Búfræðingurinn - 01.01.1936, Side 34

3o
1.2 % feiti _____
2,1 -
3,6 - -
5.2 - -
lo .0 —
4-• SÚ m.jólk, sem kemur síðast ur .iuigrinu, er f eitust.^-lÞ^lTÞai-un'á'
sýna með eftirfarandi tölum;
Fyrstu bogarnir af mjólkinni höfðu
Fyrsti fjórði hluti mjólkurinnar
Annar - - - -
briðji - -
Síðust bogarnir
betta atriði gerir góðar mjaltir enn mikilvægari en ella væri*
5* Beitilandið hefir áhrif á magn og gæði mjólkurinnar. Upp
til dala og a hálendi er mjólkin feitari en niður á láglendinu .
Fetta er t.d. alþekkt í Noregi,]?ar sem mjólkurfeitin er meiri þann
tíma,sem kýrnar eru í seli.
6. Veðráttan. í kuldatíð og vætu minnkar oft mjólkurmagnið á
S'umrum,en feitin hækkar.
7. Fóðrið hefir áhrif á feitimagnið í mjólkinni. Ýmsar olíu-
kökur ásamt belgjurtum og grösum virðast hafa hækkandi áhrif, en
frosið fóður og rófur lækkandi áhrif,eins fiskiúrgangur. Erlendar
tilraunir sýna dálítil lækkandi áhrif af maís og síldarmjöli.
8. Holdafar.ííystofte í Danmörku reyndist mjólkin 0,16-0,87%
feitari,þegar kýrnar voru í góðum holdum en slæmum við burð. betta
getur haft áhrif fyrstu 3 mánuðina. Er því nauðsynlegt að hafa kýr
í góðum holdum við burð. Einkum á þetta við hámjólka kýr,]?ví að
jþeim er sjaldan gefið nægilega eftir burðinn og mjólka af holdum.
9. Tími eftir burð. Féitin minnkar heldur frá jþví skömmu eftir
burð,en jþegar kýrin er að geldast hækkar hún oft aftur.
1°. Kyn og einstaklingar. Sum kúakyn einkenna sig við mikla
mjólkjönnur við mikla feiti í mjólkinni (Yersey kynið t.d. um 5 %),
en jþó er, miklu meiri munur á einstaklingum innan sama kyns. Sumar
kýr mjplka minna en looo kg á ári,aðrar yfir 5ooo kg ,og feitin
getur verið niður í 1 % og upp í 8 %.
11. Lengd geldstöðutímans hefir engin áhrif á mjólkurmagnið,
sé hann yfir 14 dagar. Það er ]?ví .enginn hagnaður í jþví að láta
kýr standá lengur geldar en 1/2 mánuð. Sú skoðun er því röng,að því
lengur sem kýrin standi geld,jþví meir mjólki hún á eftir.Danskt).
12. Fostrið virðist anéim áhrif hafa á mjólkurmagnið fyrstu
3 mánuðina,samanborið við kálflausar kýr,lítil 4. mánuðinn,en mikil
úr því. . ■
Mjólkin er holl og alhliða fæða. Næringargildi'hennar er talið
um 65o H.e. í kg, Fást ~þá 321/2 H.e. fyrir hvern eyri,ef hvert kg
kostar 2o aura. Er jþað dýrt samanborið við kornvöru' og:garðávexti,
þar sem fást 6o - loo H.e. fyrir eyri. r .;••■;■ t;,-"
Guðm, . Jpnsson;