Bankablaðið - 01.12.1944, Blaðsíða 22

34
BANKABLAÐIÐ
1694 - 27. JÚLÍ - 1944
ENGLANDSBANKI
250 ÁRA
í júlímánuði síðast liðnum voru tvö
hundruð og íimmtíu ár liðin frá stofnun
Englandsbanka. Var afmælis þessa minnzt
á margan hátt, enda er Englandsbanki ein-
hver voldugasta bankastofnun í víðri ver-
öld og mun forráðamönnum hans hafa
verið ljúft og skylt í senn að minnast þess-
ara merku tímamóta í sögu bankans með
virðulegum hætti. Hið fræga brezka blað
„The Financial News“, sem eins og nafn
þess gefur til kynna, fjallar fyrst og fremst
um fjármál og viðskipti, minntist afmælis
þessa fimmtudaginn 27. júlí og birti meðal
annars sögu bankans frá stofnun hans til
afmælisdagsins. Er liún að vonum langt
mál og merkilegt. Verður hér í grein þess-
ari stuðzt við þessa ítarlegu sögu bankans,
enda þótt aðeins verði stiklað á stóru
rúmsins vegna. Mun mega vænta þess, að
þeir íslendingar, sem fjalla um fjármál og
viðskipti, telji nokkurs um það vert að
kynnast í stærstu þáttum sögu Englands-
óanka hefur að geyma, eigi erindi til
ar, sem flestir fulltíða íslendingar munu
liafa heyrt að einhverju getið, en fæstir
hins vegar aflað sér haldkvæmrar þekking-
ar um. Leikur það vart á tveim tungum,
að fróðleikur slíkur sem saga Englands-
banka, þéssarar voldugu fjálmálastofnun-
margra, hver svo sem lífsstaða og lífstrú
þeirra annars kann að vera.
Stóra-Bretland er móðurland bankavið-
skipta nútímans. Hníga að því margar og
merkar orsakir. Bretaveldi hefur á liðnum
öldum borið höfuð og herðar yfir önnur
stórveldi heims. Valda því mjög hin geysi-
legu náttúruauðæfi landsins, en þó fyrst
og fremst verzlun og viðskipti Breta. Það
gefur því að skilja, að bankaviðskiptin hafi
hlotið að eiga sér mikla sögu í Bretlandi,
enda hefur líka sú orðið raunin. Bretar
standa eigi aðeins flestum öðrum þjóðum
framar á vettvangi bankaviðskiptanna. Þá
má með sanni telja brautryðjendur og ný-
sköpunarmenn um margt á því sviði, enda
hafa aðrar þjóðir margt og merkilegt af
þeim lært um þessa starfsemi. Saga Eng-
landsbanka ber stórhug og framsýni brezkra
frömuða fjármála og viðskipta glöggt vitni,
sem lengi mun verða vitnað til, þegar um
slíkt er rætt eða ritað.
Efalaust eru hin tvö hundruð og fimm-
tíu ár, sem liðin eru frá stofnun Eng-
landsbanka, eitthvert glæsilegasta framfara-
tímabil veraldarsögunnar. Aldrei hefur
tækni og vísindum fleygt svo mjög fram
sem á þessu tímabili. Seglskipin hafa vikið
um set fyrir eimknúnum skipum. Eimlest-
irnar, bifreiðirnar og flugvélarnar hafa
leyst hestinn, kerruna og flutningavagninn
af hólmi. Hér hefur verið um að ræða
aldir rafmagnsins, loftskeytanna og símans.
Framfarirnar á vettvangi atvinnulífs og
viðskipta hafa verið svo stórfelldar, að
veraldarsagan kann ekki skil á nokkru því,
er lagt verði að líku við þær framfarir. —