Búfræðingurinn - 01.01.1936, Síða 48

*+4
eru rækrtaáar, sums staðar eru >au- uo-l7uð-^vi^^yð4jagir_illsresis í
kornökriim, en 1 rófnagörðum eru þau ekki nothæf. Her skai .lýatu-ill-
gresisherfingti í kartöflugarði:
Nokkrum dögum(6-8) eftir að sett hefir verið niður,má með að-
gæslu sjá aragrúa af arfaplönfum þekja moldina ogslá á hana græn-
leitum hlæ. Nái ]?ær að vaxa óhindrað-,m\mu þær eihiruac>kkrar--vikur
verða garðyrkjumanninum þungar í skauti. hær eru í fyrstu mjög veik-
hyggðar og aldrei eins auðvelt að eyðileggja þær eins og 'einmitt
])á. Sé nú illgresish-erfið dregið yfir garðinn í jurru v.eðri rífur
pað upp hinar ungu og veiku arfaplöntur,skilur við þær með sundur-
tættar rætur,sem ekki ná að gróa aftur,ef mold og veður er þurrt.
Þetta er svo endurtekið nokkrum sinnum(3-5) þar til kartöflurnar
er hyrjaðar að koma upp. hetta er meðferð,sem arfinn híður aldrei
hætur. En þegar kartöflugrösin eru verulega farin að váxa upp úr
moldinni,verður illgresisherfinu ekki lengur við komið,og er þá
tekinn raðhreinsari og arfaskafa,eða arfaskafa eingöngu,ef rað-
hreinsari er ekki til. Með þeim áhöldum má halda arfanum niðri, það
sem eftir er suma-rs. Sé ekki til illgresisherfi,má notast við góða
hrífu,helst garðhrífu,og raka með henni yfir garðinn-. Á þennan hátt
er hest og ódýrast að eyða úr kartöflugörðum öllu einæru illgresi,
t.d. arfa,hgartarfa,skurfu o.fl. Illgresisherfingu er ekki hægt að
nota í sáðsléttum.
2. Eiturefni.Margar erlendar rannsóknir sýna,að hægt er að
eyða illgresi með eiturefnum,ýmist í föstu ástandi(duft) eða fljót-
andi(vökvar). Efni þessi eru oftast annaðhvort sterkar sýrur eða
sölt af sterkum sýrum. í hæfilegum upplausnum drepa þau illgresið,
án þess að skaða nytjurtirnar,ýmist af því,að þær eru lítið farnar
að láta á- sér hæra,þégar efninu er dreift yfir eða af hinu,að þær
hafa gegn því meiri mótstöðu. Orsakast hún oft af- því,að illgresið
hefir stærri hlöð og verður því fyrir sterkari áhrifum af eitur-
efninu. hetta á sér einkum stað á graslendi,en í görðum verður að
nota efni þessi með mikilli varasemi,vegna hinna hreiðhlöðuðu garð-t:i
jurta.
Aðferð þessi,að nota eiturefni við eyðingu illgresis,var fund-
in upp af tilvilgun af frönskum vínræktarmanni árið 1896. Hann
dreifði yfir akra sína upplausn af hlásteini(CuS04) og.tók þá eftir
að nokkrar illgresisjurtir,er urðu fyrir vökvanum,visnuðu og dóu.
Síðan eru fundin upp mörg önnur efni með svipaðar verkanir.
Ekki vita menn með visau,í hverju hinar eitruðu verkanir þess-
ara efna eru fólgnar. Talið er,að þær stafi aðallega af því,að þau
dragi vatn úr plöntufrumunum meira en svo.,að þær geti .náð því aftur
með rótunum,og visni þær því. Þessvegna verða verkanirnar mestar í