Morgunblaðið - 22.01.2011, Blaðsíða 24

þátttöku í stofnfjáraukningunni.
Stofnfjáreigendum hafi, eins og víða
annars staðar, verið kynnt þátttaka í
aukningunni sem áhættulaus fjár-
festing. Í aðdraganda stofnfjáraukn-
ingarinnar var öllum stofnfjáreig-
endum Sparisjóðs Norðlendinga
sent kynningarbréf frá Glitni, en í
því sagði meðal annars orðrétt um
lánaskilamála sem þar voru kynntir:
„Glitni banka hf. sett að handveði
stofnfjárhlutir stofnfjárhafa og
væntar arðgreiðslur af stofnfjárhlut-
um. Ekki er farið fram á aðrar
tryggingar.“ Segir einnig í
dómnum að stofnfjáreig-
endur hafi samþykkt lán-
tökuna á „röngum forsend-
um“ og fengið „villandi
ráðgjöf“ frá Glitni, sem hafi
sýnt skeytingarleysi með
því að veita ekki greinagóð-
ar upplýsingar um hugsan-
lega áhættu.
Gáfu ranga mynd af áhættu
 Stofnfjáreigendur í Sparisjóði Norðlendinga og Byr Sparisjóði sýknaðir af kröfu Íslandsbanka um
greiðslu á láni, teknu vegna þátttöku í stofnfjáraukningu í lok 2007  Ákvæði um persónulega ábyrgð í
lánasamningum víkur fyrir kynningu bankans, sem gaf til kynna að stofnbréfin sjálf væru eina veðið
Morgunblaðið/Golli
Lán Stofnfjáreigendum í Sparisjóði Norðlendinga var gefin röng mynd af áhættunni sem fylgdi lántöku.
FRÉTTASKÝRING
Þórður Gunnarsson
thg@mbl.is
Kynningu starfsmanna Glitnis á
fjármögnunarkostum fyrir stofnfjár-
eigendur Sparisjóðs Norðurlands
mátti ekki skilja öðruvísi en að ein-
ungis stofnbréf sparisjóðsins, og
arður af rekstri hans, væru tekin að
veði vegna láns sem nýta átti til þátt-
töku í stofnfjáraukningunni. Stofn-
fjáreigendum Sparisjóðs Norður-
lands hefði jafnframt verið gefin
röng mynd af áhættunni, sem fylgdi
því að taka þátt í aukningunni. Tveir
dómar þessa efnis féllu í Héraðsdómi
Reykjavíkur í gær, en um var að
ræða innheimtumál sem Íslands-
banki höfðaði. Einnig féllu tveir
dómar vegna lántöku hjá tveimur
stofnfjáreigendum Byrs í tengslum
við stofnfjáraukninguna þar 2007.
Að vísu var aðeins annar stofnfjár-
eigenda sýknaður þar. Í sýknudóm-
unum þremur er vísað til 36. greinar
samningalaga, en sú grein kveður á
um að „Samningi megi víkja til hliðar
í heild eða að hluta, eða breyta, ef
það yrði talið ósanngjarnt eða and-
stætt góðri viðskiptavenju að bera
hann fyrir sig.“ Við mat samkvæmt
þessari lagagrein skal einnig líta til
efnis samnings, stöðu samningsaðila,
atvika við samningsgerðina og at-
vika sem kunna að koma síðar til.
Óalgengt er að 36. grein samninga-
laga liggi til grundvallar niðurstöðu
dómstóla.
Samningur víki fyrir kynningu
Sú staðreynd að stofnfjáreigend-
um hafi verið kynnt þátttaka í stofn-
fjáraukningu með lántöku sem
áhættulaus fjárfesting víkur frá, að
mati dómsins, ákveðnum endur-
greiðsluskilmálum í lánasamningum
sem lágu til grundvallar fjármögnun
Morgunblaðið/Golli
Stoðir Materia var meðal annars um tíma stærsti hluthafinn í Stoðum.
Héraðsdómur Reykjavíkur dæmdi í
gær Materia Invest til að greiða ríf-
lega 6,4 milljarða króna skuld til Arion
banka. Ennfremur voru þeir Magnús
Ármann og Kevin Stanford, tveir af
eigendum Materia, dæmdir til að
greiða bankanum 240 milljónir hvor.
Dómurinn var kveðinn upp í deilu
um lánasamninga sem voru gerðir á
sínum tíma við Kaupþing. Lánasamn-
ingurinn var gerður í nóvember árið
2005 en með honum fékk Materia In-
vest 4,2 milljarða króna lán frá bank-
anum. Um var að ræða svokallað kú-
lulán – það er að segja, það átti að
greiðast með einni greiðslu og vaxta-
greiðslur áttu að greiðast í nokkrum
öðrum greiðslum. Gengust þeir
Magnús og Stanford í sjálfskuldará-
byrgð fyrir hluta af láninu. Ábyrgð
hvors um sig átti ekki að vera hærri
en 240 milljónir króna.
Lánið var ekki greitt þrátt fyrir
innheimtutilraunir Arion banka og
því höfðaði bankinn mál til greiðslu
skuldarinnar. Í ársbyrjun 2009 nam
skuldin rúmum 5 milljörðum króna
auk vaxta að fjárhæð 1,3 milljarðar
eða samtals 6.391.527.484 krónum.
Materia Invest er fjárfestingar-
félag í eigu Kevins Stanfords, Magn-
úsar Ármanns og Þorsteins M. Jóns-
sonar. Félagið átti stóran hlut í
Kaupþingi og var um tíma stærsti
hluthafinn í Stoðum. Þorsteinn M.
Jónsson hefur sem kunnugt er náð
samkomulagi við Arion banka um
skuldauppgjör. Í fréttatilkynningu
frá bankanum segir að hluti af skuld-
um Þorsteins hafi verið persónuleg
ábyrgð fyrir 240 milljónum vegna
skulda Materia við bankann. Sam-
komulagið við bankann nær til þess-
ara ábyrgða.
Greiði 6,4
milljarða skuld
 Héraðsdómur dæmir Magnús
Ármann, Kevin Stanford og Materia til
að greiða Arion banka háa upphæð
24 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 22. JANÚAR 2011
Ekkert lát virðist á hinum gríð-
arlega hagvexti í Kína en á sama
tíma óttast sífellt fleiri að vöxt-
urinn nú sé að stærstum hluta af-
leiðing ósjálfbærrar eignabólu og
að stjórnvöld í landinu séu að
missa tök á verðbólguhorfum.
Hagvöxtur jókst á síðasta fjórð-
ungi í fyrra. Vöxturinn nam 9,8%
síðustu mánuði ársins en hann
hafði verið 9,6% mánuðina á und-
an. Þó svo að verðbólga hafi farið
niður í 4,6% í desember frá því að
vera 5,1% í nóvember hélt vísitala
neysluverðs áfram að hækka í
mánuðinum eða um 0,4%. Á sama
tíma hækkaði vísitala fyrir aðföng
iðnaðarframleiðslu um 1,5%.
Þessi þróun á sér stað á sama
tíma og útlán kínverska banka-
kerfisins hafa margfaldast á und-
anförnum tveim árum og þar af
leiðandi endurspegla hagvöxtur og
verðbólguþróun ekki vaxandi eft-
irspurn heldur aukið framboð af
lánsfjármagni. Samkvæmt Fin-
ancial Times voru útlán í kín-
verska bankakerfinu í desember
tífalt meiri en þau voru í sama
mánuði 2007.
Stjórnvöld á eftir kúrvunni
Samkvæmt nýrri skýrslu
franska bankans Société Générale
er þetta til marks um það hörð
lending er í aðsigi fyrir kínverska
hagkerfið. Í skýrslunni eru við-
skiptavinir bankans hvattir til þess
að verja sig gegn þeirri þróun. Í
skýrslunni eru færð rök fyrir
þeirri skoðun að kínversk stjórn-
völd séu langt á eftir kúrfunni við
ákvarðanir á vöxtum í aðgerðum
til þess að hamla útlánum. Sam-
kvæmt útreikningum þeirra
byggðum á Taylor-reglunni ættu
stýrivextir að vera 250 punktum
hærri en þeir eru í dag.
Sérfræðingar franska bankans
meta stöðuna sem svo að vöxtur
verði enn mikill næstu misseri í
Kína með tilheyrandi hækkunum á
heimsmarkaðsverði á hrávörum en
hinsvegar megi búast við harðri
lendingu þegar stjórnvöld neyðast
til þess að stíga fætinum á brems-
una og hækka vexti vegna mikillar
verðbólgu. Þeir spá í að ofþenslan
nái hámarki um mitt næsta ár en í
kjölfarið aukist væntingar um
harða lendingu og vaxtahækkanir.
ornarnar@mbl.is
Hörð lending
framundan
 Mikill vöxtur í Kína helst í hendur við
gríðarlega útlánaþenslu í bankakerfinu
Reuters
Stöðumat Verðbólga er vaxandi
vandamál í Kína.
 


   
  
   
  

 




 
  
  

   
!"# $% " &'( )* '$*
++,-./
+01-,1
++.-2.
/+-+3+
+3-3.+
+.-,24
+/+-24
+-420
+0+-4/
+1.-31
++.
+0,-+
++.-4+
/+-/15
/2-25
+.-,1,
+/+-50
+-4+/+
+0+-3,
+10-53
/+5-052.
++.-/0
+0,-11
++.-.1
/+-5+1
/2-203
+.-.20
+/+-./
+-4+,/
+0/-1
+10-05
„Niðurstaða dómsins er vel rök-
studd. Ég er vongóður um að
þetta haldi fyrir Hæstarétti,
verði áfrýjað,“ segir Ásgeir Helgi
Jóhannsson, lögmaður Guð-
mundar Víkingssonar, stofnfjár-
eiganda í Sparisjóði Norður-
lands. Þess má geta að
Guðmundur sat í stjórn Spari-
sjóðs Norðlendinga fyrir hönd
Glæsibæjarhrepps til ársins
2008. „Þetta þýðir í raun og
veru að stofnfjáraðilar gátu
ekki, miðað við þær upplýsingar
sem þeim voru fengnar í hendur,
tekið upplýsta
fjárfestinga-
ákvörðun. Það
skiptir líka máli
að þátttaka Glitn-
is í stofnfjár-
aukningunni var
mjög mikil. Hug-
myndin að aukn-
ingunni kviknaði
í þeim banka,“
segir Ásgeir.
Vel rökstudd
niðurstaða
VONGÓÐUR LÖGMAÐUR
Fyrirtækið Já
hefur kynnt nýtt
íslenskt smá-
forrit fyrir
Android- og
Symbian-
snjallsíma sem
kallast Já í sím-
ann. Eftir að for-
ritið hefur verið
sett upp á snjallsíma beintengir það
hann við símaskrána, þannig að
þegar hringt er í símann er núm-
erinu samstundis flett upp og nafn
þess sem hringir birt á skjánum.
Auk þess að birta upplýsingar
um þá sem hringja í símann býr for-
ritið yfir fleiri eiginleikum. Þannig
er hægt að vista nöfn í tengiliða-
skrá og aðrar upplýsingar um þá
sem hringt hafa í símann og ein-
faldara er en áður að leita að upp-
lýsingum í gagnagrunni símaskrár-
innar.
Að sögn fyrirtækisins eru virkir
notendur orðnir á þriðja þúsund.
Nýtt forrit
fyrir
snjallsíma
Birtir nöfn þeirra
sem hringja