Morgunn


Morgunn - 01.12.1986, Qupperneq 29

Morgunn - 01.12.1986, Qupperneq 29
gáfu ofurmenna, þ. e. a. s. innblástur snillinga. Taldi hann, að slíkir menn, sem bæru af öðrum í einhverju tilliti, hefðu sérgáfu til að virkja krafta, sem byggju í dulvitundinni, og tjá þá í búningi meðvitundarinnar. En hann taldi ekki hægt að skýra sköpunargáfu og innsæi snillinga með tilvísun til mannlegrar dulvitundar einnar, hér hlytu einnig að vera æðri öfl að verki. Þetta taldi Myers einkum og sér í lagi vera einkenni á dulspekingum og trúarbragðahöfundum, en ætti einnig við, þegar um væri að ræða skáld, rithöfunda og vísindamenn.5 6 Hann benti einnig á, að bænin (hug- leiðsla) væri mikilvægt tæki til þess að greiða æðri öflum leið að vitund mannsins. Hér er komið mjög nærri rómantískum þankagangi um gildi hins góða og fagra og um eðli hugsjóna og upptök í hinu guðlega eða a. m. k. í því yfirmannlega. Það er í sjálfu sér ekkert undarlegt, að menn, sem voru að gefast upp við að halda raunsæisstefnunni til streitu í þjóðfélagi, sem ekki átti yfir að ráða neinni hefð eða félagslegum grundvelli fyrir þá hugmyndafræði, skyldu leita á vit slíkra hug- mynda sem koma fram í bók Myers. Bókin er auk þess vel skrifuð, með innsæi skáldsins og nákvæmni vísindamanns- ins. Þessar hugmyndir voru heidur ekki svo fjarlægar við- fangsefnum þeim, sem einkenndu íslenska heimspekihugs- un, ef hægt er að tala um slíkt, hvort heldur á 19. eða 20. öld. Má þar nefna höfunda eins og Björn Gunnlaugsson (Njóla) og Brynjólf Jónsson frá Minnanúpi (Saga hugsun- ar minnar). Rómantísk ,,guðspeki“ hefur og verið rauður þi’áður í ljóðum þjóðskálda okkar eins og Bjarna Thoraren- sens, Jónasar Hallgrímssonar, Gríms Thomsens, Steingríms Thorsteinssonar, Matthíasar Jochumssonar og Einars Benediktssonar. 'William James var allra þekktasti vísindamaðurinn, sem sálarrannsóknamenn og spíritistar vitnuðu til. Hann var Pi’ófessor við Havardháskólann í Bandaríkjunum, upphaf- 5. F.W.H. Myers op. cit., bls. 70 og áfram. 6. Ibid., bls. 219. MORGUNN 27
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84

x

Morgunn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunn
https://timarit.is/publication/668

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.