Árbók Tannlæknafélags Íslands - 01.01.1975, Blaðsíða 23

dómum, sem beint má rekja til útlits þeirra. Þeir eiga erfitt
með að lifa eðlilegu lífi og eru settir til hliðar í þjóðfélaginu.
Skurðlæloiingar til réttingar á kjálkavanskapnaði miða að
því að færa kjálka og tennur ásamt mjúkum vefjum í eðli-
legt. horf og skapa þannig samræmi milli andlitsvefja. Þessar
skurðaðgerðir eru með hinum ánægjulegri, sem munn- og kjálka
skurðlæknir framkvæmir vegna stórkostlegra breytinga og
endurbóta, sem venjulega verða á öllum þeim mikilvægu og
fjölþættu störfum, sem kjálkar, tennur, kinnar varir og tunga
inna af hendi. Auk þessa breytist útlit sjúklingsins itl batnað-
ar á einum degi svo að segja. Tygging, kynging, hljóðmyndun
og tal og jafnvel öndun verður eðlilegri. Bkki er óalgengt, að
sálrænt líf viðkomandi einstaklings taki framförum strax eftir
aðgerð.
Ekki gefst tóm til að ræða allar þær tegundir andlits- og
kjálkalýta, sem fólk má bera, en tvö meiri háttar tilfelli af
prognathia (undirbit, framskögun) og retrognatbia (yfirbit
afturskögun) eða of- og vanvexti á neðri kjálka verða rakin
hér.
Prognathia.
Prognthia á neðri kjálka er venjulega skilgreind sem lárétt
undirbit, sem veldur afmynduðum vangasvip, ])annig að neðri
% hluti andlits er óeðlilega framstæður. Þessi afstaða kjálk-
anna get.ur valdið stórskertu tali og tyggingu og alvarlegum
afleiðingum eins og t. d. magasári og eru þess ófá dæmi.
Margvíslegar skurðaðgerðir halfa verið notaðar til lagfær-
ingar þessa andlitslýtis. Allar bæta þær vangasvip einstklings-
ins, og hinar ýmsu aðgerðir hafa að öðru leyti sína ákveðnu
kosti í hinum ýmsu og fjölbrejdtu tilfellum.
Samstarf sérfræðinga í tannréttingum og skurðlækningum
er nauðsynlegt til undirbúnings til þess að virða og meta að-
stæður allar, sem breytast frá einum sjúkling til annars.
Stundum eru tannréttingar nauðsynlegar fyrir skurðaðgerð og
í öðrum tilfellum eftir aðgerð, og er engin algild regla þar að
21