Morgunblaðið - 07.01.2009, Blaðsíða 28

28 Minningar
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 7. JANÚAR 2009
✝ Þórunn Magn-úsdóttir sagnfræð-
ingur fæddist í Vest-
mannaeyjum 12.
desember 1920. Hún
lést 24. desember síð-
astliðinn. Hún var
dóttir hjónanna Guð-
rúnar Jónsdóttur
saumakonu, f. á Kúlu-
dalsá í Akraneshreppi
6.4. 1889, d. 4.11. 1955,
og Magnúsar Jóns-
sonar bónda og for-
manns, f. á Hlíðarenda
í Ölfusi 4.5. 1889, d.
9.5. 1922. Systkini Þórunnar voru
Guðrún, f. 31.8. 1915, d. 19.9. 2003,
og Magnús f. 25.7. 1917, d. 9.5. 1922.
Fyrri maður Þórunnar var Björn
Guðmundsson bifreiðarstjóri, f. í
Reykjavík 17.6. 1914, d. 24.7. 1972.
Þau gengu í hjónaband 28. júní 1940
en skildu. Börn Bjarnar og Þórunnar
eru 1) Stúlka, f. 2.9. 1940, d. 9.11.
sama ár. 2) Eygló lífeindafræðingur,
f. 18.9. 1941. Sonur hennar og Lofts
Indriðasonar vélstjóra er Björn, f.
18.7. 1976, sonur hans og Elínar
Eddu Alexandersdóttur er Alexand-
er Máni. 3) Ingibjörg lögmaður, f.
15.3. 1943, maður hennar er Geir
Ólafsson læknir. Börn þeirra a)
Björn, f. 18.8. 1971, b) Þórunn, f.
27.12. 1972. Maður hennar Þorvaldur
Bjarni Þorvaldsson, dætur þeirra eru
Herdís Hlíf og Hafdís Hekla. 4) Erla
dóttir prófessor á Hólum í Hjalta-
dal, f. 9.3. 1959, maður hennar er
Helgi Thorarensen prófessor. Börn
þeirra eru a) Jóhanna, f. 30.9. 1987,
b) Ólafur Helgi, f. 18.8. 1992.
Þórunn bjó lengst af í Reykjavík,
hún var virk í félags- og stjórn-
málum, frumkvöðull og formaður
Samtaka herskálabúa 1952-1959,
varaborgarfulltrúi og fulltrúi í
framfærslunefnd Reykjavík-
urborgar fyrir Sósíalistaflokkinn
árin 1954-1962 og forystukona í
Menningar- og friðarsamtökum ís-
lenskra kvenna. Þórunn lét til sín
taka í kvenréttindabaráttu, var
meðal annars skipuð af forsætisráð-
herra í undirbúningsnefnd Íslands
fyrir Kvennaár Sameinuðu þjóð-
anna 1975 og hafði forgöngu um
sýningu á verkum íslenskra mynd-
listarkvenna í Norræna húsinu það
ár. Þórunn lauk kennaraprófi frá
Kennaraháskóla Íslands árið 1971
og cand. mag. prófi í sagnfræði frá
Háskóla Íslands árið 1982. Hún var
brautryðjandi á sviði íslenskrar
kvennasögu með rannsóknum sín-
um á sjósókn kvenna og starfi
verkakvennafélaga. Hún var kenn-
ari bæði við grunn- og framhalds-
skóla, starfaði víða að uppbyggingu
fullorðinsfræðslu og var skólastjóri.
Þórunn sinnti rannsóknum og rit-
störfum, en hún gaf út nokkur
fræðirit í kvennasögu og bók um
Ungverjaland og Rúmeníu auk
fjölda útvarpsþátta, fyrirlestra og
blaðagreina. Útför Þórunnar verð-
ur gerð frá Fossvogskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 15.
Bil garðyrkjustjóri, f.
12.4. 1947. Sonur
hennar og Ágústs
Guðröðarsonar er a)
Guðröður, f. 12.4.
1966, kona hans er
Freydís Dana Sigurð-
ardóttir, börn þeirra
Snorri, Bil og Salvör.
Maður Erlu Biljar var
Guðlaugur Hall-
grímsson, þau skildu.
Börn þeirra; b) Val-
gerður Guðlaugs-
dóttir, f. 22.2. 1970,
sambýlismaður henn-
ar er Helgi Eyjólfsson, c) Magnús
Guðlaugsson, f. 7.5. 1977. 5) Magnús
bifreiðarstjóri, f. 4.12. 1950. Börn
hans eru með Brynju Þorleifsdóttur,
a) Arna, f. 15.8. 1975, börn hennar
eru Svanhildur Hlíf, Gunnhildur
Brynja og Þorleifur Pálmi. Með
konu sinni Sigþrúði Sigurjónsdóttur,
þau skildu; b) Helgi, f. 19.1. 1982,
sonur hans og Jónínu Helenar Jóns-
dóttur er Erik Valur, c) Kristín, f.
12.7. 1989, sonur hennar og Vignis
Þórs Ólafssonar sambýlismanns
hennar er Magnús Þór, d) Þór, f.
12.6. 1997, e) með Elínu Sigurjóns-
dóttur; Ingigerður, f. 22.11. 2002.
Seinni maður Þórunnar var Helgi
Jónsson vélsmiður, f. 24.9. 1923 í
Reykjavík, d. 23.10. 2002. Þau gengu
í hjónaband 24.9. 1954 en skildu.
Dóttir þeirra er 6) Guðrún Helga-
Það duldist engum sem kynntist
Þórunni Magnúsdóttur, tengda-
móður minni, að hún var kona, sem
fór sínar eigin leiðir. Alla tíð var
hún dyggur málsvari kvenréttinda,
friðar og vinstri stefnu. Hún tók
virkan þátt í pólitísku starfi og
hafði ákveðnar skoðanir á mönnum
og málefnum og lá ekki á skoðun
sinni. Þórunn kom á legg fimm
börnum, stundum við naum kjör. Á
miðjum aldri lét hún langþráðan
draum rætast og fór til náms –
fyrst í Kennaraskólanum og síðan í
sagnfræði við Háskóla Íslands það-
an sem hún lauk cand. mag.-prófi á
sjötugsaldri. Sagnfræðileg rann-
sóknaefni hennar snerust einkum
um kvennasögu og hún var frum-
kvöðull á því sviði hér á landi.
Það var aldrei ládeyða í kringum
Þórunni því hún þreifst á tilbreyt-
ingu og ævintýraþráin fylgdi henni
alla tíð. Hún hafði kjark og þor til
þess að ferðast á meðan heilsa og
kraftar leyfðu og fór víðar um
heiminn en flestir jafnaldrar henn-
ar. Þórunn ferðaðist mikið um
Norðurlöndin og tók þátt í marg-
víslegu norrænu samstarfi bæði í
tengslum við kvennabaráttu og
vegna starfa sinna sem sagnfræð-
ingur. Ævintýraþráin og pólitískur
áhugi urðu til þess að hún ferðaðist
víða um gömlu austantjaldsríkin og
fór á kvennaráðstefnuna í Peking
1995. Oftast ferðaðist hún ein og
lét ekki smáatriði einsog tungu-
málaörðugleika aftra sér. Þannig
var hún á ferð í Búlgaríu í um-
rótinu þegar kommúnistastjórnin
féll, en hún lét það ekki hafa nein
áhrif á ferðaplön sín. Á áttræð-
isaldri tók hún sig til og hélt í
nokkurra mánaða ferðalag til
Kúbu. Til þess að fjármagna ferða-
lagið seldi hún íbúð sína í Reykja-
vík og fluttist síðan út á land þegar
hún kom heim aftur.
Þó svo að Þórunn byggi mestan
hluta ævinnar í Reykjavík, þá tók
hún sig alltaf upp af og til og flutt-
ist út á land. Ég hef ekki tölu á
þeim fjölmörgu stöðum á Íslandi
þar sem Þórunn bjó og vann ýmist
sem ráðskona, kennari eða skóla-
stjóri. Það var alltaf gaman að
heimsækja Þórunni og hún var af-
ar skemmtilegur og hugmyndarík-
ur ferðafélagi.
Oft var stuttur aðdragandi að
búferlaflutningi Þórunnar. Sér-
staklega er mér minnisstætt símtal
frá henni til okkar Guðrúnar dótt-
ur hennar fyrir meira en þrjátíu
árum. Þá vorum við enn unglings-
skjátur og nýfarin að vera saman.
Dag einn hringdi Þórunn og spurði
hvort við vildum ekki flytja í íbúð
sem hún hafði keypt í Reykjavík.
Sjálf væri hún á leiðinni til Sval-
barðseyrar, þar sem hún hefði ráð-
ið sig sem skólastjóra. Það mátti
skilja að þetta voru fremur tilmæli
en spurning. Þannig var upphafið á
farsælli sambúð okkar Guðrúnar
sem stendur enn.
Það er með söknuði sem ég kveð
tengdamóður mína og þakka henni
vináttu og góðar minningar.
Helgi Þór Thorarensen.
Baráttukonan Þórunn Magnús-
dóttir sagnfræðingur, er látin.
Þórunn var alla tíð einarður sósí-
alisti og mikil baráttukona fyrir
jöfnuði. Verkalýðsmeðvitund henn-
ar var sterk og kannski í blóð bor-
in enda fylgdist hún ung með móð-
ur sinni í verkalýðsbaráttu fyrri
hluta 20. aldar. Þórunn var á öðru
ári þegar faðir hennar lést og á
sama ári dó bróðir hennar úr
barnaveiki. Ekkjan stóð þá ein
uppi með tvær dætur og litlu mun-
aði að Þórunn hlyti sömu örlög og
bróðirinn. Baráttan við barnaveik-
ina markaði hana þó til lífstíðar.
Veikindi og sjúkrastofnanir settu
stóran svip á bernskuna og í stað
hefðbundinnar skólagöngu og
leikja við jafnaldra sína vandist
hún á samneyti við fullorðið fólk.
Þegar Þórunn var 12 ára flutti
móðirin til Reykjavíkur og hófst þá
virk þátttaka Þórunnar í baráttu
fyrir þær hugsjónir sem alla tíð
áttu hug hennar. Það segir sitt
hversu góður liðsafli hún var að fé-
lag ungra kommúnista gerði und-
anþágu svo hún gæti gengið í fé-
lagið aðeins þrettán ára gömul.
Að undirlagi móðurinnar lærði
hún sauma, komst svo í Reykholts-
skóla og eftir vetrardvöl þar tók
hún inntökupróf í Kennaraskólann.
Þar var hún bara einn vetur enda
ástfangin og fyrr en varði orðin
eiginkona og móðir og á þeim árum
samrýmdist það ekki námi.
Lífsbaráttan var hörð í Reykja-
vík á þessum tíma og verður fram-
göngu Þórunnar lengi minnst um
stofnun Félags herskálabúa og for-
mennsku. Hún beitti sér fyrir því
að herskálahverfin yrðu lögð niður
og fundin framtíðarlausn á hús-
næðisvanda þeirra þúsunda Reyk-
Þórunn Magnúsdóttir
✝
Elskuleg eiginkona mín, móðir okkar, tengdamóðir
og amma,
NONNÝ UNNUR BJÖRNSDÓTTIR,
lést laugardaginn 3. janúar.
Útförin fer fram frá Neskirkju þriðjudaginn
13. janúar kl. 13.00.
Þorvaldur Hafberg,
Linda Vilhjálmsdóttir, Mörður Árnason,
Hafdís Vilhjálmsdóttir,
Ásta Vilhjálmsdóttir, Steinþór Birgisson,
Vera, Sara Björk, Þórhildur og Katla.
✝
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir og afi,
PÁLL ÞÓRÐARSON
bifvélavirki,
Sléttuvegi 11,
Reykjavík,
sem lést laugardaginn 27. desember, verður
jarðsunginn frá Grafarvogskirkju föstudaginn
9. janúar kl. 13.00.
Þórður Kristján Pálsson, Kolbrún A. Karlsdóttir,
Birna Svala Pálsdóttir, Sigurmundur Haraldsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Elsku maðurinn minn, faðir, bróðir og mágur,
FREYSTEINN SIGURÐSSON
jarðfræðingur,
sem lést 29. desember, verður jarðsunginn frá
Kópavogskirkju fimmtudaginn 8. janúar kl. 11.00.
Ingibjörg Sveinsdóttir,
Ragnhildur Freysteinsdóttir,
Ásgeir Sigurðsson, Ólöf Haraldsdóttir,
Björg Sigurðardóttir, Sveinn Sveinsson,
Ingi Sigurðsson,
Magnús Sigurðsson.
✝ Guðlaug BrynjaGuðjónsdóttir,
jafnan kölluð Lúlú,
fæddist á Siglufirði
23. febrúar 1935. Hún
andaðist á hjúkr-
unarheimilinu Skjóli
á aðfangadag jóla,
24. desember, síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru Jensína
Sigurveig Jóhanns-
dóttir, húsfreyja frá
Auðkúlu í Arnarfirði,
f. 1907, d. 1995, og
kjörfaðir Guðjón Elí-
as Jónsson, bankastjóri á Ísafirði, f.
1895, d. 1980, en blóðfaðir var
Ófeigur Viggó Eyjólfsson, f. 1897,
d. 1969. Lúlú ólst upp hjá for-
eldrum sínum á Ísafirði, en hún var
elst barna Jensínu, en hin börn
Jensínu og Guðjóns í aldursröð eru:
Jóhanna, f. 20.7. 1940, Skúli, f. 17.7.
1942 og Friðrik, f. 11.4. 1945. Á
heimilinu ólst einnig upp til fullorð-
insára, hálfbróðir þeirra systkina af
fyrra hjónabandi Guðjóns, sonur
Halldóru Jóhönnu Bjarnadóttur, f.
1907, d. 1934, Baldur, f. 23.2. 1929,
d. 2003, en auk hans átti Guðjón
fyrir dótturina Elísabetu, f. 28.1.
1922.
Lúlú giftist hinn 25. júlí 1959
æskuunnusta sínum og bekkj-
arbróður úr Gagnfræðaskóla Ísa-
fjarðar, Guðjóni Baldvini Ólafssyni,
f. 18.11. 1935, d. 19.12. 1993, síðar
forstjóra Sambands ísl. Samvinnu-
félaga, en hann var sonur Ólafs
Kjartans Guðjónssonar, versl-
árum iðkaði hún keppnisíþróttir
og átti Íslandsmet í hástökki
kvenna 1948, þá aðeins 13 ára
gömul. Hún lauk og námi sem
teiknikennari frá Handíða- og
myndlistarskólanum árið 1955 og
sinnti þeirri listgrein í fjöldamörg
ár, bæði sem kennari og frístunda-
málari. Hún var íþróttakennari við
Austurbæjarskólann, Versl-
unarskólann, Gagnfræðaskóla
Vesturbæjar, Mýrarhúsaskóla og
Húsmæðraskóla Reykjavíkur um
nokkurra ára skeið. Hún hætti
kennslu þegar þau hjón fluttust til
Bretlands vegna starfa Guðjóns,
en hann varð ungur einn af helstu
ráðamönnum Sambandsins og loks
forstjóri þess. Skyldur þeirra
hjóna á þeim vettvangi hófust með
4 ára framkvæmdastjórastarfi
hans í Lundúnum á árunum 1964-
1968, þá með framkvæmdastjóra-
störfum við Sjávarútvegsdeild
S.Í.S. á árunum 1968-75 og loks
með viðamiklum rekstri markaðs-
öflunar- og við framleiðslu ís-
lenskra sjávarafurða í neytenda-
umbúðir í fiskiverksmiðju Iceland
Seafood Corp., Camp Hill í Penn-
sylvaníu. Á haustmánuðum 1985
voru þau hjón kvödd heim af Sam-
bandsstjórn til þess að hann tæki
við forstjórastarfi Sambandsins,
sem hann hélt uns hann féll frá
einungis 58 ára að aldri, 1993.
Húsmóðurstörf á gestkvæmu
heimili bæði hérlendis og einkum
erlendis, með 5 börn á sinni
könnu, eru ekki aukvisaverk, eink-
um og sér í lagi þegar í fyrirsvari
eru fulltrúar stórrar almennrar
fjöldahreyfingar, en því verkefni
sinntu þau bæði saman af alúð og
smekkvísi.
Útför Lúlúar verður gerð frá
Áskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.
unarstjóra Kf. Ísfirð-
inga í Hnífsdal um
áratuga skeið, og Fil-
ippíu Jónsdóttur hús-
móður. Börn þeirra
Guðjóns eru: 1) Guð-
jón Jens, markaðs-
stjóri hjá Perdue í
Maryland, f. í Reykja-
vík, 23.11. 1960, áður
kvæntur Kimberli
Hoke, sonur þeirra
Guðjón Jens Kristján,
f. 31.7. 1991, nú
kvæntur Shelly Bla-
zer, tvíburadætur
þeirra Jenna og Olivia, f. 29.3.
2005. 2) Bryndís hjúkrunarfræð-
ingur, f. í Reykjavík, 18.7. 1963,
gift Guðjóni Baldurssyni lækni,
þau eiga tvö börn; Baldvin Fannar,
f. 22.3. 2000 og Jóhönnu Vigdísi, f.
5.6. 2001. Þá átti Bryndís áður son-
inn Ólaf Friðrik Magnusson, f.
16.4. 1983. 3) Brynja, starfsmaður
hjá Tollstjóranum í Reykjavík, f. í
Englandi 11.4. 1965. 4) Ása Björk,
deildarstjóri hjá tryggingafélaginu
United Concordia, f. í Englandi
17.9. 1967, gift Daníel Oates, synir
þeirra Daníel Baldvin, f. 21.12.
1996 og Dalton Pierce, f. 10.2.
1999. Þau búa í Harrisburg í Penn-
sylvaníu. 5) Ólafur Kjartan, f. í
Reykjavík, 3.10. 1973, býr í Kali-
forníu, sonur hans Jóhann Ágúst, f.
24.4. 2001.
Að loknu gagnfræðaskólanámi á
Ísafirði fór Lúlú í Íþróttakenn-
araskóla Íslands og lauk þaðan
kennaraprófi árið 1954 en á þeim
Frá því ég var strákur vissi ég
hver Lúlú var. Mamma talaði um
Lúlú systur, kjördóttur Guðjóns
afa. Þær höfðu gott samband þótt
stopult væri á tímabilum, einkum
meðan fjölskyldan dvaldi erlendis
langdvölum. Mamma sagði mér að
Guðjón afi og Jensína, móðir Lúlú-
ar, færu oft að heimsækja fjöl-
skylduna í Ameríku. Mamma og
Lúlú fóru að hafa meira samband
eftir að við Bryndís dóttir Lúlúar
fórum að rugla saman reytum okk-
ar, urðum hjón, eignuðumst heimili
og börn. Þær systurnar hittust oft
á heimili okkar, skröfuðu mikið um
liðin ár og allt milli himins og jarð-
ar. Þær glöddust yfir sambandi
okkar og það var alltaf gaman að
fá þær til okkar í Reynihlíðina.
Skömmu eftir að Hvalfjarðargöng-
in voru opnuð óskuðu þær eftir að
fara í bíltúr í gegnum göngin. Þær
sátu báðar aftur í og þegar við vor-
um komin undir Akrafjall spurðu
þær hvort við færum ekki bráðum
að fara í gegnum göngin. Þær
höfðu þá verið svo uppteknar af
samræðum að þær fóru í gegnum
gögnin án þess að taka eftir því.
Guðlaug Brynja
Guðjónsdóttir