Morgunn - 01.12.1938, Side 10

136
MORGUNN
um og andlegu sannindum, sem aldrei fyrnast. Það eru
þær myndasmíðar andans, sem skulu standa, þegar dæg-
urflugurnar, er þóttu glitra fagurlega í bili, eru dauðar og
horfnar. Og ég held, að um það verði ekki deilt, að Einar
Kvaran mótaði í ritum sínum mikið af hinu varanlega,
eilífa gulli andans, en gaf sig ekki að hinum fánýtari efnum.
Ég hugsa um skáldið, sem ég kyntist löngu fyrr en
manninum. Og þá verður mér augljósust hin næma samúð
skáldsins, er skilur svo djúpum, bróðurlegum skilningi kjör
smælingja og litilmagna mannlífsins, og fer mildum bróður-
höndum um sálarlíf þeirra. Hann dregur upp ógleymanleg-
ar myndir af mönnum og konum í ýmsum stéttum og
aðstæðum. En ógleymanlegastar verða myndirnar af þeim
sem skuggamegin lifa og flestum sést yfir, hinum minnstu
bræðrum Krists. Hann lýsir og körlum og konum sem vér
könnumst við og þekkjum, með kostum þeirra og göllum,
styrkleika og veikleika. Mannlýsingar hans bera á sér hand-
bragð hins vitra og víðsýna skálds og mannþekkjara. Þess
vegna eru skáldsögur hans smáar og stórar, þeim kostum
búnar, að vér getum æfinlega af þeim lært eitthvað sem
er satt, um oss sjálf og aðra mer.n, um Ieið og vér höfum
andlega nautn af sjálfri ritlist og stíl skáldsins. Og yfir
lífið og mennina, sem skáldið lýsir svo rétt og trútt í sög-
um sínum, ber svo birtuna ofan að. Hann sýnir oss það
allt í bjarma sinnar háleitu, björtu og mannúðlegu liísskoð-
unar. Hann vill æfinlega sýna oss, hvað verðmætast er og
varanlegast í eðli mannanna, hvað eilift gildi hefir. Ég nefni
rétt eitt dæmi. Það er Álfhildur móðir hins unga drykkjumanns.
Þessi milda, þolinmöða, ástrika móðir hættir ekki að elska
soninn sinn, hversu mjög sem hann særir hjarta hennar,
hættir aldrei að treysta honum, hve oft sem hann hefir
brugðist henni, hættir aldrei að vona, að hið góða fái loks að
sigra í sál þessa hörmungasonar, hættir aldrei að treysta
Guði, sem hefir mátt alheimsins til að vernda þá sem
biðja hann. í þessari móður sér Einar Hjörleifsson Kvaran