Morgunn


Morgunn - 01.12.1986, Qupperneq 26

Morgunn - 01.12.1986, Qupperneq 26
dæmið um, hvernig stjórnmálaskoðun og afstaða til spíritis- mans fóru saman á fyrsta áratug þessarar aldar. Þó má spyrja, hvort þessi afstaða eigi sér einhverjar ,,dýpri“ or- sakir félagssálfræðilegs eðlis. Hér skal sett fram sú tilgáta, að stjórnmálaósigur sá, sem valtýskan beið á fyrstu ár- um þessarar aldar, hafi gert leiðtoga hennar á Islandi ,,móttækilegri“ fyrir spiritismanum, vissunni fyrir því, að réttlæti væri þó til, og meira að segja örugg vissa fyrir því, að menn myndu að lokum uppskera eins og þeir hefðu til sáð. Valtýingar voru framfaramenn og trúðu á tækni- þróun og atvinnuuppbyggingu sem undirstöðu að pólitísku og menningarlegu sjálfstæði íslensku þjóðarinnar. Þeir höfðu unnið markvisst að því að taka við leiðtogahlut- verki í íslenskum þjóðmálum, og allar líkur bentu til að þeim mundi takast það vegna framsýni og dugnaðar og trúar á mátt sinn og megin. Þá gerist það, að pólitískir sviptivindar í Danmörku feykja „gaumgosanum“ Hannesi Hafstein, með stuðningi ósamstæðra og stefnulausra hópa innanlands, upp í ráðherrastólinn — stundum m. a. af gamla landshöfðingjavaldinu. Þetta var pólitískt siðleysi í þeirra augum og óskiljanlegt út frá réttlætishugmyndum þeirra. Skúli Thoroddsen velti þessu fyrir sér í Þjóöviljanum, einkum siðferði manna eins og ritstjóra Þjóðólfs: Græðgi stjómarliða, og löngun þeirra til að sitja einir að matborði stjórnarinnar, meðan þeir eru hér í hold- inu — um seinni tímann virðist minna hugsað; það sýn- ir rógurinn, lygarnar og hlutdrægnin, sem allt of víða gægist fram — er svo rik, að þeir gæta þess eigi, að þeir gera sjálfa sig að athlægi. .. .28 En spíritisminn og dultrúarhreyfingin almennt boðuðu ekki eingöngu það, að einstaklingurinn tæki afleiðingum gerða sinna í öðru lífi. Skúli tók sjálfur eftir því, að „það 28. Svipaða söguskoðun má sjá hjá Gunnari Karlssyni, Hugleiðingar um upphaf Heimastjórnarflokksins. 1 Mími IV, 2 1965; Þorsteinn Thor- arensen, Móralskir meistarar, Fjölvi, Rvik 1969. Sjá t. d. bls. 193 og áfram. 24 MORGUNN
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84

x

Morgunn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunn
https://timarit.is/publication/668

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.