SunnudagsMogginn - 25.07.2010, Blaðsíða 13

25. júlí 2010 13
H
ann var eitthvað að væflast með þessar myndir
á pappír og veit ekki almennilega hver ber
ábyrgð á því að þær enduðu á sýningu. Senni-
lega er það þó Sjálfstæðisflokkurinn. Hann var
með kosningaskrifstofu í næsta húsi fyrir kosningarnar í
vor og einhverjum datt í hug að setja kennaratyggjó á
myndirnar og hengja þær upp. Þar var lausnin komin. Það
er ekkert grín að ramma inn tugi mynda.
Bergþór Sigurðsson er brattur þegar hann lóðsar mig um
téða sýningu, í almennu rými á Norðurbrún 1, þar sem
hann er til húsa. Léttur í spori og léttur í lund enda þótt
hann sé orðinn 82 ára. Hann segir myndirnar flestar á bilinu
fimmtán til tuttugu ára gamlar. „Það er langt síðan ég tók
þessar myndir, þær hafa bara legið í rólegheitum í tölvunni,
með ógrynni annarra mynda. Nýlega lét ég hins vegar verða
af því að prenta þær á pappír. Og nú eru þær komnar á sýn-
ingu.“
Dýr eru áberandi á myndum Bergþórs enda er hann
sveitamaður að upplagi, ættaður úr Austur-Landeyjum.
„Það er alltaf jafn gaman að mynda dýrin. Þau eru svo ynd-
isleg,“ segir hann. Ein skemmtilegasta myndin er af þresti
nokkrum sem situr í makindum á barmi kaffibolla. „Hann
bara kom og sat þarna drykklanga stund á bollanum mín-
um. Það var alveg makalaust.“
Á annarri mynd gægist geit fram fyrir stein. „Þú veist
hvað þessi mynd heitir?“ spyr Bergþór.
Nei.
„Nú auðvitað, Steingeit.“
Kannski bara kurteisi
Þetta er önnur sýningin sem Bergþór heldur um dagana.
Fyrir nokkrum árum sýndi hann á kaffistofunni Flóru í
Grasagarðinum í Reykjavík. „Mér fannst þær myndir ekk-
ert sérstakar sjálfum en sumir voru að hæla þeim. Kannski
hefur það bara verið kurteisi?“
Bergþór hefur myndað um langt árabil. Um tíu ára skeið
starfaði hann sem umsjónarmaður húsa í Háskóla Íslands
og var þá gjarnan fenginn til að taka myndir við hátíðleg
tækifæri. Eftirminnilegasta myndin er af dr. Sigurbirni
heitnum Einarssyni biskupi og sonum hans. „Þegar ég
hætti hjá háskólanum var ég óspart hvattur til að taka meira
af myndum og koma mér upp heimasíðu. Um svipað leyti
kynnti þúsundþjalasmiðurinn og góðmennið Axel Sölvason
mig fyrir stafrænu myndavélinni og við það færðist ég allur
í aukana. Ég verð Axeli ævinlega þakklátur.“
Bergþór hefur margoft hætt að taka myndir um dagana
en alltaf byrjað aftur. „Ég virðist ómögulega geta slitið mig
frá þessu. Ég hætti einu sinni í heilt ár, kveikti ekki einu
sinni á tölvunni. Síðan lét ég loksins verða af því að kveikja
á henni og þá byrjaði þessi vitleysa aftur. Ætli þetta sé ekki
sýki?“
Berþór lauk meistaraprófi í gull- og silfursmíði en hefur
víða komið við um dagana. Mest sér hann þó eftir því að
hafa ekki reynt fyrir sér í íþróttum. „Blessaður vertu, ég
hljóp alla af mér í æsku en fattaði ekki fyrr en ég var orðinn
gamall að ég hefði getað orðið íþróttamaður.“
Eins og skotið væri úr byssu
Ungur var Bergþór í leikfimi hjá Vigni Andréssyni og þar
vandist hann á að fara í ískalda sturtu. „Það er allra meina
bót. Ég reyni að fara í ískalda sturtu a.m.k. einu sinni í viku.
Maður yngist um tuttugu ár við það. Á tímabili hætti ég
þessu en þegar ég greindist með hjartakvilla fyrir all-
mörgum árum ráðlagði læknirinn mér að byrja aftur að fara
í kalda sturtu. Ég gegndi því og kvillinn hvarf eins og skotið
væri úr byssu.“
Enda þótt Bergþór kunni best við sig fyrir aftan mynda-
vélina á hann býsna athyglisverðan fyrirsætuferil að baki.
Það hófst með því að Myndlistaskólinn í Reykjavík auglýsti
eftir karlmanni til að sitja nakinn fyrir í tímum. „Ég gaf mig
fram og var ráðinn. Daginn eftir mætti ég í fyrsta tímann.
Það er það erfiðasta sem ég hef gert um dagana,“ rifjar
Bergþór upp og dæsir. Hann var á fertugsaldri á þessum
tíma. „Ég skalf og nötraði bak við tjaldið meðan ég var að
klæða mig úr og reyndi að herða mig upp með slurk af
brennivíni. Það var hins vegar svo merkilegt að um leið og
ég steig fram hvarf öll feimnin eins og dögg fyrir sólu. Þetta
voru mestallt stúlkur, flestar hverjar bráðhuggulegar,“
bætir hann við kíminn.
Settist niður með ágætu fólki
Bergþór á enga mynd til minningar um þetta óvenjulega
starf, ekki heldur leirhöfuð sem nemendurnir brenndu eftir
höfðinu á honum, en á veggnum í íbúð hans getur að líta
fjölda auglýsingaspjalda sem hann hefur setið fyrir á. „Það
er af einhverjum ástæðum oft hóað í mig. Ég hef bara gam-
an af því, svo fæ ég yfirleitt ágætlega greitt líka.“
Hann bendir á huggulega hópmynd máli sínu til stuðn-
ings. „Það var eitthvert tryggingafélag sem borgaði mér
40.000 krónur fyrir að setjast niður með þessu ágæta fólki í
smástund. Það er ekki slæmt.“
Bergþór er tvíkvæntur. „Ég eyðilagði fyrra hjónabandið
með drykkju,“ viðurkennir hann. „Ég kynntist ungri og
fallegri konu, Áslaugu Gyðu Guðmundsdóttur. Við áttum
svo sem góða daga og nutum lífsins en ég drakk alltaf. Á
endanum gafst hún upp. Sagði: Tak sæng þína og gakk!“
Það varð til þess að Bergþór lagði flöskuna frá sér, gekk í
AA-samtökin og byrjaði nýtt líf. Um það leyti kynntist
hann seinni eiginkonu sinni, Vöku Sigurjónsdóttur. „Hún
var yndisleg kona. Við rifumst til að mynda aldrei. Stefndi í
það fórum við bara að tala um eitthvað allt annað. Það brást
aldrei. Those were the days, my friend!“
Vaka féll frá fyrir nokkrum árum. „Hún dó í fanginu á
mér meðan við vorum að dansa á Hrafnistuballi. Það var
ljóta kjaftshöggið.“
Bergþór yljar sér þó við ljúfar minningar – og auðvitað
kynstrin öll af ljósmyndum.
Bergþór Sigurðsson hefur víða komið við um dagana en myndavélin er aldrei langt undan.
Morgunblaðið/RAX
Ætli þetta
sé ekki
sýki?
Hann hljóp alla af sér í æsku,
læknaði hjartakvilla með kaldri
sturtu og sat nakinn fyrir hjá
myndlistarnemum. Nú sýnir
Bergþór Sigurðsson, 82 ára,
ljósmyndir á Norðurbrún 1,
þjónustuíbúðum aldraðra.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Þrösturinn þaulsætni.
’
Ég skalf og nötraði bak við
tjaldið meðan ég var að klæða
mig úr og reyndi að herða mig
upp með slurk af brennivíni.
Fyrirsætan Bergþór að störfum.
Hvaða fyrirbæri er þetta? Nú, steingeit.