium
einnig vel. Hupka telur ,að læfcna megi al.lar Tegundir áoðans með kiJ.s-
íuminndælingu og að kalsíumlækningin haft pá kosti fram yfir loft-
inndælingu,að kalsíum verki mikið fyr og bntur og' hafi engin 5.brif
a júgrið,en eins og kunmrgt er g.etur það kamið fyrir,að kyr fai jug-
urhólgu eftir doða,ef hreinlætis erekki/gætt við loftinndælingu i
júgrió.l’essi aðferð(kalsíuminndæling^i blnðið) hefir,að pvi ér-eg
bezt'veit,ekki verið reynd hór á landi ennþá.
Doðinn hefir til^þessa verið læknaður-.með J:cftinndæjingu(doöo,-
dælu),9g segja^að sú aðferð hafi reyn'st hér ágætlega,ef rett hefir
verið- á haldið.tratt fyrir það 'að lækningaráðferð þessi gnr-alþekfct
og hefir verið notuð heT"'í aratugi, þá'fínnst/mór samt reuttnek.krar
upplýsingar um það,hverni£ henni.er beitt.
Hyrst ber að athuga jþað,að mjö^ kr naTxðsynlegt,að_kyr seu dæidar
undir eins og doöaeinkeTmi sjást.Þvi seinna sem dcðaveikar kýr eru^
ðældar,þeim mun verri eru batahorfurnar.iessvegrie-ættu doðaöælur ?ö
vera til á sem flestum bæjum,sérstakfega par. sem strjalbylt er.Oft
fer dýrmætur tími til einkis,pegar sækj.a þanf doðadælu langa leið.
bá er þess einnig að gæta,að doðrnn kemur fram ,á mismunandi hátc,sbr.
það sem hér hefir verið sagt "að fpaman um hina.r 4 teguhdir /eoa_af-
brigð-i doðans.Doðadælan er svo þekkt siia.ld',a-ð,..é.g sé- ekki ástæðu' til
uð lýsa henni hér.Þegar kýrin^er dæl'd,er bezt að-hún liggi á hliðina
(ef hún getur ekki staðið),því að jDannig er hægast að komast að júgr-
inu.Áður en byrjað er áð dæla,-er kyrin^mjólkuð, júgrið þvegið vel úr-
sapuvatni. og ,síðan.'úr /lysol- eða kreolinvatni,Doðadælan parf að vera
vel hrein,bozt-er.-'að sjúða mj.óikurpipuna,áður en bún er.natuö og
iogg'/a hana^siðaiy 6 /Lysol-' éða jjrpaiinvatnUiuihig barf að láta hreins
uða..Jíómull í málAhólk-;þann/sen p. dæiunni er yOg'Jloftið Ixreinsast 14 ^
b^muilin er té-kin úr,-þiegai/búið er að nota dæluna. Fyrst-;er "dældur sa
jugurhelmingur,sem ni.ður veit óg síðan sá /éfrl. Áöur -en mjólkurpípunni
er atungið upp/í spenann,er strrokið af spenabroddinun með.bómull eða
hreinni rýju. -vættri_í_ lysolýatni.Hver^júgíirf j'óroungur er dælaur
stifur og síðan bundið fyrir spenarín íue’ð ióneftsræmu. Cxott er nudda
hverm. júgurfjórðung-með lófummn,þegar^háim hefir yerió dældur með
loftijloftið jafnast_betur í júgrintr a þann Hátt. Böndiri eru tekin af_
spenunum eftlr ca. 1/2 kltíma og spenaroir nnddaðir -milli "fingranna,
svQ.__að blóðrásin örvist,og hringvo.ðvi spenarásarinnar 'dragist betur
saman.hegar'"búið er_ að^dæla/júgriðTþarf -að^agpæða kúnni, þannig að.
-ain. liggi seijL péttust á brjósti ogúkviði ‘itíiopoéy^ða ' ^ um lihe og
bækil.Gott er -að proða heýpokum utan með kúnni o'g skoroa hana þannig.
fil þess að 'stýrk'ja'starf semi h jartrahs", er''gott að spraúta undir húö-
lria(a hálsinum) 5-8 fe' a.f po^f ei'niCGpffeinum" nabrio-saiicylicum) leysi
ÚPP í 15 g_af eimdu vatni.Verra er-/að^nota kamfóruolíu,vegna"þess að
bragð kercurýaf^kjötinu,ef lóga þarf kúnnl-EIihs og kunhugt er,ke.mur
katinn oft fljótt eftir loftinndælingu,eftir nokkra kltima.,jafnvel
eitir 1 kltíma,þegár bezt lætúr.NÚ vil,ég biðja menn um að veita því
°ýbygli>að .ekki_ma rjúka stráx í að mjólka kúnai,þá aó bati só kominn
^yrin se staðirv upp'/Og byrjuð að qfcætraKÚnúa/að m jóþka/i fvrsta
úlgi . bogar 12 tlmar «ru 'liðnir f ró ir.n.dælIngu. £>ess~~eril- mörg dæmi, að
knm hefir slegiö niður aftui,vegná þess/áó pær voru mjólkaðar of
Srieimna.Komi batinn ekki eftir^lo^éL.2 kltíma,þátþarf að toga allt loft
ÚD dþgrinu og mjólka\úr því þá mjolk,sem í því kann að veraisíðan «r
O^rið fyllt aftur með lofti á sþma hátt og þegar hefir verið lýst.
i' ýu9synþegt er að snúa kúnni ,ef hún liggur. lengur en 12 kltima, svo
a° bún^xiggi- ekki pf lengi á •söihú hlið.
- Kyr,sern fengið haf.a doða jbg er batnað,eru oft lystardaufar fyrst
a eftir og er satirinn úr slíkum kúm oft fremur harður.í slífcum