SunnudagsMogginn - 07.03.2010, Qupperneq 20

20 7. mars 2010
V
ið fluttum heimilið heim! segir Arnrún Magn-
úsdóttir, Adda á Friðriki fimmta, þegar Morg-
unblaðið kíkir inn hjá henni, Friðriki Val
Karlssyni, og börnunum á Oddeyrinni í höf-
uðstað Norðurlands seint á fimmtudagskvöldið. Þau eru
búin að ganga frá á veitingastaðnum og komin heim með
ýmsa muni. „Bara eftir að skila lyklunum,“ segir hún.
Mörgum kom sú frétt á óvart að dyr þessa rómaða veit-
ingastaðar yrðu ekki opnaðar framar í húsinu fallega
neðarlega í Gilinu. „Við erum á hriplekum dalli þannig að
það var langgáfulegast að koma í land strax frekar en
halda áfram að róa,“ sagði Friðrik kvöldið áður, í þann
mund sem hann greindi starfsfólki sínu frá tíðindinum.
Hjónin hafa kappkostað að kynna hráefni úr heima-
byggð og Friðrik er án efa þekktasti trúboðinn á því sviði.
Þar sem Friðrik fimmti kemur fram má treysta að hnoss-
gæti úr Eyjafirði er ekki fjarri. En allt er breytingum háð.
Endurskipulagning ekki nóg
„Árið 2009 var mjög erfitt, við fórum í endurskipulagn-
ingu í samvinnu við húseigendur og viðskiptabanka okk-
ar en reksturinn ber samt ekki vaxtabyrðina og leigan er
of há. Báðir þessir aðilar hafa sýnt okkur velvilja en það
er ekki nóg. Við höfum verið með ákveðnar hugmyndir
en talsvert ber í milli, hvorugur hefur reyndar sagt nei en
heldur ekki já, á meðan sökkvum við aðeins dýpra og
okkur finnst heiðarlegast að hætta strax.“
Friðrik segir að sér líði hálfpartinn eins og manni sem
tekur úr sambandi öndunarvél sem barnið hans er tengt
við. En þegar lyf og aðgerðir hafi verið reynd sé stundum
ekki um annað að ræða.
Friðrik kveðst hafa lækkað eigin laun um helming í
fyrra og Arnrún vann launalaust. Þau segjast geta greitt
starfsmönnum sínum, sem eru rösklega 20, laun fyrir
febrúar, skuldi engin launatengd gjöld en ljóst sé að ein-
hverjir birgjar þeirra tapi peningum. „Mér svíður það
mest. Við höfum átt frábært samstarf við þá og ég hefði
viljað geta hætt án þess að skulda þeim en með því að
halda áfram hefðu skuldirnar einfaldlega aukist.“
Þau stofnuðu veitingastaðinn fyrir níu árum í húsnæði
við Strandgötu. Friðrik var þá í fullri vinnu sem kennari
við matvælabraut Verkmenntaskólans og Adda starfaði
sem leikskólakennari. Staðurinn óx og dafnaði og 2007
var ráðist í það stórvirki að flytja í miklu stærra húsnæði;
gamla mjólkursamlagið neðst í Gilinu. KEA á húsnæðið
og tók þátt í ævintýrinu.
En voru það mistök? Margir spyrja þess, segja þau, en
þau séu ekki á þeirri skoðun. „Það er auðvelt að segja það
nú að við höfum gert mistök en það var hárrétt ákvörðun
þá. Vissulega er markaðurinn allt öðru vísi núna og við
misstum mikið eftir hrunið því margir viðskiptavina
okkar voru úr viðskiptalífinu.“
Fjölskyldan lagði allt sitt undir og hjónin segjast tapa
mest allra. Viti í raun ekki hvort þau haldi húsi og bíl.
Þau óska sjálf eftir gjaldþroti á hlutafélaginu Fredda
kokki, sem rekur Friðrik V. en fjölskyldan á meirihluta í
því félagi, 51%. „Það neyðir okkur enginn út í þetta; við
erum ekki með rukkara á bakinu og ímyndin er fín en
málið snýst ekki um það. Okkur finnst við sýna ábyrgð
að fara þessa leið.“
Mikið hefur verið fjallað um ferðamannastraum til Ak-
ureyrar í vetur en vertarnir tveir á Friðriki V. hafa ekki
sömu sögu að segja og aðrir. „Samdrátturinn er mjög
mikill á milli janúar og febrúar nú og sömu mánaða í
fyrra. Okkar upplifun er ekki sú að hér sé brjálað að gera
og reyndar að ekki sé sérstaklega bjart framundan. Það er
mikið talað um að sumarið lofi góðu en það er ekkert
nýtt: við höfum rekið staðinn í níu ár og það hefur alltaf
verið brjálað að gera á sumrin. En til þess að halda úti
heilsársveitingastað þurfa veturnir að skila ákveðnum
tekjum og það gerist ekki núna.“
Friðrik segir mikið hafa verið að gera á laugardögum í
vetur en það sé ekki nóg til þess að reka staðinn. „Fólk
eyðir minna á sama tíma og aðföng hækka og við höfum
ekki getað hækkað verð í samræmi við það. Ég held að í
heildina sé ástandið erfitt og veit að kollegar mínir á fín-
um veitingastöðum á höfuðborgarsvæðinu eru líka í
vandræðum.“
Hann óttast að ástandið eigi eftir að versna enn frekar
áður en það lagast á ný. „Það var ekki mikið bókað um
páskana og okkur fannst staðurinn einfaldlega ekki á
vetur setjandi.“
Veitingastaður á heimsmælikvarða
Staðurinn er fínn – eins og sagt er; kemur það þeim nú í
koll?
„Við þjónum að miklu leyti ferðamönnum, þeim hefur
fækkað þó að sumir haldi öðru fram og fleiri en áður
koma örugglega við í búð og elda sjálfir heima. Svo eru
sumir veitingastaðir hér í bænum með mat á útsölu,“
segir Friðrik. Nefnir að hugmyndir hafi vissulega verið
viðraðar að breyta áherslum á staðnum en það hugnist
þeim hjónum ekki. „Það virkar ekki að vera hamborg-
arastaður á þriðjudögum og fínn staður á laugardögum.
Við höfum reyndar nýtt veislusalinn í leiksýningar og
uppákomur fyrir fjölskyldur og það hefur gengið mjög
vel. En okkar hugmyndafræði er þekkt og við breytum
henni ekki; það er búið að sanna að Akureyri getur átt
veitingastað á heimsmælikvarða en eins og staðan er
núna er bærinn of lítill fyrir svona stað.“
Friðrik hefur óbilandi trú á svæðinu en gagnrýnir þó
margt. Hann lýsir t.d. gremju yfir því að vera í óbeinni
samkeppni við Akureyrarbæ. „Við höfum ítrekað gert
tilboð í veislur sem endað hafa í skólamötuneytunum.“
Segir svo að árshátíð Akureyrarbæjar, sem fari einmitt
um fram nú helgina, hafi ekki verið boðin út frekar en
mörg undanfarin ár. „Ég gagnrýni ekki Bautann fyrir að
hafa eignast allar græjur og komið sér í einokunaraðstöðu
varðandi íþróttahöllina og það hefur ekkert með málið að
gera. Bautamenn eru einfaldlega sniðugir í viðskiptum en
mér finnst það handvömm hjá Akureyrarbæ að þetta
skuli hafa verið látið gerast. Svo ættu allir veitingamenn á
svæðinu að velta því fyrir sér hvort réttlætanlegt getur
talist að Akureyrarbær fjármagni veitingarekstur í
menningarhúsinu Hofi í samkeppni við okkar hina.“
Samúðarskeyti og tár
Talandi um þetta nefnir Friðrik að bæjarbúar séu ber-
sýnilega afar stoltir af veitingastaðnum. „Við eigum
marga góða fastakúnna og mörgum er brugðið yfir því að
við skulum loka staðnum. Þegar fréttin birtist í Mogg-
anum á fimmtudaginn byrjaði síminn að hringja hjá okk-
ur strax klukkan sjö um morguninn, við fengum fullt af
tölvupóstum, jafnvel samúðarskeytum og fólk kom til
okkar með tárin í augunum. Það var eins og einhver hefði
dáið,“ segir Friðrik.
Mörgum finnst einhver taug hafa slitnað.
Sjálfur segir hann lífið því miður bara stundum svona.
En hann liggur ekki á skoðun sinni frekar en fyrri daginn:
„Það hljómar kannski hrokafullt af minni hálfu en ég veit
alveg hvar við stöndum og fullyrði að það er gjaldfelling
fyrir Akureyri að missa svona stað.“
Almenningur er afar hrifinn af framtaki þeirra hjóna
síðustu ár en þegar spurt er um hug annara veitinga-
manna svarar Friðrik: „Ég gagnrýni ekki aðra staði, en
það er kalt á toppnum. Og ég er ekki viss um að menn
hafi talað neitt sérstaklega fallega um okkur. Ég er hins
vegar ánægður með veitingamennskuna á Akureyri ef
Gjaldfell-
ing fyrir
Akureyri
Komin heim með dótið. Arnrún Magnúsdóttir, Axel Fannar Friðriksson, Friðrik Valur Karlsson, Karen Ösp
Frétt um lokun veitingastaðarins Friðriks V.
var mest lesin allra á mbl.is á fimmtudag.
Hún birtist á baksíðu blaðsins, síminn á
heimili eigendanna hringdi strax klukkan
sjö, þeim bárust samúðarskeyti og sumir
komu við með tárin í augunum. „Það var
eins og einhver hefði dáið,“ segir Friðrik.
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is
’
Ætlar Akureyri að verða al-
vöruferðamannabær eða vera
fyrrverandi iðnaðarbær eins og
í dag. Þetta þarf að ákveða. Ef við ætl-
um að verða alvöruferðamannabær
vantar mikið upp á og ég lýsi eftir
stefnu bæjaryfirvalda.