Morgunblaðið - 20.10.2009, Qupperneq 27

Menning 27FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. OKTÓBER 2009
Magnús var alveg á
pari við aðra leikara
í þáttunum. 28
»
OPINN fundur um menning-
armál í Sveitarfélaginu Árborg
verður á Hótel Selfossi í kvöld
kl. 20. Stutt framsöguerindi
flytja Magnús Karel Hann-
esson fyrrv. oddviti á Eyr-
arbakka, Guðfinna Gunn-
arsdóttir fyrrv. form.
Leikfélags Selfoss, Andrés
Rúnar Ingason formaður
menningarmálanefndar, Gísli
Jónsson formaður Karlakórs
Selfoss, Þorvaldur Guðmundsson framhaldsskóla-
kennari og bæjarfulltrúi. Katrín Jakobsdóttir
menningarmálaráðherra ræðir um menningarhús
á landsbyggðinni og mikilvægi þeirra. Umræður.
Fundarstjóri er Kjartan Björnsson
Menning
Fundur um menn-
ingarmál í Árborg
Magnús Karel er
einn frummælenda.
SKÚLI Sæland sagnfræð-
ingur, talar í dag í fyr-
irlestrasal Þjóðminjasafns, í
hádegisfyrirlestraröð Sagn-
fræðingafélagsins. Yfirskrift
fyrirlesturs Skúla er: Ímynd-
arkreppa Skálholts og viðreisn
þess um miðja síðustu öld.
Skúli skoðar umræðuna um
Skálholt og deilur um viðreisn-
arhugmyndir sem komu fram
og ollu þrátefli á þingi og innan kirkjunnar sem
leystist ekki fyrr en Sigurbjörn Einarsson og fé-
lagar sóttu stuðning beint til almennings líkt og
Eva Joly gerði við upphaf rannsóknar banka-
hrunsins. Fyrirlesturinn stendur frá 12-13. Að-
gangur er ókeypis og allir velkomnir.
Sagnfræði
Ímyndarkreppa
Skálholts
Skálholt
ÞÓRUNN Erlu-Valdimars-
dóttir verður gestur á hádeg-
isfyrirlestri á morgun kl. 12 í
stofu 102 á Háskólatorgi. Þar
ræðir hún um tilurð skáldsögu
sinnar, Stúlka með fingur
Þórunn Erlu-Valdimars-
dóttir er mikilvirkur og fjöl-
hæfur rithöfundur sem ekki fer
alltaf troðnar slóðir í verkum
sínum. Hún sendi frá sér bók-
ina Stúlka með fingur árið 1999
og hreppti hún Menningarverðlaun DV auk þess
sem hún var tilnefnd til Bókmenntaverðlauna
Norðurlandaráðs. Bókin er þroskasaga ungrar al-
þýðustúlku sem er send í sveit og kynnist for-
boðnum ástum. Allir eru velkomnir
Bókmenntir
Svarar því hvernig
bók verður til
Þórunn Erlu-
Valdimarsdóttir
Eftir Einar Fal Ingólfsson
efi@mbl.is
UNDANFARIÐ hefur verið talsverð-
ur viðbúnaður hjá Bjarti vegna útkomu
Harms englanna eftir Jón Kalman
Stefánsson í síðustu viku,“ segir Guð-
rún Vilmundardóttir, útgáfustjóri
Bjarts, þegar forvitnast er um vænt-
anlegar bækur forlagsins. „Það er af-
skaplega falleg bók,“ segir Guðrún og
er ánægð með höfunda sína og kynnir
til leiks „aðra kanónu sem er þó alls
enginn byrjandi“, en Steinunn Sigurð-
ardóttir gefur nú út fyrstu bók sína hjá
Bjarti, Góði elskhuginn heitir hún.
„Þetta er skáldsaga, tregafull ástarsaga. Aðalpersón-
urnar voru par í menntaskóla og hittast aftur 17 árum síð-
ar við hinar einkennilegustu aðstæður. Þetta er falleg ást-
arsaga en hún skilur ekki við mann hugmyndin um öll árin
sem hefðu getað verið. Steinunn hefur svo mikið vald yfir
frásögninni. Sagan er ekki löng en hún er fáguð og Stein-
unn dregur stórar myndir upp með fáum dráttum.“
Skáldsögur eftir Þórdísi og Oddnýju Eiri
Meðal annarra væntanlegra skáldsagna eru Sónata fyr-
ir svefninn, eftir Þórdísi Björnsdóttur, og Heim til míns
hjarta, eftir Oddnýju Eiri Ævarsdóttur.
„Þetta er önnur skáldsaga Þórdísar en hún hóf feril sinn
sem ljóðskáld og þess sér stað. Sagan er fáguð, ljóðræn og
afskaplega vel byggð. Bók Oddnýjar er sérstök, hún
fjallar um unga konu sem er komin á heilsuhæli því ein-
földustu hlutir eru að fara með hana. Hún er að velta fyrir
sér hvernig sé hægt að lifa; rokkar á milli innstu tilfinn-
ingamála og yfir í hörðustu fræði. Ég held að við höfum
ekki séð svona bók hér áður.“
Lilja Sigurðardóttir er nýr höfundur í glæpasagna-
flokknum, bók hennar nefnist Spor. Færeyskur dansur er
ný ferðasaga eftir Huldar Breiðfjörð, sem áður flakkaði
með lesendum um Ísland og Kína. Aþena nefnist barna-
og unglingabók eftir Margréti Örnólfsdóttur, fyrrverandi
meðlim í Sykurmolunum, og þá er væntanleg ný ljóðabók
Ingunnar Snædal, Komin til að vera, nóttin.
„Falleg ástarsaga“
 Bjartur gefur út nýja skáldsögu Steinunnar Sigurðardóttur  Færeyjar eru
nú viðkomustaður Huldars Breiðfjörð  Nýr glæpasagnahöfundur stígur fram
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Steinunn Sigurðardóttir Bjartur gefur út nýja skáld-
sögu Steinunnar, Góða elskhugann. „Sagan er ekki löng
en hún er fáguð og Steinunn dregur stórar myndir
upp,“ segir Guðrún Vilmundardóttir.
Guðrún
Vilmundardóttir
Síðustu forvöð eru að sjá sýn-ingu Hallgríms Helgasonarrithöfundar og myndlistar-manns sem nú sýnir ljós-
myndir í nýjum sýningarsal á Skóla-
vörðustígnum sem ber nafnið Nútíma-
list. Hallgrímur er þekktur fyrir írón-
ísk málverk og skáldsögur þar sem
myndlistarmaðurinn er gjarnan dreg-
inn upp sem hugmyndaríkur tækifær-
issinni. Hallgrímur hefur ekki sýnt
ljósmyndir áður, en á sýningunni, sem
ber útlenskan titil sem þýðist sem ís-
lenska útrásin, má sjá tækifær-
isljósmyndir af listamanninum þar
sem hann labbar betlandi um í stór-
borg á suðurhveli jarðar. Hallgrímur
er hér samkvæmt fréttatilkynningu í
gervi fyrrverandi útrásarvíkings sem
er orðinn gjaldþrota en Hallgrímur er
um leið táknmynd fyrir íslensku þjóð-
arsálina sem þrátt fyrir niður-
læginguna gefst aldrei upp. Sjálfs-
hæðnin sem felst í ljósmyndum
Hallgríms vísar ekki síst til þess ódýra
tækifæris sem hér er notað til að gera
grín og hefja sig yfir aðstæðurnar.
Sjálfshæðni á þessum nótum getur
auðveldlega umbreyst í ákveðna
sjálfsupphafningu sem er og mjög al-
geng í íslensku listalífi. Mótsögnin
sem felst í því að sjá íslenskan lopa-
peysuklæddan listamann með rifinn
bónuspoka gramsa á útlenskum rusla-
haugum er í sjálfu sér æpandi því
þrátt fyrir efnahagskreppu hér þá eru
ruslahaugarnir okkar áreiðanlega
ennþá girnilegri til að gramsa í en
þessir suðrænu. Myndirnar missa
marks að mínu mati þótt vissulega
megi brosa út í annað. Hallgrímur hef-
ur áður hannað kaldhæðna ímynd sína
í fígúrunni Grimms sem var mun bet-
ur heppnuð en spaugstofuútrásarvík-
ingurinn sem hér er í aðalhlutverki.
Upphengið á sýningunni kemur
hins vegar skemmtilega á óvart þar
sem bakgrunnur myndanna er köflótt
veggfóður unnið upp úr myndunum
sjálfum. Þessi óvænti þáttur sýning-
arinnar mun vera afurð samvinnu
Hallgríms við Jón Sæmund Auðarson
„dead“-listamann og undirstrikar
skemmtilega ákveðna hugmynd um
hönnunarþáttinn í listinni.
Þetta er allt að koma
Listamaðurinn Með rifinn bónuspoka á útlenskum ruslahaug.
Nútímalist, Skólavörðustíg 3
Hallgrímur Helgason,
ljósmyndainnsetning
bbmnn
Sýningin „A Expansão Islandesa 2009 –
The Icelandic Expansion 2009“ stendur
til 20. október. Opið mán.-fös. kl. 12-18
og laugardaga kl. 12-17
ÞÓRA
ÞÓRISDÓTTIR
MYNDLIST
BÓKIN Kleif-
arvatn eftir Arn-
ald Indriðason
hlaut „The Barry
Award“ á glæpa-
sagnaþinginu
Bouchercon í
Indianapolis í
Bandaríkjunum
fyrir helgi.
Barry-verðlaunin
eru þekkt verð-
laun í Bandaríkjunum sem tímaritin
Deadly Pleasures og Mystery News
hafa veitt fyrir bestu glæpasöguna
allt frá árinu 1997.
Kleifarvatn var einnig tilnefnt til
„Macavity“-verðlaunanna sem tíma-
ritið Mystery Reader’s Int-
ernational stendur fyrir. Áður hafði
bókin Kleifarvatn verið tilnefnd til
Íslensku bókmenntaverðlaunanna
og fengið frönsku „Point“-glæpa-
sagnaverðlaunin.
Verk Arnaldar Indriðasonar hafa
sópað til sín alþjóðlegum tilnefn-
ingum og verðlaunum hvarvetna þar
sem þau hafa komið út, allt frá því að
hann hreppti virtustu glæpasagna-
verðlaun heims, Gullna rýtinginn,
árið 2005 fyrir Grafarþögn og mark-
aði sér þar með stöðu sem einn
fremsti glæpasagnahöfundur heims.
Í júlímánuði sl. var önnur bók eftir
hann, Vetrarborgin, tilnefnd til
„CWA International Dagger“-
verðlaunanna sem besta erlenda
glæpasagan á enskum markaði.
Á metsölulistum víða
Ekkert lát virðist á vinsældum
bóka Arnaldar og hafa þær nú selst í
ríflega fimm milljónum eintaka
heima og erlendis og setið ofarlega á
metsölulistum í Danmörku, Noregi,
Svíþjóð, Hollandi, Belgíu, Þýska-
landi, Spáni og Frakklandi auk Ís-
lands. Sala bóka Arnaldar í Frakk-
landi er með ólíkindum góð,
Kleifarvatn sat mánuðum saman í
efstu sætum franska metsölulistans
í sumar, Vetrarborgin var sömuleið-
is lengi á listanum og náði meðal
annars þeim fágæta árangri að tróna
í efsta sæti listans. Sömu vikuna röð-
uðu Röddin, Grafarþögn og Mýrin
sér inn á listann og skartaði franski
glæpasagnalistinn þá fjórum titlum
Arnaldar í einu. Á sama tíma var
Grafarþögn á spænskum og kata-
lónskum vinsældalistum á Spáni.
Nýjasta bók Arnaldar Indr-
iðasonar, Svörtuloft, kemur út 1.
nóvember.
Arnaldur
vinsæll
Kleifarvatn fær
Barry-verðlaunin
Arnaldur
Indriðason
Mynd af
Ragnari í
Smára
nefnist bók
sem Jón
Karl Helga-
son hefur
skrifað um
athafna-
manninn og
menningar-
frömuðinn.
„Jón Karl
hefur rann-
sakað líf Ragnars í Smára í
mörg ár,“ segir Guðrún. „Hann
hefur sökkt sér í heimildir og
bókin byggist mikið á einka-
bréfum Ragnars og samtölum
Jóns Karls við vini hans og
samtímamenn. Hann skrifar
bókina hins vegar eins og
sögu. Þetta er ekki hefðbundin
ævisaga, heldur hefst sagan
þar sem Ragnar er á leiðinni á
nóbelshátíðina í Svíþjóð, þar
sem veita á Halldóri Laxness
verðlaunin. Sagan gerist á
tveimur og hálfum degi, frá því
Ragnar leggur upp í ferðina og
þar til hátíðin hefst. Hún er
sögð gegnum samferðamenn,
minningar og hugsanir. Frá-
sögnin er afskaplega falleg –
Ragnar var stórmerkilegur
maður.“
Ragnar Jónsson
í Smára.
Óvenjuleg saga
Ragnars í Smára