Bankablaðið - 01.12.1989, Blaðsíða 39

Fræðslumál
39
Guðrún Friðgeirsdóttir:
Fjarkennsla er oft hentug
leið fyrir starfsmenntun
Nú bendir allt til þess að skriður kom-
ist á eflingu fullorðinsfræðslu í land-
inu. Lagafrumvörp eru í í undirbún-
ingi og ráðin hefur verið sérstakur
starfsmaður í menntamálaráðuneyt-
inu til að sinna fullorðinsfræðslu ein-
göngu.
Aðkallandi er að koma skipulagi á
það mikla framboð menntunar utan
hins hefðbundna skólakerfis, bæði til
að gera fullorðinsfræðslu markvissari
og þá ekki síður til að jafna aðstöðu
fullorðinna til menntunar.
Enn er langt frá því að þegnar þessa
þjóðfélags hafi sömu tækifæri til eftir-
menntunar eða starfsmenntunar. Þeir
sem hafa langa skólagöngu og búa á
Reykjavíkursvæðinu hafa bestar að-
stæður til að sækja hvers konar nám-
skeið og fá frekar tækifæri til að fara á
námskeið í vinnutímanum heldur en
hinir sem stutta skólagöngu hafa eða
búa í dreifbýli.
Nú er brýnt að sinna starfsmenntun
allra á vinnumarkaði, ekki síst þeirra
sem litla starfsmenntun hafa.
Nauðsynlegt verður líka að koma bet-
ur til móts við lífsaðstæður fullorðinna
á vinnumarkaði og hvetja þá til hvers
konar menntunar, bæði almennt
þroskandi menntunar og sérstakrar
starfsmenntunar. Ef vel er að staðið
er Iítill vandi að flétta þetta tvennt
saman.
Markmið allrar menntunar hlýtur
alltaf að vera að einstaklingurinn öðlist
meiri starfshæfni, betri líðan og verði
betri og virkari þjóðfélagsþegn.
Sífellt kemur fram ný þekking og
tæknibreytingar eru örar. Aukin
menntun og starfsþjálfun fólks á
vinnumarkaði gerir það mögulegt að
nýta þessa nýju þekkingu og tækni og
á því byggist að miklu leyti þróun at-
vinnuveganna og lífskjörin í landinu.
Enginn vafi er á að við getum hér á
landi notað fjarkennslu við starfs-
menntun á svipaðan hátt og aðrar
Norðurlandaþjóðir gera. Raunar held
ég að það verði nauðsynlegt að nýta
þessa leið ásamt öðrum í fullorðins-
fræðslunni til að ná til sem flestra og til
að jafna aðstöðu fólks til náms.
Fjarkennsla getur verið hagkvæm og
ódýr leið í menntamálum ef vel er að
henni staðið. Mestu máli skiptir að
skipuleggja og hanna námskeiðin mark-
visst og hafa námsgögnin kennslu-
fræðilega vel úr garði gerð.
Sjónvarpskennsla er dýr og er því
yfirleitt ekki notuð t.d. annarsstaðar á
Norðurlöndum nema þegar hún er
veruleg viðbót við aðra fjarkennslu og
hægt er að ná markmiðum betur með
lifandi mynd. Það hefur sýnt sig að
með því að nota bréf, dagblöð,
hljóðbönd, myndbönd og síma, sem
nú gefur aukna möguleika, er hægt að
ná góðum árangri með fjarkennslu.
Tölvur eru auðvitað góð viðbót og
sjálfsagt þess skammt að bíða að þær
verði notaðar í fjarkennslu hér á landi.
Með notkun tölva í fjarkennslu opnast
geysilegir möguleikar.
Hér er við hæfi að minna á að reynsl-
an hér heima og erlendis sýnir að
hætta á fráfalli nemenda er mikil í fjar-
kennslu. Hins vegar er óhætt að segja
að nemendur sem komast upp á lagið
með að stunda nám á slíkan hátt þroska
með sér sjálfstraust og sjálfstæði í
vinnubrögðum.
Til þess að girða fyrir fráfall nem-
enda í fjarkennslu og tryggja góðan
námsárangur hafa ýmsar aðgerðir
reynst vel. Fyrst og fremst:
• Markviss skipulagning og hönnun
námskeiða.
• Kennslufræðilega vel unnin
námsgögn.
• Námsráðgjöf (þ.á.m. leiðsögn í
námstækni.
• Hvatningabréf.
• Símatímar kennara og námsráð-
gjafa.
• Fundir með öllum nemendum og
kennara frá sama byggðarlagi þar
sem hægt er að nota aðrar kennslu-
aðferðir, t.d. umræður, sýna mynd-
bönd o.fl.
• Samskipti má líka hafa gegnum
tölvur, sjónvarp og símfax.
Eins og sjá má skiptir miklu máli að
hafa sem mest samband við nemand-
ann og það má nú gera á ýmsan hátt
með aðstoð tækninnar.
Samstarf Bréfaskólans og Banka-
mannaskólans hófst fyrir einu ári í
smáum stíl. Það hefur eflst mikið á
þessu ári og traust milli aðila aukist.
Bréfanámskeið í vaxta- og verðbréfa-
reikningi sem Bréfaskólinn hefur látið
útbúa námsgögn fyrir, er farið vel af
stað og er það ekki síst að þakka höf-
undi námsefnisins, sem er reyndur og
góður kennari frá Bankamannskólan-
um. Næstum 30 manns hafa þegar inn-
ritað sig í þetta námskeið.
Vonandi tekst okkur að þróa þetta
samstarf áfram til þess að geta betur
mætt þörfum bankamanna fyrir starfs-
menntun, hvar á landinu sem þeir eru
búsettir.
Guðrún Friðgeirsdóttir er skólastjóri Bréfaskólans. Með henni á myndinni er Daníel Gunnarsson, fyrr-
verandi skólastjóri Bankamannaskólans, en hann átti frumkvæði að samstarfi skólanna tveggja.