SunnudagsMogginn - 25.07.2010, Blaðsíða 38

38 25. júlí 2010
J
ökulsárlón er náttúruundur á
heimsmælikvarða. Mjög sérstakt í
jarðfræðilegu tilliti, nálægðin við
sjóinn er stór þáttur í því og gerir
Jökulsárlón frábrugðið öllum öðrum jök-
ullónum á Íslandi. Það er miklu meiri
hreyfing á öllu heldur en í minni lónum
sem eru við nánast hvern einasta skrið-
jökul. Þar við bætist allt lífið, sérstaklega
yfir sumarið. Þá er ég að tala um selina,
fuglana og alla fiskgengdina. Svæðið er sí-
breytilegt og alltaf nýtt. Maður getur eig-
inlega ekki annað en látið heillast.“
Það er Þorvarður Árnason, ljósmyndari
og forstöðumaður Fræðaseturs Háskóla
Íslands á Hornafirði, sem hefur orðið, en í
vikunni gaf bókaútgáfan Opna út fyrstu
ljósmyndabók hans, Jökulsárlón – Árið
um kring. Eins og nafn bókarinnar gefur
til kynna fylgdist Þorvarður grannt með
lóninu í heilt ár í öllum sínum fjölbreyti-
leika.
„Þetta var konseptið sem ég lagði upp
með. Enda þótt ég vissi að fallegt væri við
lónið allt árið um kring óraði mig ekki fyr-
ir því hvílík upplifun þetta ætti eftir að
verða,“ segir höfundurinn en þetta mun
jafnframt vera fyrsta bókin sem alfarið er
helguð Jökulsárlóni.
Ljúf kynni við veturinn
Þorvarður, sem er doktor í umhverf-
isfræðum, flutti austur á Höfn fyrir fjórum
árum og hefur síðan kynnst Vetri konungi
upp á nýtt. „Þegar ég bjó í Reykjavík hékk
ég bara inni allan veturinn. Ég fékkst við
rannsóknir í náttúrusiðfræði og fagurfræði
en var í þeirri undarlegu aðstöðu að sitja
öllum stundum fyrir aftan skrifborð. Þeg-
ar ég flutti hingað austur byrjaði ég fyrst
fyrir alvöru að upplifa veturinn á Íslandi.
Það hafa verið ljúf kynni.“
Þorvarður hefur fengist við ljósmyndun
með hléum í þrjá áratugi en hann er einnig
menntaður kvikmyndagerðarmaður. „Ég
hafði lítið verið að mynda síðustu árin á
undan og var nánast hættur að taka lands-
lagsmyndir. Fljótlega eftir að ég flutti
austur festi ég hins vegar kaup á nýrri
myndavél og endurfæddist eiginlega sem
náttúruljósmyndari,“ segir hann.
Veturinn spilaði þar stóra rullu. „Ég
fann fljótt hvötina til að vera úti, nánast
allar helgar. Það er sama hvernig viðrar,
ég rýk alltaf út með vélina. Jöklarnir eru
svo ofboðslega tærir og fallegir yfir vetr-
artímann. Samspil sólar og jökla verður
engu líkt á þeim árstíma, ekki síst við lón-
ið. Ég get eiginlega ekki lýst því með orð-
um, vísa bara í myndirnar.“
Í formála að bókinni
kveðst Þorvarður vera
svo heillaður af lóninu
að hann sé eiginlega ekki
mönnum sinnandi nema
hann komist þangað að
minnsta kosti tvisvar til
þrisvar sinnum í mán-
uði. Spurður út í þetta
hlær hann við. „Það eru
engar ýkjur. Það er orðið ástríða að vera
úti, umvafinn magnaðri og síbreytilegri
fegurð. Yfir vetrartímann er ég líka að
mestu leyti einn á ferð, þannig að sam-
bandið verður enn sterkara. Þetta hefur
snert mig mjög djúpt og skiptir mig í dag
gríðarlega miklu máli.“
Sem ljósmyndari hefur Þorvarður meiri
áhuga á því að kafa dýpra á afmörkuðu
svæði en að fleyta rjómann af öllu landinu.
„Fyrir vikið er ég lítið að taka myndir utan
Hornafjarðar. Mér finnst ég einfaldlega
ekki tengjast öðrum svæðum með sama
hætti enda þótt þau geti verið stórkostleg
líka,“ segir Þorvarður sem er með annað
verkefni í gangi um þessar mundir, inn við
Hoffellsjökul. „Þar hef ég bæði verið að
taka ljós- og kvikmyndir en ég hef und-
anfarin tvö ár unnið að heimildarmynd
um hopun jökulsins.“
Þorvarður er mjög ánægður með nýju
bókina og þakklátur forleggjurum sínum,
Sigurði Svavarssyni og Guðrúnu Magn-
úsdóttur hjá Opnu, sem ákváðu að veðja á
verkefnið. „Ég vil líka nota tækifærið til að
þakka hönnuðinum, Líbu Ásgeirsdóttur,
sem sá einnig um myndvinnslu og valdi
myndirnar með mér. Samstarf okkar var
mjög gott í alla staði.“
Á fjórum tungumálum
Bókin kemur út á fjórum tungumálum, ís-
lensku, ensku, frönsku og þýsku enda
segir Þorvarður hana öðrum þræði hugs-
aða sem minjagrip fyrir ferðamenn, sem
sýna Jökulsárlóni sífellt meiri áhuga.
Raunar gengur Þorvarður svo langt að
segja að lónið sé orðið nokkurs konar
táknmynd Íslands í augum umheimsins.
Þorvarður hefur haft lónið út af fyrir sig
yfir vetrarmánuðina. Verður hann ekki
afbrýðisamur ef allt fyllist þar af fólki eftir
útkomu bókarinnar?
„Það er áhætta sem maður verður að
taka,“ segir hann hlæjandi. „Það er krökt
af fólki þarna á sumrin og löngu tímabært
að fólk njóti lónsins líka að vetri til. Ég get
ekki með góðri samvisku neitað fólki um
það!“
Meira um ljósmyndir Þorvarðar á thorri.is.
Umvafinn
síbreytilegri
fegurð
Jökulsárlón – Árið um kring heitir ný ljósmynda-
bók eftir Þorvarð Árnason. Staðurinn heillaði
höfundinn gjörsamlega upp úr skónum og er
hann í seinni tíð ekki mönnum sinnandi nema
hann komist þangað tvisvar til þrisvar í mánuði.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
’
Jöklarnir eru svo ofboðslega tærir og fal-
legir yfir vetrartímann. Samspil sólar og
jökla verður engu líkt á þeim árstíma, ekki
síst við lónið. Ég get eiginlega ekki lýst því með
orðum, vísa bara í myndirnar.
Þorvarður Árnason
Ferðalög