SunnudagsMogginn - 14.02.2010, Blaðsíða 14

14 14. febrúar 2010
Sextán ára,“ segir
Jónsi, Jón
Þór Birg-
isson, við
blaðamann og brosir. Eiginlega dæsir.
„Sigur Rós er orðin sextán ára gömul.
Pældu í því!“
Þessi frægasta rokksveit Íslandssög-
unnar er þó ekki miðpunktur þessa við-
tals. Jónsi einn og sjálfur, gítarleikari
hennar og söngvari, er umfjöllunarefnið í
þetta sinnið þar sem við sitjum saman,
tveir, á kaffihúsinu Babalú rétt eftir há-
degi á miðvikudegi. Þann 5. apríl kemur
nefnilega út fyrsta sólóplata Jónsa, Go,
plata sem er orðinn eitthvað allt annað og
meira en söngvarinn hafði hugsað sér í
upphafi. Eitthvað sem átti að vera lág-
stemmt hliðarspor er orðið að bona fide
„sólóplötu“ sem kemur út um heim allan
á vegum EMI-risans, útgáfufyrirtækis
Sigur Rósar. Um það leyti er platan kemur
út leggur Jónsi svo í ellefu mánaða langt
tónleikaferðalag um gjörvallan heiminn.
Skrímsl
Og Jónsi heldur áfram.
„En sem sagt, Sigur Rós er búin að vera
saman í sextán ár þannig að lög hafa verið
að safnast upp hjá mér í gegnum tíðina.“
Sumar af þessum sólósmíðum hafa rat-
að út í verkefni eins og Frakkur, lista-
mannsnafn sem Jónsi tók sér vegna
ákveðins verkefnis, og hefur hann
reyndar notast við það annað slagið í
hinu og þessu listatengdu (sjá fylgju).
„Já, einmitt. Það verkefni var reyndar
aldrei klárað … en ég hef semsagt safnað
upp heilmiklu efni og þetta er misgamalt
dót …“
Ekki er þó um að ræða lög sem hafa
ekki passað inn í hljóðmynd Sigur Rósar.
„Nei, því hljómsveitin virkar ekki
þannig. Þegar við gerum tónlist saman
fjórir þá er hún samin frá grunni í hópi.
Allir saman. Ein heild. Lögin sem ég sem
sjálfur, ég kem ekkert með þau á æfing-
ar.“
Jónsi segir eina af meginástæðunum
fyrir því að almennilegur tími gafst loks í
verkefnið nú vera miklar barneignir hjá
hinum meðlimum sveitarinnar. Orri Páll
Dýrason trymbill eignaðist dreng fyrir
stuttu síðan, Georg Holm bassaleikari
eignaðist dóttur síðasta haust og dóttir
Kjartans Sveinssonar hljómborðsleikara
er nýorðin eins árs.
Gott og vel, nægur tími til að demba
sér í eigið efni. En Jónsi hlær við þegar
hann er spurður hvort hann hafi séð það
fyrir að verkefninu yrði ýtt úr vör með
jafn kröftugum lúðrablæstri og söng og
raun ber vitni.
„Nei,“ segir hann, hlær hvellt og hrist-
ir hausinn. „Þetta átti bara að vera lítil,
órafmögnuð plata, tekin upp af Alex
(unnusta Jónsa) í eldhúsinu heima
(hlær). En nú er þetta búið að breytast í
eitthvað „monster“ … nei, það er kannski
ekki rétta lýsingin … platan er a.m.k. bú-
in að breytast í eitthvað miklu meira en
ég hafði upprunalega séð fyrir mér. Ég
vissi heldur ekkert í hvaða átt ég vildi
fara. Fleiri hljóðfæri fóru að tínast inn og
þetta vatt upp á sig. Mig fór að langa til að
hafa eitthvað meira en bara rödd og gítar
og píanó.“
Draumkennt og meira „crazy“
Ekki vill Jónsi þó meina að hann sé orð-
inn leiður á „litlum“ verkefnum sem
enda svo á nokkrum brenndum diskum
úti í 12 tónum.
„Það er auðvitað alltaf gaman líka. En
platan breyttist eiginlega dálítið mikið
þegar ég fékk þá Samuli (Kosminen, sem
hefur trommað mikið með múm) og Nico
(Muhly, tónskáld sem gefur út hjá Bedro-
om Community og er með annan fótinn
hérlendis) til að vinna með mér. Samuli
kom inn til að taka upp slagverk. Og
hann er svona helvíti hress! Ég hafði
aldrei spilað neitt með honum þannig,
við vorum bara á svona „hæ, bæ“-
nótum. En við smellpössum saman í
þessari vinnu og allt fer að gerast nánast
af sjálfu sér.“
Á þessu stigi voru Alex og Peter Katis
(upptökumaður sem hefur unnið með
Interpol og The National) að vinna með
Jónsa.
„Og svo kom Nico …“ og Jónsi stoppar.
„Ertu ekki búinn að lesa um þetta ein-
hvers staðar?“ spyr hann blaðamann sem
hafði tekið eftir því að Jónsi var óvenju
hikandi og til baka með þetta allt saman.
Í ljós kemur að Jónsi taldi sig vera að
þylja upp staðreyndir sem væru á allra
vitorði, enda er hann búinn að fara í
nokkur viðtöl erlendis út af plötunni.
Blaðamaður segir honum að hann sé ekki
búinn að lesa staf. Það eina sem hann viti,
þannig séð, sé að platan er að koma út og
höfundur er Jón Þór Birgisson. Þessum
upplýsingum er tekið með gríðarlegum
fagnaðarlátum og andi slökunar færist
skyndilega yfir mennina tvo. Jónsi held-
ur áfram, og nú af meiri gustuk.
„Já, ókei, Nico kemur sem sagt inn í
verkefnið og hann vinnur alveg ofboðslega
hratt. Ofvirkur (hlær). Ég hafði heyrt
plötu sem hann hafði unnið, fyrstu plötu
Sam Amidon (sem gefur og út hjá Bedro-
om Community), og ég var mjög hrifinn af
því hvernig hann útsetur. Mig langaði til
að hafa útsetningarnar ólíkar þeim sem
við höfum notað fyrir Sigur Rós; mig lang-
aði til að hafa þetta draumkenndara, meira
„crazy“, fá meiri leik í þetta einhvern veg-
inn. Við hittumst heima hjá mér og hann
er mjög fljótvirkur, mjög ör. Hann settist
bara með kjöltutölvuna og lítið „midi“-
píanó og svo flaug þetta áfram á hraða
ljóssins. „Eitthvað svona? Eða svona? Eða
svona?“ spurði hann. Hann fór svo heim
til sín með þetta og garfaði áfram í þessu.“
Pínulítið hræddur
Jónsi lýsir því að nálgun Samuli og Nico
við verkefnið, sem var galopin – þeir til í
allt – hafi sett verkefnið/plötuna þægi-
lega úr skorðum. Þetta var í apríl í fyrra
og eftir þessa törn fór hver í sína áttina en
Jónsi hafði þá Sigur Rós að sinna.
„En það gerðist mjög mikið þarna og
þetta varð miklu villtara en ég hafði
ímyndað mér. Sem betur fer. Platan lifn-
aði einhvern veginn við í stúdíóinu.
Margt gerðist óplanað og það var mjög
hressandi. Ég fílaði það ... en um leið var
maður pínu hræddur. Það var hollt að
vera í dálítilli óvissu, ég er búinn að vera
svo lengi í vernduðu umhverfi (Sigur
Rós) þar sem allt er svo auðvelt, eða frek-
Jónsi, Jón Þór Birgisson,
Reykjavík, 3. febrúar, 2010.
16