Sjómaðurinn - 01.12.1943, Side 31
SJÓMAÐURINN
eilt af hinum vönduðustu liraðsnekkjum, sem til
væru, þótt ekki yrði það stærst þeirra. Virðingin,
.sem liann naut sem skipstjóri á slíku skipi, hæði
meðal skipasmiða og útgerðarmanna, varð honum
hvorttveggja í senn, mikil opinberun og áminning.
Honum segist svo sjálfum frá: „Blótsyrði, sem
mér virtust svo óhjákvæmileg skipstjórnarmönn-
um, fundust mér nú niðurlægjandi fyrir mann i
minni stöðu, og eg hætli að leyfa mér þau. Eg
krafðist þess einnig, að yfirmennirnir kæmu sóma-
samlega fram við skipshöfnina.“ Ilann virðist þó
liafa kunnað þá lisl, hvenær við átti að láta sjón-
aukann fyrir hlinda augað, þegar um það var að
ræða, að stýrimenn lians úthlutuð þeim sérstöku
r.efsingum, er átlu við „skipsrottui;“ þær, er gerð-
usl of baldnar. Farþegunum og yfirmönnunum var
hann fyrirmyndar hraðsnekkjuskip'stjóri, ungur,
vel virtur, snyrtilegur og hæglátur, en alltaf örugg-
ur og rólegur, þegar hættu har að höndum. Er eng-
inn efi á, að það, hve Dreadnought farnaðist vel á
áhætlusömum tímum, var að þakka persónuleika
skipstjórans.
En vissujega var þetta listagott skip, sem naut
almennrar aðdáunar sjómanna á Atlantsliafinu
cflir miðja öldina. Snekkjan var 200 feta löng i
kjölinn, en 212 fet í þilfarið, breiddin 41 fet og 6
þumlungar og dýptin 26 fet og 6 þumlungar. Þessi
stærðarhlutfött samsvöruðu 1413 smálestum að
gömlu mati, en 1227 að nýju. Öll stærðin samsvar-
aði 2000 smáleslum. Eins og allar liraðsnekkjur
.á þcim tímum var hún liásigld og seglamikil.
Samuels hafði engar mætur á „flugdrekum“‘ og
,,snýtuklútum“ þeim, sem sumir skipsljórar veif-
uðu. Hún var prýðlega bvggð úr úrvals efnivið hátt
og lágt. Skipasmiðunum var í nnm að halda uppi
á Atlantshafinu seglskipum þeim, sem þeir höfðu
gert að sérgrein sinni að smíða, og Samuels liafði
grandskoðað liverja fjöl, sem í liana hafði farið.
Dreadnought, scm upphaflega var útflytjenda-
skip, eins og öll þess háttar skip á þeim tímum,
gat tekið yfir 200 farþega á milliþilfari, en þar
mátti koma fyrir vörufarmi á austurleið. Hún
hafði einnig salarkynni fyrir káetufarþega, sem
kusu heldur far með seglskipi en gufuskipi. Voru
þau í stórum sal aftur á og klefar til hliða. Fram-
koma skipstjórans og álit reyndist hrátt verðmæt
auglýsing, og það, að hann hafði konu sina og
fjölskyldu með sér, var talin mikil trygging fyrir
almennu velsæmi í skipinu. Var slíkt engan veginn
algengt i farþegaskipum. Var þetta einkum vel
melið al’ káetufarþegum, og var venjulega hvert
rúm pantað einni ferð fyrirfram.
13
Lögun snekkjunnar gerði það að verkum, að
hún gat ckki þolið áfram fyrir liægum vindi eins og
rcnnilegustu hraðsnekkjur, en hægur andvari var
ekki venjulegt veðurfar á Atlantshafinu, og hún
hafði orð á sér fyrir, að seglskip hefði aldrei faiVð
fram úr henni, þegar veðurhæðin var meiri en
svaraði fjórmu vindstigum. Hún flutti tvisvar nýj-
ustu fréttir til Evrópu á milli gufuskipaferða og
var oft trúað fyrir sérstökum trúnaðarpósti. Iíún
komst leiðar sinnar í mestu aftakaveðrum, þegar
önnur skip neyddust lil að láta sig reka. Snekkjan
var í svo miklu áliti, að henni var trúað fyrir farmi,
sem að verðmæti var mitt á milli þess, er sjálfsagl
þótti að láta heztu gufuskipin flytja og venjulegs
seglskipafarms. Eigendurnir voru vanir að áhyrgj-
ast afhendingartimann cða afsala sér flutnings-
gjaldinu að öðrum kosti
Á ellefu árum fór liún þrjátíu og einu sinni
fram og aftur milli New York og Liverpool. Með-
altími tuttúgu ferða austur um haf var átján
sólarhringar, en tíu ferðir tóku sextán sálarhringa
eða styttri tíma. Lengsta ferðin lók þrjátiu sólar-
hringa. Vesturleiðin var henni, eins og ö’dum segl-
skipum og gufuskipum að nokkru leyti, érfiðari
vegna hinna þrálátu vestanvinda. Meðaltal tuttugu
ferða vestur var háll'ur tutugasti og sjöundi sól-
arhringur. Fimm ferðir tóku þrjátíu sólarliringa
eða meira. Stylzt var hún nítján sólarhringa, og
hreppti þó vonl vcður, sem seinkaði mjög skipum
þeim, er við liana kepptu. Tvisvar eilt árið varð
hún að leita hafnar í Fayal á Azoreyjum til að-
gerðar. Það er ekki að undra, að sjómenn kölluðu
liana „Gamm Atlantsháfsins" eða „Hollendinginn
fljúgandi“, til minningar um þann tíma, sem
Samuels stýrði Angelique frá Amsterdam.
Árið 1859 var viðburðaríkast í sögu snekkjunn-
ar. Þá fór hún hina söguríku ferð sína, er liin
fræga uppreisn var gerð. Það var ekki fyrr en
eftir dauða Samuels skipstjóra, árið 1908, en þá
var hann hálfníræður, að menn tóku að efasl
um, að liún hefði setl met í ferðinni. Þangað til
höfðu jafnvel keppinautar Samuels talið það efa-
laust. Met það, sem lnin átti að liafa sett, var 9
sólarhringar og 17 klukkusúndir milli álfanna,
það er frá Sandhöfða (Sandv Ilook) og þar til að
hún mætti hafnsögubátnum úti fyrir höfninni í
Queenstown. Þar skilaði lnin póstinum. John H.
Morrisón, sem skrifað hefur sögu skipasmið i-
stöðva New York-borgar, fékk eftirfarandi bréf
lrá Samuels í elli lians, þar sem hann skýrir þann-
ig frá ferðinni:
„Iværi lir. Morrison. Þér spyrjið mig um met-