Morgunblaðið - 11.12.2009, Page 16

16 FréttirVIÐSKIPTI/ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. DESEMBER 2009
Þetta helst ...
● LANDSBANKINN tilkynnti í gær að
hann hygðist lækka inn- og útlánsvexti
sína í dag. Vextir óverðtryggðra inn- og
útlána lækka um allt að eitt prósentu-
stig og vextir verðtryggðra inn- og út-
lána um allt að hálft prósentustig.
Vextir Landsbankans á óverð-
tryggðum útlánum hafa því lækkað um
allt að 11 prósentustig á rúmu ári, eða
þrjú prósentustig umfram lækkun stýri-
vaxta Seðlabanka Íslands.
ivarpall@mbl.is
Landsbanki lækkar
vexti inn- og útlána
● NÝ skýrsla Vinnumálastofnunar leiðir í
ljós að skráð atvinnuleysi í nóvember var
að meðaltali 8%. Alls voru 13.357 manns
atvinnulausir að meðaltali í mánuðinum
sem er 675 fleiri en í október. Í lok mán-
aðarins voru 15.017 án atvinnu en sam-
bærileg tala í lok október var 14.369. Í
Hagsjá Landsbankans segir að sé mán-
aðarlegt atvinnuleysi eins og Vinnu-
málastofnun skráir það leiðrétt fyrir
árstíðabundnum þáttum komi í ljós að
það minnki lítillega frá síðasta mánuði. Í
október minnkaði árstíðaleiðrétt at-
vinnuleysi einnig. ivarpall@mbl.is
Árstíðaleiðrétt atvinnu-
leysi minnkar í nóvember
● SAMRUNI Kaupfélags Skagfirðinga
(KS) og Mjólku er samkeppnishaml-
andi, en búvörulög koma í veg fyrir að
Samkeppniseftirlitið geti gripið til að-
gerða. Með samrunanum hefur mynd-
ast einokun í mjólkuriðnaði í skjóli bú-
vörulaga. Þetta kemur fram í áliti
Samkeppniseftirlitsins á samruna félag-
anna. Hins vegar skorti Samkeppniseft-
irlitið lagaheimild til að eyða samkeppn-
ishömlum sem stafa af samrunanum
vegna sérákvæða í búvörulögum.
Í áliti til landbúnaðarráðherra í gær
mælist Samkeppniseftirlitið til þess að
gripið verði til tafarlausra aðgerða til
þess að örva samkeppni á íslenskum
mjólkurmarkaði og takmarka eins og
unnt er skaða íslenskra neytenda og
bænda.
Samkeppnishamlandi
samruni Mjólku og KS
Eftir Bjarna Ólafsson
bjarni@mbl.is
ÁRATUGI gæti tekið fyrir krónuna
að ná aftur því meðalgengi, sem verið
hefur undanfarin tuttugu ár. Kom
þetta fram í máli seðlabankastjóra og
aðstoðarseðlabankastjóra á kynning-
arfundi í gær.
Már Guðmundsson seðlabanka-
stjóri sagði alltaf mjög erfitt að spá
fyrir um gengisþróun en ljóst mætti
vera að krónan verði áfram veik í ein-
hverjum skilningi. Hún hafi verið allt
of veik fyrir hrun og í ljósi þess að Ís-
land verði á næstu árum ansi skuld-
sett og þurfi á viðskiptaafgangi að
halda verði krónan veikari en ella.
Arnór Sighvatsson aðstoðarseðla-
bankastjóri sagði tengsl skuldsetn-
ingar og gengis krónu afar flókið.
Þegar horft væri framhjá eignum og
skuldum þrotabúa gömlu bankanna
væri jafnvel útlit fyrir að hreinar
skuldir þjóðarbúsins á næstu árum
yrðu minni en fyrir hrun. Hins vegar
væri hærra hlutfall skuldanna á herð-
um hins opinbera en ekki vegna fjár-
festinga, sem í framtíðinni skiluðu
arði. Sagði Arnór að krónan væri nú
um 30 prósentum lægri en meðaltal
síðustu tuttugu ára. Væntanlega
muni hún leita að þessi jafnvægi yfir
nokkurn tíma en það gæti tekið nokk-
ur ár. Bætti Már því við að það gæti
tekið áratug eða jafnvel áratugi fyrir
krónuna að ná því marki.
Eðlileg lausafjárstýring
Á fundinum var Már spurður að því
af hverju bundin gjaldeyrisinnlán
bankastofnana hjá Seðlabankanum
hefðu hækkað úr 18 milljörðum í 95
milljarða milli október og nóvember.
Sagði hann að gömlu bankarnir
væru með töluverðar gjaldeyrisinn-
stæður hjá bankanum. Það hafi valdið
vissri óvissu í gjaldeyrisforðastýringu
bankans að vera með svo háar inn-
stæður, sem gætu farið út með
skömmum fyrirvara.
Gömlu bönkunum hafi því verið
boðið að binda innstæður sínar í
nokkra mánuði í senn gegn aðeins
hærri vöxtum. Sagði hann þetta hluta
af eðlilegri lausafjárstýringu og með
þessu væri verið að skjóta styrkari
stoðum undir gengi krónunnar. Sagði
hann að nú væru um 600 milljónir
evra bundnar með þessum hætti, sem
á núverandi gengi jafngilda um 110
milljörðum króna.
Seðlabankinn ákvað í gær að lækka
stýrivexti um eitt prósentustig í 10
prósent. Þá voru vextir á viðskipta-
reikningum innlánsstofnana lækkaðir
um 0,5 prósentustig í 8,5 prósent.
Mun Seðlabankinn áfram efna til út-
boða á innstæðubréfum til 28 daga
með 9,75 prósenta hámarksvöxtum,
en í því felst 0,5 prósentustiga lækkun
hámarksvaxta bréfanna.
Áratugir þar til krónan
nær fyrri styrk sínum
Gömlu bankarnir með 110 milljarða í bundnum innlánum
HALLI á vöruskiptum í Bandaríkj-
unum minnkaði um 7,8% í október,
þvert á væntingar hagfræðinga, að
því er fram kemur í Financial Times.
Blaðið rekur þennan batnandi jöfnuð
til gengislækkunar Bandaríkjadoll-
ars og minnkandi eftirspurnar eftir
olíu.
Atvinnuleysi eykst
Í gær voru einnig birtar tölur sem
sýndu að atvinnuleysi í Bandaríkj-
unum jókst í síðustu viku, og segir
blaðið að það hafi líka komið sérfræð-
ingum á óvart.
Vöruskiptahallinn í október nam
32,9 milljörðum dollara, en hagfræð-
ingar höfðu búist við því að hann yk-
ist í mánuðinum. Bæði inn- og útflutn-
ingur var meiri en hann hafði verið í
nærri því eitt ár. ivarpall@mbl.is
Morgunblaðið/Einar Falur
Minni halli á
vöruskiptum
í BNA
Örn Arnarson
ornarnar@mbl.is
SKULDATRYGGINGAÁLAGIÐ á
íslenska ríkið rauk upp um tæpa 70
punkta í gær. Samkvæmt upplýs-
ingum frá CMA Datavision fór álagið
á fimm ára íslenskri ríkisskuld upp í
461 punkta fyrir hádegi en endaði svo í
441 punkti við lok dags. Um er að
ræða 11% hækkun á álaginu á einum
degi en aðeins ítalska tryggingafyr-
irtækið Assicurazioni Generali og
orkufyrirtæki furstadæmisins Abu
Dabi lækkuðu meira í gær.
Skuldatryggingaálagið á Ísland hef-
ur því hækkað um 100 punkta frá því
að Moody’s tilkynnti um lækkun láns-
hæfismats ríkisins hinn 11. nóvember.
Þrátt fyrir að skuldatryggingaálag
á ríki sem eru í erfiðari skuldastöðu
hafi fremur farið hækkandi að und-
anförnu, ekki síst vegna fregna af
vandræðum ríkisfyrirtækja í Dúbaí
og lánshæfislækkun Grikklands, virð-
ist þróunin á íslenska álaginu skera
sig nokkuð úr.
Í þessu samhengi má nefna að
skuldatryggingaálagið á lettneska
ríkið er um 545. Það hefur lítið breyst
undanfarnar vikur en Lettland er
einum lánshæfisflokki neðar en Ís-
land og er það með í svokölluðum
ruslflokki. Kasakstan, sem er með
sama lánshæfismat og það íslenska,
er í kringum 230.
Leiða má líkum að því að þau orð
sem Ewald Nowotny, sem situr í
stjórn Evrópska seðlabankans, lét
falla í gær hafi haft einhver áhrif.
Hann sagði að þrátt fyrir að skulda-
söfnun sumra Evrópuríkja væri
áhyggjuefni væri um að ræða vanda-
mál ríkjanna en ekki bankans. Dow
Jones-fréttaveitan hafði eftir honum
að bankinn fylgdist þó grannt með
gangi mála á Grikklandi, Spáni og Ír-
landi. Túlka má yfirlýsingar á borð
við þessa sem svo að ef ekki verður
gripið til sérstakra aðgerða vegna
þeirra evruríkja sem eru í skulda-
vanda sé varla mikil von á því að önn-
ur Evrópuríki í skuldavanda verði að-
stoðuð með áþreifanlegum hætti.
Varasamt álag á íslenska ríkinu
Skuldir Búast má við erfiðri færð fyrir ríkið á lánamarkaði á næstunni.
 Skuldatryggingaálagið á Íslandi stefnir upp á við og er komið í 440 punkta
 Álagið á Lettlandi sem er í ruslflokki er um þessar mundir 540 punktar
Morgunblaðið/RAX
„STÓRKOSTLEG,
HRÍFANDI,
VÖNDUÐ
OG GLÆSILEG“
LÉTTGREIÐSLURenginn kostnaðurengir vextir
2.415 kr.
14.490 kr dreift á 6
mánuði
LÉTTGREIÐSLURenginn kostnaðurengir vextir
2.499 kr.
14.990 kr dreift á 6
mánuði
afsláttur
30%
3.490 kr.verð áður 4.990 kr