Morgunn


Morgunn - 01.12.1986, Qupperneq 12

Morgunn - 01.12.1986, Qupperneq 12
urðu á heimili Foxfjölskyldunnar í þorpi einu, Hydesville, í Norðausturhluta Bandaríkjanna.7 Flestar kenningar og tilgátur spíritismans eru þó beint framhald fyrri hugmynda. Ýmsar leynireglur og dultrú- arfélög hafa einnig haft sín áhrif á trúarhugmyndir og heimspeki spíritismans og má þar nefna Frímúrararegluna og Rósakrossaregluna. Hér má einnig nefna kristna dul- hyggju og kraftaverkatrú, sem greinilega hefur verið hug- myndalegt baksvið hreyfingarinnar, þó áhrifin á spíritis- mann væru fremur óbein en bein.8 9 Það er ekki tilviljun, að spíritisminn skuli koma fram sem fjöldahreyfing um og eftir miðja síðustu öld. Þá höfðu kirkjulegar valdastofnanir sett mjög niður og höfðu ekki aðstöðu til að einoka eða fordæma þau yfirnáttúrulegu fyrirbrigði, sem voru kjarninn í hreyfingunni. Þau óvenjulegu fyrirbrigði, sem voru upphafið að spíri- tismanum, voru einnig mikilvæg fyrir guðspekina, a. m. k. í byrjun. Höfundur hennar, frú H. P. Blavatsky, sem var af rússneskum ættum, var upphaflega miðill og fékk visku sína úr öðrum heimi. Síðar varð hún fráhverf hinum sér- stöku aðferðum spíritista og lagði meiri áherslu á dul- hyggju og heimspeki. Hún varð jafnvel andstæð spíritis- manum og kvaðst heldur vilja stunda anda þess, er lifir en umgangast þau dauðu.1' Bent hefur verið á, að hinir svo- kölluðu „mahatmar“, eða hinir miklu andar, er frúin hafði samneyti við og gegndu miklu hlutverki við upphaf guð- spekinnar, séu náskyldir þeim verum, sem meðal spíritista eru kallaðar „stjórnendur að handan“.10 Frú Blavatsky stofnaði fyrsta guðspekifélagið árið 1875 og naut til þess aðstoðar bandaríska hei’shöfðingjans H. S. Alcotts. Árið 1879 var félagið endurskipulagt og hallaðist síðan meira að 7. Jón Auðuns, Aldarminning sálarrannsóknanna og spíritismans. 1 Morgni XXIX 1948. 8. Nelson, op. cit., bls. 55. 9. Bryan Wilson, Religiösa sekter. Aldus/Bonniers 1970, bls. 171. 10. E. Briem, Moderna Religionssurrogat, Spiritismen, Teosofien och Chrísticen Science. Hugo Gebers förlag, Stockholm 1926, bls. 72. 10 MORGUNN
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84

x

Morgunn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunn
https://timarit.is/publication/668

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.