Morgunblaðið - 05.12.2008, Qupperneq 18

18 FréttirVIÐSKIPTI | ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. DESEMBER 2008
$%&
$%&!






$%&"
#'&
 


!


()*
+  ,
" !
 




-./0
(1&
 
 




$%&$ $%&% 

"



Þetta helst ...
&






       !
'( ) *+, ,)(
1 2 3
1#4 5#!63
' 44 78#5#!63
09
 3
 0
 4
6 :   
;2 
#5#!63
< !6
 ' 43
% #3
/=>$+
/# !!#?'!#@ #" -A"# B 3
C !#3
- + .+' / &0 
1 
21
#) D
1 
2=#!=E-
0
4' 4

-F#D ' 4
+G3#A
3
+ %1+ / 2 
H!#D1!
!H
'5# 
3
 6
@A 3
034 
,+0
"

"



#
!
$
!"
$
!


$
$
$
#
#




 
 

 


 


 

 

 

 


I
@ 4
6



.
B@J4
< !6/ 
 




?
 
?
?
 
 ?
?

 ?
?
?
 
 ?
  ?
?
K
?
 ?

K ?
?
K

 ?
K ?
 ?
?
?
?
?
?
 ?

K
?
?
 ?

 ?
?
  ?
-A8

7
@ 4
6


?

?
?

?
?

?

?
?
?
?
( 

7
@ 4 7#@
     ?
        1.
1.
1.
1.
1.
 1.
● ÚRVALSVÍSITALAN í Kauphöllinni á
Íslandi hækkaði um 0,7% í gær og er
lokagildi hennar 644 stig. Mest hækkun
varð á bréfum Atorku, 30,9%. Bréf
Bakkavarar hækkuðu um 6,1%. Mest
lækkun varð hins vegar á bréfum Før-
oya banka, 1,5%.
Heilarviðskipti í gær námu 10,0 millj-
röðum króna, með skuldabréf fyrir um
9,9 milljarða en hlutabréf fyrir um 100
milljónir. gretar@mbl.is
Hækkun í Kauphöllinni
● SEÐLABANKI
Evrópu lækkaði
stýrivexti niður í
2,5% í gær í kjölfar
þess að aðrir
seðlabankar í álf-
unni tilkynntu um
lækkanir. Ákvörðun
bankans var tekin
minna en klukku-
stund eftir að Eng-
landsbanki lækk-
aði stýrivexti sína í 2%, en það eru
lægstu stýrivextir í Bretlandi frá árinu
1951. Ákvarðanir um lækkanir eru til
þess að draga úr samdrætti sem hefur
þjakað atvinnulífið. Seðlabanki Sví-
þjóðar, Riksbank, hefur einnig lækkað
sína stýrivexti um 1,75 prósentustig í
2%, sem er mesta lækkun bankans síð-
an 1994. thorbjorn@mbl.is
Trichet hjá Seðla-
banka Evrópu.
Vextir lækka í Evrópu
● BEN Bernanke, seðlabankastjóri
Bandaríkjanna, hvatti stjórnvöld þar í
landi í gær til að verja meiri fjár-
munum af skattpeningum til að
stuðla að því að koma í veg fyrir
nauðungaruppboð á íbúðum. Sagði
hann að fjármálafyrirtækin hefðu ekki
bolmagn til að taka á þessum vanda
ein og sér.
Lagði Bernanke til að hið opinbera
myndi auka kaup á erfiðum lánum í
eigu lánafyrirtækja. Þá sagði hann að
stjórnvöld ættu einnig að veita hærri
fjárhæðir til skuldbreytingarlána að
því er fram kemur í frétt Bloomberg-
fréttastofunnar. gretar@mbl.is
Vill að ríkið veiti heim-
ilunum meiri aðstoð
Eftir Þórð Snæ Júlíusson
thordur@mbl.is
ERLEND staða þjóðarbúsins
versnaði um 184 milljarða króna, eða
um 8,6 prósent, á þriðja fjórðungi
ársins 2008 samkvæmt nýjum tölum
frá Seðlabanka Íslands. Íslenska
krónan veiktist hins vegar um ellefu
prósent á tímabilinu og því er ekki
um raunhækkun á stöðunni að ræða.
Erlendar skuldir Íslands voru
samtals 12.257 milljarðar króna og
höfðu vaxið um 1.703 milljarða í
krónum talið frá júnílokum. Á sama
tíma jukust erlendar eignir þjóðar-
búsins um 1.519 milljarða króna og
voru tæplega tíu þúsund milljarðar
króna. Alls skuldaði þjóðarbúið rúm-
lega 2.300 milljörðum króna meira
erlendis en það átti.
Skuldir innlánsstofnana, banka og
sparisjóða við erlenda aðila jukust
mest, eða um 1.648 milljarða króna.
Raunaukning á skuldum þessara að-
ila, að teknu tilliti til veikingar krón-
unnar, var um 756 milljarðar króna.
Þá jukust skuldir Seðlabanka Ís-
lands um 30 milljarða króna en
skuldir íslenska ríkisins lækkuðu að
raunvirði. Þriðja ársfjórðungi lauk
daginn eftir að íslenska ríkið til-
kynnti að það ætlaði að gerast 75
prósenta eigandi í Glitni eftir að hafa
hafnað lánveitingu til bankans vegna
lausafjárvandræða hans. Í kjölfarið
hrundi íslenska bankakerfið.
Erlend staða þjóðarbúsins
versnaði um 184 milljarða
Í HNOTSKURN
» Þriðji ársfjórðungur erfrá byrjun júlí og til loka
septembermánaðar.
» Íslenskir bankar og spari-sjóðir skulduðu samtals
9.688 milljarða króna erlendis
í lok þess tímabils.
» Aðrir geirar atvinnulífsinsskulduðu 1.026 milljarða.
Það er í fyrsta sinn frá upphafi
sem heildarskuldir þeirra fara
yfir þúsund milljarða króna.
» Hið opinbera skuldaði réttrúmlega 500 milljarða
króna og Seðlabanki Íslands
30 milljarða króna.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Juku skuldir Raunaukning upp á 756 milljarða króna varð á erlendum
skuldum íslenskra innlánsstofnana á þriðja fjórðungi ársins 2008.
FULLVISSA um að eignir íslensku
bankanna fari ekki á brunaútsölu
kom of seint og líkur erlendra lán-
ardrottna þeirra á að endurheimta
virði eigna sinna eru taldar litlar
samkvæmt nýrri skýrslu frá Credit
Sights.
Í henni er gagnrýnt að ekki hafi
komið nægilega skýrt fram hvert
virði eignanna er, eftir hverskonar
tímaáætlunum íslensk yfirvöld eru
að vinna og hvernig lagaleg úrlausn-
arefni standa.
Í skýrslunni segir að ómögulegt sé
að átta sig á hvert endurheimting-
arhlutfall kröfuhafa geti orðið fyrr
en betri upplýsingar liggi fyrir um
virði þeirra eigna sem skildar voru
eftir í gömlu bönkunum. Sala hluta
þeirra á mjög niðursettu verði gefi
þó ekki góð fyrirheit en geta skila-
nefndanna til að forðast slíka bruna-
útsölu er sögð takmörkuð þar sem
nokkur lönd hafi þegar fryst eignir
bankanna og sett erlend dótturfélög
þeirra í greiðslustöðvun.
thordur@mbl.is
Virði eigna
hríðfellur
Ný skýrsla Credit
Sights um Ísland
SPÁR ýmissa aðila um að krónan
myndi veikjast í gær þegar Seðla-
bankinn hóf á ný millibankamarkað
með gjaldeyri gengu ekki eftir.
Þvert á móti styrktist krónan um
rúm 8% og er gengisvísitalan 229,6
stig. Ástæðan er væntanlega sú að
innstreymi gjaldeyris hafi verið
því sem næst verður komist voru
engin viðskipti með krónuna annars
staðar en hér í gær. Það er einnig já-
kvætt við krónuna.
Umframgjaldeyrir verður til
Í skýringum sem birtar voru á vef
Seðlabankans í gær segir að fyrirsjá-
anlegt sé að innstreymi gjaldeyris
vegna útflutnings muni á næstunni
verða meira en útstreymi vegna inn-
flutnings. Því muni smátt og smátt
verða til umframgjaldeyrir sem
hægt verði að selja erlendum aðilum
og losa þá þannig út úr krónustöðu
sinni.
meira en útflæðið, en það var einmitt
tilgangurinn með nýjum reglum um
gjaldeyrismál. Veltan á bakvið við-
skiptin í gær var reyndar ekki mikil.
Þetta eru vitaskuld jákvæðar
fréttir fyrir almenning og atvinnu-
lífið og kannski vísbending um að
krónan hafi verið orðin of veik. Ef
framhaldið verður í þessa veruna
ætti það að stuðla að hraðri hjöðnun
verðbólgunnar þar sem fátt annað en
veiking krónunnar hefur fóðrað hana
að undanförnu.
Gengi krónunnar hefur verið mun
veikara á gjaldeyrismarkaði erlendis
að undanförnu en hér á landi. Eftir
Krónan var orðin of veik
Innstreymi á gjaldeyri virðist hafa verið meira en útflæðið í
gær, eins og tilgangurinn var með nýjum gjaldeyrisreglum
Eftir Grétar Júníus Guðmundsson
gretar@mbl.is
FRÉTTASKÝRING
Eftir Björgvin Guðmundsson
bjorgvin@mbl.is
GETA ríkissjóðs til að tryggja inni-
stæður í íslenskum bönkum hefur
minnkað til muna eftir að bankarnir
féllu.
Moody’s lækkaði einkunn ríkisins
fyrir innlendar bankainnistæður um
fjóra flokka í gær, niður í A1 úr Aaa.
Til viðbótar eru horfur sagðar nei-
kvæðar. Einkunnin er mælikvarði á
getu yfirvalda til að styðja banka-
kerfið á viðsjárverðum tímum með
innspýtingu peninga.
„Þetta þýðir að ríkið eða Seðlabank-
inn eigi mjög erfitt með að koma
bönkunum aftur til hjálpar,“ segir
Gunnar Haraldsson, forstöðumaður
Hagfræðistofnunar.
Samkvæmt Moody’s hafa horfur í ís-
lensku efnahagslífi versnað segir
Gunnar. Það sé að hægja á efna-
hagsstarfseminni, skuldir ríkissjóðs
að aukast, fyrirsjáanlegur halli verði
á fjárlögum um leið og tekjur rík-
issjóðs dragist saman.
„Geta ríkisins til að koma bönkunum
aftur til hjálpar er því takmörkuð,“
segir Gunnar. Hann bendir þó á að
matsfyrirtæki séu nú varkárari í
sínum spám í kjölfar gagnrýni á þau
eftir að fjármálakreppan hófst.
Greinendurnir vilji ekki vera of já-
kvæðir í umsögnun sínum.
Bæði langtíma- og skamm-
tímaskuldbindingar ríkisins í inn-
lendri og erlendri mynt voru lækk-
aðar af Moody’s í gær. Dökk mynd
er dregin upp af stöðu hins op-
inbera; skuldir eru sagðar munu
nema 150% af landsframleiðslu á
næstu tveimur árum. Horfur eru
sagðar neikvæðar.
Óvenjulegt er að lækka einkunn fyr-
ir innlendar skuldbindingar ríkis í
svo stóru skrefi eins og Moody’s
gerir. Í viðtölum við sérfræðinga í
gær kom fram að ríkið fékk stóru
bankana í hendurnar og hafi lítið
lánstraust erlendis. Fjármögnun sé
því erfið. Gjaldeyrishöftin gefi vís-
bendingar um að stjórnvöld ráði
ekki við ástandið og seðlaprent-
unarvald sé takmarkað vegna samn-
ings við Alþjóðagjaldeyrissjóðinn.
Moody’s lækkar einkunnir ríkissjóðs
Innistæður ekki
eins vel tryggðar


 /@ B 4
  
 !
"## $%
5 
6 %
@! 
4!
7
@! 
"3L
& L  
4! "  #4 ?
"3L
& 
6 "
4! J
"3L
&
6 0
4!J M@!@ 

 
8! J
"3L
.8! 8!!K # !!BL
7
@" 3L

4!%D #"1
#4
# @
4!
 :J3L  44


 
4! # 

 K
#4
#J@ 

#4
# @
4!
 :JL  44


 
4! # 


 &

  '!
0

4
7L 
" 
JBL!
" 3L
 
#J4
AM@   
"@
J4MB# #%D
3L44 @
 
@"  J 4!?
B

 !J##
DJ1
"#3!# @L44 @#1 J' &
&
&
5












● HÚSGAGNA- og búsáhaldakeðjan
The Pier í Bretlandi, sem er í eigu Lag-
ersins ehf., eignarhaldsfélags Jákups
Jacobsen í Rúmfatalagernum, hefur
fengið greiðslustöðvun. Reuters greinir
frá þessu.
Kemur fram í fréttinni að verið sé að
skoða alla möguleika í stöðunni, þar á
meðal sé verið að leita að hugsanlegum
kaupendum að The Pier. Keðjan hafi
átt við erfiðleika að stríða sem rekja
megi til efnahagsástandsins í Bretlandi.
The Pier í Bretlandi á 31 verslun og
eru starfsmenn um 400 talsins.
gretar@mbl.is
The Pier í Bretlandi
í greiðslustöðvun