Morgunblaðið - 24.12.2010, Qupperneq 33

24. desember 2010 33
Þ
að er ómetanlegt að fá innsýn í ólíka heima tilverunnar í gegnum linsu ljós-
myndarans Ragnars Axelssonar. Nú síðast bauðst honum að ferðast til suður-
skautsins með leiðangri sem skipulagður var á slóðir landkönnuðarins Shackle-
tons. Það gat ekki farið hjá því, að rættist vel úr slíku stefnumóti. Og afrakst-
urinn lætur ekki á sér standa.
Stórkostlegar ljósmyndir og frásögn RAX af fjölskrúðugu dýralífinu á suðurskautinu eru
bornar á borð fyrir lesendur Sunnudagsmoggans á aðfangadag. Í áramótablaðinu verður
lýst leiðangrinum og þrautseigju, afrekum og ævintýrum Shackletons, en með myndum og
frásögn RAX. Og að síðustu verður farið yfir þá hlið sem lýtur að vísindamönnum í leið-
angrinum í fyrsta Sunnudagsmogganum á nýju ári. Jafnframt getur fólk glöggvað sig á líf-
inu, landslaginu og hljóðunum á þessum framandi slóðum með því að skoða myndskeið á
Mbl.is.
Ljósmyndirnar eru birtar á sama tíma og áhrifarík sýning er á ljósmyndum Ragnars í
Gerðubergi og metnaðarfull ljósmyndabók hans um lífið á norðurhjara. Það var ekki að til-
efnislausu að Styrmir Gunnarsson, fyrrverandi ritstjóri Morgunblaðsins, ritaði fyrir
skemmstu í vikulegum pistli sínum „af innlendum vettvangi“ í Sunnudagsmogganum um
það „mikla menningarafrek“ sem RAX hefði unnið „af hógværð en staðfestu og listfengi“.
„Raxi, þessi ungi piltur, sem nú er kominn yfir fimmtugt og hefur alla tíð látið lítið yfir
sér, hefur unnið einstakt afrek, ekki bara á mælikvarða okkar hér á þessari eyju, heldur á
alþjóðavísu með því að ljósmynda lífshætti fólks á norðurhjara veraldar og tryggja með því
að heimildir um líf þess verða til, hvernig sem fer um framtíð þess á þeim slóðum á næstu
áratugum, sem enginn getur spáð fyrir um. Þetta hefur Raxi gert án þess að sérstaklega
væri eftir því tekið ásamt því að sinna daglegum störfum sínum á ritstjórn Morgunblaðs-
ins.
Með myndum sínum frá norðrinu hefur Raxi ekki aðeins tryggt að heimildir verða til um
menningu fólksins, sem þar býr. Hann hefur líka þau áhrif með myndunum að beina at-
hygli okkar að því, sem okkur stendur sem þjóð nær en flest annað. Við lifum í útjaðri ver-
aldar þessa fólks en við erum engu að síður í hópi næstu nágranna þess og þess vegna eig-
um við að láta örlög þess okkur nokkru varða.“
RAX hefur unnið á Morgunblaðinu frá átján ára aldri, en hann byrjaði raunar fyrr í sum-
arvinnu, sextán ára, og vann þá við að framkalla og taka ljósmyndir á íþróttaviðburðum.
Full ástæða er til að taka undir niðurlagsorð Styrmis í fyrrgreindum pistli:
„Ég efast ekki um, að Ragnari Axelssyni hefur þótt nokkuð til þess koma átján ára göml-
um að vera ráðinn til starfa á Morgunblaðinu.
Nú er það Morgunblaðinu vegsauki að hafa Raxa í hópi starfsmanna sinna.“
Einnig er ástæða til að geta þess jafnframt að ljósmyndarar Morgunblaðsins hafa jafnan
borið hróður blaðsins víða og verið eftirsóttir utan blaðs sem innan. Nýjasta dæmið um það
er ljósmyndabók Einars Fals Ingólfssonar, Sögustaðir – Í fótspor W.G. Collingwoods, sem
tilnefnd er til íslensku bókmenntaverðlaunanna í flokki fræðibóka og rita almenns eðlis.
Sú eigulega bók hefði raunar staðið betur undir því en flestar aðrar að vera tilnefnd í
flokki „fagurbókmennta“, sem sýnir hversu torvelt getur verið að skilgreina listina.
Stefnumót við suðurskautið
„Ég sagðist geta leiðbeint honum
með [fiðlu]bogann] ef hann vildi
læra að nota hann almennilega.“
Tónlistarmaðurinn Jónsi í Sigur Rós hitti gít-
argoðsögnina Jimmy Page úr Led Zeppelin.
„[Hundarnir] spá aldrei í að-
stæður eða fólk og þeir ljúga aldrei
að manni.“
Höskuldur B. Erlingsson lögreglumaður og
eigandi fíkniefnahundsins Freyju.
„Pabbi minn er myndlist-
armaður. Það liðu mánuðir sem
pabbi seldi ekki mynd og við
borðuðum baunir. Mér
fannst það allt í lagi.“
Baltasar Kormákur.
„Ég skal sýna þér
mína ef þú sýnir mér
þína.“
Adolf Ingi Erlingsson bað Gro
Hammersang að sýna maga-
vöðvana eftir að Noregur varð
Evrópumeistari í handbolta.
„Það má segja að ég
hafi verið vakinn einn morguninn
með þá hugsun að ég ætti að taka út
peningabréfin. Bankinn féll síðan
síðar sama dag. Þá var ég búinn að
forða peningunum inn á trygga bók.“
Þórður Eyjólfsson, stjórnarformaður bygging-
arsamvinnufélagsins Búhölda á Sauðárkróki.
„Einhvers staðar segir að
við eigum ekki að gleyma
okkar minnstu bræðrum.“
Bubbi Morthens heimsækir fanga á
Litla-Hrauni á aðfangadag.
„Þetta er afskaplega sér-
kennilegt, því mér finnst
ég vera alveg bráð-
ungur.“
Séra Halldór Gunnarsson sem
setið hefur Holt í 43 ár en
hættir senn.
„Ég fæddist blindur
[á hægra auga]. Sjón-
taugin frá heilanum
er eitthvað skemmd.“
Tónlistarmaðurinn Jónsi.
Ummæli vikunnar
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Stofnað 1913
Útgefandi: Óskar Magnússon
Ritstjórar: Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri: Karl Blöndal
upplausnin, reiðin, niðurlægingin og vantrúin á öllu
sem íslenskt er, sem magnaðist upp eftir „hrun“,
notuð til að keyra þjóðina inn í Evrópusambandið,
sem hún væri í hjarta sínu á móti. Þetta væru einu
aðstæðurnar sem gætu dugað til að koma henni
þangað inn. Hlúa skyldi að hatrinu og heiftinni og
nýta vel, því auðvitað væri hætta á að þjóðin næði
áttum fyrr en síðar. Þessum stjórnvöldum tókst
þetta ætlunarverk sitt allvel, en þó best að kasta
árinu á glæ.
2010
Og svo kom árið 2010. Það var notað til að koma
þráhyggju Vinstri grænna um ofurskattheimtu í
framkvæmd og helst að hækka alla þá skatta sem
tekið hafði hálfan annan áratug að lækka. Á sama
tíma töluðu skattpíningarmennirnir um að hjól at-
vinnulífsins yrðu að fara að snúast á ný. Þeir helltu
sem sagt sandi í bensíntankinn og vonuðust til að
farartækið færi í framhaldinu á fulla ferð. Og þetta ár
var einnig notað til að stofna til stjórnlagaráðstefnu
sem á að kosta um 800 milljónir, með einhverri dul-
arfullri tilvísun í að bankahrunið hafi eitthvað haft
með stjórnarskrána að gera. Og til þess að kjósa til
slíkrar ráðstefnu skyldi nota kosningaaðferðir sem
ekki nokkrir menn skildu nema þá helst þeir tveir
sem sömdu kerfið og höfðu síðan geð í sér og sið-
ferðisstyrk til að bjóða sig fram. Og árið 2010 skyldi
einnig notað til að koma með nýjan Icesave-
samning, sem þjóðin hafði þó fellt með ótrúlegum
yfirburðum í byrjun sama árs. Ríkisstjórnin hefur þó
ekki þorað annað en að ýta því ólánsmáli yfir á árið
2011.
2011
Um árið 2011 skal fátt sagt. Stjórnvöld hafa tafið
endurreisnina í landinu í hálft annað ár og á sama
tíma farið mörg skref til baka. Stöðvun fjárfestinga
og stórfelldar skattahækkanir munu verða til þess að
allt mun eiga erfiðara uppdráttar en þyrfti á nýja
árinu. En á árunum sem liðin eru hefur sem betur fer
loftað töluvert um lygina. Það er farið að glitta víða í
sannleikann. Og flestum er að minnsta kosti orðið
ljóst að formenn núverandi stjórnarflokka eiga litla
samleið með honum. Það er byrjun sem byggja má á.
Morgunblaðið/Ómar
Dómkirkjan í Reykjavík.