Saga - 1985, Blaðsíða 301

RITFREGNIR
299
Björg Einarsdóttir: ÚR ÆVI OG STARFI ÍSLENSKRA
KVENNA I. Erindi flutt í Ríkisútvarpið veturinn 1983-
1984. Útg. Bókrún. Reykjavík 1984. 406 bls.
Óhætt mun að fullyrða að kvennarannsóknir séu óplægður akur á íslandi.
Þrátt fyrir að hér á landi hafi að mörgu lcyti verið öflug kvennahreyfing
undanfarin 15 ár, virðast markvissar kvennarannsóknir ekki hafa siglt í
kjölfar hennar eins og reyndin hefur verið erlendis. Það eina sem við
búum að í þessum efnum er stöku bók, eitthvað af blaða- og tímarits-
greinum og nokkrar lokaritgerðir á háskólastigi. Ástæðurnar fyrir þessu
eru eflaust margar og mismunandi en líklega vega þó þungt léleg aðstaða
til fræðiiðkana, takmörkuð fagleg unrræða meðal háskólamanna og síðast
en ekki síst afskaplega fáir kvenkyns háskólakennarar.
Ekki er þó öll nótt úti enn, síður en svo, því svo virðist sem sífellt fleiri
konur snúi sér að kvennarannsóknum á ýmsum sviðum. Hvort þær rann-
sóknir eiga eftir að hljóta náð fyrir augum útgefenda er annað mál senr
tíminn verður að leiða t' ljós. Það er hins vegar athyglisvert að nú eru
nýútkomnar þrjár bækur sem geta flokkast undir kvennasögu og allar eru
þær gefnar út á vegum höfundanna sjálfra. Bækurnar sem hér um ræðir
eru Sjósókn suntilenskra kvenna eftir Þórunni Magnúsdóttur, Vinna kvenna
eftir Önnu Sigurðardóttur og síðast en ckki síst sú bók sent hér er til
umfjöllunar, Úr œvi og starfi íslenskra kvenna eftir Björgu Einarsdóttur. Sú
bók var gefin út af Bókrún, nýstofnaðri bókaútgáfu, sem eftir því ég best
veit er afkvæmi Bjargar og fleiri góðra kvenna.
Úr œvi og starfi íslenskra kvenna er safn samnefndra útvarpserinda sem
Björg flutti í Ríkisútvarpinu veturinn 1983-84. Eru erindin í bókinni 21
talsins og boðar Björg að framhald verði á útgáfu þeirra enda af nógu að
taka þar sem útvarpserindin komust ekki öll í þessa bók. Auk þess hefur
Björg haldið erindaflutningi sínum áfram nú í vetur.
Bókin ber þess óneitanlega merki að hér eru á ferðinni útvarpserindi,
samin sérstaklega með þann miðil í huga. Má í því sambandi nefna að
þættirnir eru allir mjög svipaðir að lengd, eða um 20 bls., sem greinilega
þjónar þeim tilgangi að fylla upp í ákveðna tímalengd í flutningi. Þessi
ákveðna og afmarkaða lengd kemur nokkuð niður á gæðurn þáttanna
enda finnst manni stundum eins og reynt sé að teygja lopann til að fylla
upp í tímalengdina en annars staðar sé farið fljótt yfir sögu af sömu
ástæðu. Þessa annmarka hefði mátt sníða af með því að endursemja ein-
staka þætti áður en þeir fóru á bók. Það segir sig sjálft að útvarp og bók eru
unr margt mjög ólíkir miðlar, annar byggir á augnablikshlustun en hinn
a ótímabundnum lestri. Innskot og útúrdúrar koma ekki svo mjög að sök
1 töluðu máli, þeir geta oft á tíðum kryddað annars dauflega frásögn, en í