Morgunblaðið - 20.06.2009, Blaðsíða 8
Eftir Halldór Armand Ásgeirsson
haa@mbl.is
„VERKEFNIÐ er að snúa áætluðum 170 milljarða
króna halla á ríkissjóði í ár, sem er um 12,5% af vergri
landsframleiðslu, í afgang á fjórum og hálfu ári. Við
höfum seinni helming þessa árs og næstu fjögur til að
ná þessu markmiði. Það gera sér líklega allir grein
fyrir hvers konar risaverkefni þetta er,“ sagði Stein-
grímur J. Sigfússon fjármálaráðherra á blaðamanna-
fundi ríkisstjórnarinnar í gær, þar sem kynntar voru
aðgerðir í ríkisfjármálum.
Steingrímur lagði fram frumvarp til laga á Alþingi í
gær um „ráðstafanir í ríkisfjármálum“. Því er ætlað að
bæta stöðu ríkissjóðs sem hefur orðið fyrir miklum
tekjumissi og viðbótarútgjöldum í kjölfar efnahags-
hrunsins.
Í frumvarpinu er gert ráð fyrir að draga úr halla rík-
issjóðs um 22,4 milljarða á þessu ári og 63,4 milljarða á
því næsta. Samtals er um að ræða um 86 milljarða sem
að mestu munu fást með niðurskurði útgjalda og auk-
inni skattheimtu. „Á árinu 2010 er ætlunin að spara í
rekstri hins opinbera um 14 milljarða króna sem ég
hygg að sé stærsta viðfangsefni sem ríkisstjórn hefur
glímt við á einu ári,“ sagði Jóhanna Sigurðardóttir for-
sætisráðherra á fundinum í gær.
Á fundinum voru jafnframt birt „drög að leiðarljósi í
ríkisfjármálum árin 2009-2013“. Þar segir meðal ann-
ars að leita skuli leiða til að minnka yfirvinnu eins og
mögulegt er og minnka starfshlutfall í stað uppsagna.
Þá verða laun ríkisstarfsmanna sem hafa meira en
400.000 krónur í mánaðarlaun tekin sérstaklega til at-
hugunar. Ríkisstarfsmenn eru um 28.000 talsins og um
helmingur þeirra hefur meira en 400.000 krónur í mán-
aðarlaun. Markmiðið er að laun þeirra sem mest bera
úr býtum lækki hlutfallslega meira en þeirra sem lægri
laun hafa.
Morgunblaðið/Heiddi
Ráðherrar Steingrímur J. Sigfússon og Jóhanna Sigurðardóttir kynntu aðgerðir í ríkisfjármálum á fundinum í gær.
Ríkisfjármálin nái jafn-
vægi að nýju árið 2013
„Það gera sér líklega allir grein fyrir hvers konar risa-
verkefni þetta er“ Starfshlutfall minnki í stað uppsagna
8
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. JÚNÍ 2009
Eftir Halldór Armand Ásgeirsson
haa@mbl.is
„ÞAÐ hefur verið talað um að
vinna eigi í þessum málum í sam-
vinnu við okkur. Herregud! Það
kemur bara fram plagg sem segir
að svona eigi þetta vera án þess að
við höfum nokkuð um það að
segja,“ segir Helgi K. Hjálmsson,
formaður Landssambands eldri
borgara.
Í frumvarpi ríkisstjórnarinnar til
laga um „ráðstafanir í ríkisfjármál-
um“, sem lagt var fyrir Alþingi í
gær, eru lagðar til margvíslegar
breytingar á lögum um almanna-
tryggingar.
Þar er til að mynda lagt til að frí-
tekjumark vegna atvinnutekna elli-
lífeyrisþega við útreikning tekju-
tryggingar verði lækkað.
Jafnframt er gert ráð fyrir skerð-
ingu grunnlífeyris vegna lífeyris-
sjóðstekna.
Eldri borgarar búnir að þola
nóg í kjölfar bankahruns
„Við höfðum haft veður af því að
það stæði til að krukka eitthvað í
almannatryggingakerfið. Við álykt-
uðum þá mjög ákveðið um það mál
og sendum félagsmálaráðherra og
undirstrikuðum að það kæmi ekki
til greina að skerða almannatrygg-
ingakerfi,“ segir Helgi.
„Við teljum enda að eldri borg-
arar séu í stórum stíl búnir að taka
á sig þær byrðar sem fylgdu í kjöl-
far kreppunnar í ljósi þess að fjöldi
manns tapaði aleigu sinni og sparn-
aði í bankahruninu sem þeir ætl-
uðu að nota á efri árum.“
Hann segir jafnframt að eldri
borgarar hafi aðeins fengið hluta
þeirra bóta sem samið hafði verið
um að yrðu greiddar um áramótin
síðustu.
Grunnlífeyririnn var alveg
heilagur á sínum tíma
„Við erum alveg bálreið yfir
þessu. Nú er verið að taka til baka
ákveðnar kjarabætur sem við höf-
um náð í gegnum tíðina. Það var
áður búið að létta á skerðingu bót-
anna og nú er sú ráðstöfun tekin til
baka. Svo er uppi hugmynd að
skerða grunnlífeyrinn sem átti að
vera alveg heilagur þegar hann var
settur á. Svona mætti lengi telja.
Fjöldi manns kaus Samfylkinguna
í þeirri trú að hún myndi standa
vörð um „norræna velferðarkerfið“
sem eru slík öfugmæli gagnvart
okkur að það tekur ekki tali!
„Við erum alveg bálreið yfir þessu“
Formaður Landssambands eldri borgara telur skjólstæðinga sína hafa tekið á sig nægar byrðar í
kjölfar bankahruns „Norræna velferðarkerfið slík öfugmæli gagnvart okkur að það tekur ekki tali“
Í HNOTSKURN
»Á árinu 2008 náðustfram miklar réttar-
bætur til handa öldruðum
og öryrkjum sem nú hafa
margar hverjar verið tekn-
ar til baka með nýju laga-
frumvarpi ríkisstjórn-
arinnar um „ráðstafanir í
ríkisfjármálum“.
»Grunnlífeyrir vegna líf-eyrissjóðstekna verður
meðal annars skertur og
frítekjumark vegna at-
vinnutekna ellilífeyrisþega
við útreikning tekjutrygg-
ingar verður lækkað.
Morgunblaðið/Kristján
Skerðing Ýmsar réttarbætur til
handa öldruðum náðust árið 2008
en hafa nú verið dregnar til baka.
SKILI aðgerðir ríkisstjórnarinnar
tilætluðum árangri mun jöfnuður
nást að nýju í ríkisfjármálum árið
2013. Markmiðið er að draga úr
halla ríkissjóðs um 22,4 milljarða
króna í ár og 63,4 milljarða króna
á næsta ári.
Rekstur ríkissjóðs var með
nokkrum afgangi á árunum 2004-
2007. Afgangur af rekstri ríkis-
sjóðs árið 2005 nam til að mynda
5,4% af vergri landsframleiðslu.
Ríkissjóður var hins vegar rekinn
með 0,8% halla í fyrra. Í ár er
áætlað að ríkissjóður verði rekinn
með 170 milljarða króna halla. Það
nemur um 12,5% af vergri lands-
framleiðslu.
Heildarútgjöld ríkisins í ár eru
mun hærri en fyrri ár og stefnt er
að því að þau muni smátt og smátt
lækka aftur og árið 2013 verði þau
í sambærilegu horfi og þau voru
árið 2004.
Heildarútgjöld
íslenska ríkisins
lækki ár frá ári
Áætlaður halli á rekstri ríkissjóðs í
ár nemur 12,5% af landsframleiðslu
/
"0!!
1&(
"0!2
3&
3&
&
&&
) +
4/
/
&(
/
/
50
2#
20
"#
605 60# 60$ 60% 607 608 6!0 6!! 6!" 6!2
#
0
9#
9!0
608 6!0605 60# 60$ 60%
Jóhanna Sigurðardóttir, forsætisráðherra, og Stein-
grímur J. Sigfússon, fjármálaráðherra, áréttuðu í
gær að ekki stæði til að „fara inn í kjarasamninga“ í
andstöðu við stéttarfélög. „Markmiðið er að ná
heildarlaunakostnaðinum niður án þess að raska
launakerfunum sjálfum og fara inn í taxtalaunin,“
sagði Steingrímur.
Í ályktun frá stjórn Bandalags háskólamanna í
gær sagði að útilokað væri að stéttarfélög innan
þess tækju þátt í að færa niður samningsbundna
taxta. Í ályktuninni sagði jafnframt að stjórnin gerði
sér þó fulla grein fyrir ástandi ríkisfjármála.
Kjarasamningar ósnortnir
Morgunblaðið/Golli
Skattahækkanir og niðurskurður