Morgunn


Morgunn - 01.12.1986, Síða 31

Morgunn - 01.12.1986, Síða 31
raun á öðrum stað til þess að fjalla um þetta hugtak, eins og það birtist oftast í ræðum og ritum íslenskra spíritista.10 Hugmyndafrœði borgara- og millistéttar Eins og bent var á í fyrsta hluta þessarar ritgerðar, varð til stétt innlendra kaupmanna og stóratvinnurekenda á fyrsta áratug þessarar aldar. Utanríkisviðskipti og sam- band við útlönd var þó enn að miklu leyti um Kaupmanna- höfn, en þetta breyttist í fyrri heimsstyrjöldinni, sérstak- lega í kjölfar þess, að Islendingar tóku þessa málaflokka í auknum mæli í sínar hendur og stofnuðu til sjálfstæðra verslunarsambanda við önnur ríki, einkum Bretland og Bandaríki Norður-Ameríku. Þessi þróun á efnahags- og stjórnmálasviði, samfara vaxandi þéttbýlismyndun, hafi í för með sér gjörbyltingu á islensku samfélagi. Aldagamlar undirstöður og forsendur bændaþjóðfélagsins brustu, en Reykjavík varð miðstöð hins nýja þjóðfélags. Þessar grundvallarbreytingar birtust ekki síst í hinni „andlegu yfirbyggingu", þ. e. a. s. trúarlífi þjóðarinnar. Sá þáttur, sem hér er til umræðu, dultrúarhreyfingin, er eitt skýrasta dæmið um þessa byltingu í andlegu lífi þjóðarinnar. 1 þessu ljósi verður að skoða hugmyndafræðilegan grund- völl nýju stéttanna í Reykjavík og hlutverki dultrúarhreyf- ingarinnar. Stjórnmálaþróun áranna, sem hér um ræðir, sýnir það best, hversu hugmyndafræðilegur grundvöllur þessara stétta var óljós. Sem stjórnmálaafl gátu þær ekki skapað sér eigin ímynd i krafti sameiginlegra hagsmuna eða skip- að sér í einn stjórnmálaflokk. Að þessu leyti er annar ára- tugur aldarinnar eins konar millibilsástand í íslenskri stjórnmálasögu, ástand sem einkennir í raun fyrstu þrjá áratugina meira eða minna. Sú tilgáta skal sett fram hér, að á þessu tímabili hafi dultrúarhreyfingin gengt ákveðnu hugmyndafræðilegu hlutverki fyrir borgara- og millistétt- ina. Það millibilsástand, sem einkennir þessar stéttir sér- staklega, er, að þær voru þessi ár að brjóta af sér gamlar morgunn oq
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84

x

Morgunn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunn
https://timarit.is/publication/668

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.