Morgunn - 01.12.1986, Qupperneq 53

um er að ræða svefn eða meðvitundarleysi, og virðist nota
heilann sem aðal starfstækið og stjórnar þaðan starfsvið-
um líkamans. Þessi orka hefur fyrst og fremst bein tengsl
við þá þrjá hluta líkamans er við köllum heila, hjarta, og
öndunarfæri. Þetta er í raun smáheimsmynd af andanum.
2. Taugakerfið, með margbreytileika sínum af taugum
og taugastöðvum og þann aragrúa af samtengdum og þó
sjálfstæðum hlutum þess, þjónar þeim tilgangi að samstilla
starfsemina, að framkalla hina viðkvæmu svörun sem er á
milli fjölmargra líffæra og líkamshluta sem í heild mynda
líkamann, og sem einnig þjóna þeim tilgangi að gei’a
manninn meðvitaðan um og tilfinninganæman gagn-
vart umhverfi sínu. Allur þessi skynjunai’búnaður er það
sem leiðir til skipulagðrar og samstilltrar skynjunar
mannsins í heild sinni, fyrst innan sjálfs sín sem einingar
og síðan líkams- og tilfinningaviðbi’agða gagnvai’t þeim
heimi sem hann á hlutdeild í. Þessi taugabygging kemur
fyrst og fremst í Ijós í gegnum hina þrjá hluta taugakerf-
isins.
a. Heila- og mænukei’fið.
b. Skynjunai’kei’fi tauga.
c. Ferils taugakerfi.
Taugakei’fið er vei’kfæi’i lífsoi’kunnar og notar það tii að
hnýja líkamann til samstilltra framkvæmda og stai’fsemi,
sem orsakar skyngætt upplýsingasti’eymi í báðar átt-
lr, í heimi þai’ sem hann þai’f að skila sínu hlutverki. Tauga-
kei’fið er gi’unnurinn á bak við hið rétta líkamseðli, því
er stjómað af tvennu:
a. Samaniagði’i útkomu þeii’i’ar oi’ku sem er hin einstak-
lingsbundni lífsorkuskammtur.
b. Oi’ku þess umhvei'fis sem einstaklingurinn er stað-
settur í og sem hann þarf að athafna sig í og skila
sínu hlutverki.
MORGUNN
51