Morgunblaðið - 04.01.2009, Blaðsíða 2

2 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 4. JANÚAR 2009
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Sunna Ósk Logadóttir, sunna@mbl.is Egill Ólafsson, egol@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björgvin Guðmundsson, fréttastjóri, bjorgvin@mbl.is
Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi, gudlaug@mbl.is Minningar mbl.is/sendagrein, Stefán Ólafsson, Arnór Ragnarsson Íþrótt-
ir sport@mbl.is Sigurður Elvar Þórólfsson, seth@mbl.is Víðir Sigurðsson, vs@mbl.is Sunnudagur Ragnhildur Sverrisdóttir, ritstjórnarfulltrúi, rsv@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Helguvík í gang 2011
 Norðurál á nú í viðræðum við fimm evrópska banka um fjármögnun álversins
 Iðnaðarráðherra staðfesti fjárfestingarsamning vegna 360.000 tonna álvers
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is
NORÐURÁL á í viðræðum við fimm evrópska
banka um fjármögnun álversbyggingar í Helguvík.
Ágúst F. Hafberg, framkvæmdastjóri við-
skiptaþróunar og samskipta Norðuráls, vonar að
þeim viðræðum og eins viðræðum orkufyrirtækja
um fjármögnun ljúki á næstu mánuðum. Hann seg-
ir að töf á fjármögnun vegna bankahrunsins seinki
framkvæmdinni um 6-12 mánuði. Nú er stefnt að
því að gangsetja fyrsta áfanga álversins í Helguvík
eftir mitt ár 2011.
Össur Skarphéðinsson iðnaðaráðherra upplýsti í
aðsendri grein í Fréttablaðinu í gær að undir lok
síðasta árs hefði hann tekið ákvörðun um að láta
staðfesta fjárfestingarsamning vegna allt að 360
þúsund tonna álvers í Helguvík. Ágúst sagði þenn-
an samning vera sambærilegan við þann sem gerð-
ur var við Alcoa vegna Fjarðaáls og við Norðurál
vegna álversins á Grundartanga.
„Þetta er ríflega 200 milljarða króna fjárfesting,
eða 1,8 milljarðar dollara. Hún á að standa í a.m.k.
50 ár og verður ekki flutt neitt annað. Stöðugleiki
er grundvallaratriði og eins og staðan er á Íslandi í
dag er mjög erfitt að fá langtíma fjárfestingu nema
að hafa svona fjárfestingarsamning,“ sagði Ágúst.
Búið var að semja við tvo íslenska banka og einn er-
lendan um fjármögnun en þeir féllu allir. Því þurfti
aftur að hefja viðræður um fjármögnun frá grunni.
Ágúst sagði Norðurál hafa unnið áður með þeim
bönkum sem rætt væri við þessa dagana.
Nú er gert ráð fyrir að byggja álverið í fjórum
90.000 tonna áföngum og kallar það á nokkra end-
urhönnun. Gangi áætlanir eftir gerir Ágúst ráð fyr-
ir að framkvæmdir geti hafist af fullum krafti á
seinni hluta þessa árs. Eftir að fyrsti áfangi hefur
verið gangsettur er ráðgert að ljúka hverjum hinna
þriggja síðari áfanga á 12-15 mánaða fresti.
Rúmlega 100 manns vinna við framkvæmdirnar í
Helguvík. Ágúst sagði stefnt að því að vera með
þann hóp að störfum á meðan verið væri að ljúka
fjármögnun verkefnisins. Búið er að tryggja orku
til fyrsta áfanga álversins og áætlun um línulagnir
er í matsferli.
ur fer Ísland niður í 15. sæti EES-
landa hvað varðar landsframleiðslu í
evrum á mann og verður þá rétt fyrir
neðan Breta og nálægt meðaltölum
Evrópusambandslanda sem nota
evru sem gjaldmiðil.
Hannes G. Sigurðsson, aðstoðar-
framkvæmdastjóri SA, sagði að ann-
ars vegar verðlagsþróun hér innan-
lands og hins vegar gengisþróun
krónunnar gagnvart evru þegar
þenslan var sem mest á árunum
2006-2007 hefði skotið okkur upp í 3.
sæti landa innan EES. Einungis
Lúxemborg með sína miklu þjóðar-
framleiðslu á mann og olíuríkið Nor-
egur hefðu verið ofar. Eftir hrun á
gengi krónunnar værum við komin á
svipaðar slóðir á listanum og við vor-
um á árið 2004. Ef gengi krónunnar
styrkist, eins og stefnt er að með
þeirri efnahagsáætlun sem unnið er
eftir, verður Ísland nálægt 9. sæti
samanburðarins eða á svipuðum
slóðum og þjóðir á borð við Finna,
Svía og Hollendinga. Verði gengið
eins og það er í dag verðum við í svip-
aðri stöðu og t.d. Bretar og meðaltal
þjóða sem tekið hafa upp evruna sem
gjaldmiðil.
Hannes benti á að þrátt fyrir fall á
gengi krónunnar, frá því að það var
allt of sterkt á árinu 2007, harkalega
aðlögun eftir ofþenslu efnahagskerf-
isins og það viðbótaráfall sem við
hefðum orðið fyrir vegna falls bank-
anna og alþjóðlegrar efnahags-
kreppu félli Ísland ekki neðar á þess-
um lista en svo að það væri enn í
efstu deild þeirra þjóða sem við bær-
um okkur gjarnan saman við.
gudni@mbl.is
VERG landsframleiðsla hér verður
um ellefu milljarðar evra eða um 35
þúsund evrur á mann á árinu 2009,
samkvæmt útreikningum Samtaka
atvinnulífsins (SA). Tekið var mið af
spá Seðlabankans um landsfram-
leiðslu og gengi krónunnar.
Landsframleiðslan í evrum á
mann þessu ári verður meiri en hún
var á árinu 2004 og aðeins minni en á
árinu 2005. Séu lönd Evrópska efna-
hagssvæðisins (EES) borin saman
fellur Ísland í 9. sæti þeirra úr 3. sæti
á árunum 2006 og 2007. Rétt ofan við
okkur eru Hollendingar, Finnar og
Svíar. Næst á eftir okkur koma
Austurríkismenn, Belgar, Frakkar,
Þjóðverjar og Bretar. Verði gengi
krónunnar gagnvart evru 170 krón-
Ísland áfram í efstu deild þjóða
Landsframleiðsla hér verður um
35 þúsund evrur á mann á árinu 2009


 





 


 


  


  
 

 
! 
"  
"# 
!$% &  !
'(  
) 
*

+
,
-
.
/
0
1
2
3
+4
+1
,4
--
-.
-/
-0
-1
4 +4 ,4 -4 .4 /4 04 14 5 
 

 ÍSLENDINGAR eru yfirleitt svart-
sýnir á horfur ársins 2009 og hafa
aldrei verið jafn svartsýnir frá því
mælingar hófust, samkvæmt nið-
urstöðum könnunar Gallup sem
gerð var undir lok síðasta árs.
Könnunin var gerð í 46 löndum.
Um 67% Íslendinga töldu að per-
sónulegir hagir þeirra yrðu verri á
árinu 2009 en þeir voru í fyrra.
Tæplega 30% töldu að persónulegir
hagir þeirra yrðu svipaðir og á ný-
liðnu ári en aðeins 4% væntu batn-
andi hags fyrir sig.
Viðhorf til efnahagsástands á
komandi ári hefur aldrei mælst jafn
neikvætt og það mældist í lok síð-
asta árs. Rúmlega 90% Íslendinga
töldu að efnahagsástandið yrði
verra á árinu 2009 en það var á
árinu 2008, 6% töldu að það yrði
svipað bæði árin og aðeins 3% áttu
von á að það myndi batna. Þá töldu
93% að atvinnuleysi ætti eftir að
aukast á árinu 2009. Hlutfall þeirra
sem voru þessarar skoðunar hefur
hækkað um 46 prósentustig frá síð-
ustu mælingu. Hins vegar töldu 4%
að atvinnuleysi yrði svipað á þessu
ári og það var í fyrra en 2% minna.
31% óttast atvinnumissi
Þegar spurt var um atvinnuhorfur
launþega, ýmist í fullu starfi eða
hlutastarfi, töldu tæplega 69% Ís-
lendinga sig vera í öruggri vinnu en
31% taldi líkur á atvinnumissi. Á
síðasta ári voru 12% á því að þau
gætu orðið atvinnulaus. Um 47% Ís-
lendinga töldu að það myndu taka
stuttan tíma að finna nýja vinnu en
jafn stór hópur taldi að það gæti
tekið langan tíma.
Þegar á heildina er litið má segja
að almennt ríki svartsýni gagnvart
árinu 2009. Íslendingar skipa sér á
bekk með íbúum Vestur-Evrópu
sem eru líkt og áður þeir svartsýn-
ustu í heimi hér.
Niðurstöður þessar fengust með
netkönnun sem gerð var 25. nóv-
ember til 1. desember í fyrra. Úr-
taksstærð var 1.874 manns á aldr-
inum 18-75 ára af öllu landinu úr
viðhorfahópi Capacent Gallup.
Svarhlutfall var 65%.
Íslendingar
aldrei verið
svartsýnni
Morgunblaðið/Golli
Óvissa Þjóðin virðist hafa áhyggjur
af því sem framtíðin ber í skauti sér.
ÚTSÖLUR hófust í mörgum verslunum um
helgina. Mismunandi er hversu mikið er slegið af
verði vörunnar, en um heim allan reyna kaup-
menn nú að lokka viðskiptavini inn í búðirnar
með tilboðum. Breytingar á gengi íslensku krón-
unnar gera það að verkum að erfiðara er fyrir
neytendur að átta sig á hvað má teljast „eðlilegt“
verð. Reikna má með að talsvert af vörum á út-
sölum hafi verið flutt inn á „gamla genginu“ og
því má draga þá ályktun að verðið eigi eftir að
hækka talsvert þegar útsölum lýkur. Nokkrar
verslanir byrjuðu með útsölu milli jóla á nýárs.
Það á t.d. við um IKEA þar sem útsala hófst 27.
desember. Myndin er tekin af útsölu í Kringl-
unni.
Að loknum annasömum jólum taka útsölur við hjá kaupmönnum
Reyna að lokka viðskiptavini inn í búðirnar
Morgunblaðið/Ómar