Morgunblaðið - 26.07.2011, Blaðsíða 4

Fjöldamorð í Noregi4
Morgunblaðið/Ómar
Þögn Heyra hefði mátt saumnál detta á gljáfægt marmaragólf Landsbankans í Austurstræti, þegar viðskiptavinir og starfsfólk bankans minntust fórnarlamba skotárásanna í Útey með einnar
mínútu þögn í gærmorgun. Forsætisráðherrar Norðurlandanna hvöttu landsmenn sína til að minnast þeirra látnu með þessum hætti og var m.a. víða gert hlé á útsendingum fjölmiðla vegna þessa.
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Norðurlandabúar sameinuðust í einn-
ar mínútu þögn klukkan tíu í gær-
morgun og minntust fórnarlamba
fjöldamorðanna í Útey í Noregi.
Hjálparstarfsmenn við Útey voru
meðal þeirra sem lögðu niður störf,
en þeir leita enn þeirra sem saknað er
eftir voðaverkin.
Jóhanna Sigurðardóttir, forsætis-
ráðherra, hvatti Íslendinga til að sýna
norsku þjóðinni samstöðu og samhug
með þessu móti og það sama gerðu
forsætisráðherrar hinna Norður-
landanna. Víða um land lögðu menn
niður störf og hugsuðu með hlýhug til
þessara frænda okkar og margir hafa
tjáð hluttekningu sína á sam-
skiptasíðum, skrifað í minning-
arbækur og lagt blóm á tröppur
norska sendiráðsins. Minningarbók
mun liggja frammi í sendiráði Noregs
klukkan 10-12 og 14-16 í dag og á
morgun.
Vinir og samstarfsfólk
Fólkið, sem var myrt í Útey var
þar á vegum AUF, æskulýðssamtaka
norska Verkamannaflokksins. Ungir
jafnaðarmenn á Íslandi eru í miklu
samstarfi við AUF og hafa oft farið á
mótin í eyjunni, að sögn Guðrúnar
Jónu Jónsdóttur,
formanns Ungra
jafnaðarmanna.
„Þarna létust
margir sem ég
og aðrir hérna
þekkja; þetta
voru kunningjar,
vinir og sam-
starfsmenn í
pólitík“, segir
Guðrún. „Það er
ekki hægt að út-
skýra tilfinningarnar sem við finnum
fyrir. Svona illska er eitthvað sem
maður vonaði að maður þyrfti aldrei
að skilja.“
Aukið lýðræði er eina svarið
„Ég held að þetta eigi eftir að styrkja
allar jákvæðar pólitískar hreyfingar
sem berjast gegn illsku í garð annarra.
Eina leiðin til að svara þessu er með
meira lýðræði,“ segir Guðrún.
Á morgun hefst alþjóðamót ungra
jafnaðarmanna í Vín, þar sem saman
koma ungmenni frá öllum heims-
hornum, einnig frá Íslandi. „Örygg-
isgæsla verður aukin, en það verða ekki
vopnaðir verðir í kringum okkur. Það er
okkar allra að standa saman og láta
ekki eyðileggja þetta samfélag sem við
eigum saman.“
Guðrún segir að ungir íslenskir jafn-
aðarmenn muni einnig taka þátt í
landsþingi í Svíþjóð í næstu viku. „Við
ætlum að standa með vinum okkar og
megum ekki láta bugast.“
Guðrún segir að ungir jafn-
aðarmenn í Noregi séu mjög áber-
andi í þjóðfélagsumræðunni þar í
landi. „Þetta eru krakkar sem hafa
verið að berjast fyrir friði og jafnrétti
fyrir alla, fyrir opnu samfélagi og það
snertir ákveðin gildi fámenns hóps,
sem telur að verið sé að ráðast á sig.
Það var ekki bara verið að ráðast á
þessa krakka, það var verið að ráðast
á norræn gildi; gildi sem allur heim-
urinn er að berjast fyrir. Þetta eru öll
sameiginlegu gildin okkar.“
Árás á sameiginleg gildi
 Mikil sorg meðal Ungra jafnaðarmanna á Íslandi, sem misstu nána samstarfsfélaga og vini
 „Það var ekki bara verið að ráðast á þessa krakka, það var verið að ráðast á norræn gildi“
Guðrún Jóna
Jónsdóttir.
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 26. JÚLÍ 2011
Eva Oliversdóttir, starfs-
maður á vespuleigu, segir að
það taki á að fylgjast með
fréttaflutningnum af ódæð-
unum í Noregi, hryllingurinn
sé slíkur. „Það er ekki bara
af því að þetta er ungt fólk á
svipuðum aldri og ég; heldur
einfaldlega vegna þess hvað
þetta er skelfilegt. Ég hef
hugsað mikið til Norðmanna
um helgina, en ég veit ekki
hvort ég ætti að vera hrædd,
ég held að svona gæti gerst
hvar sem er.“
Erfitt að
horfa á fréttir
Sophie Thillanter og Tina
Tetto hafa fylgst náið með
fréttaflutningi af ódæð-
isverkunum í Útey. „Auðvit-
að hefur þetta áhrif á okkur;
að sjá myndirnar af grátandi
fólki. Þetta er skelfilegt,“
segir Tina.
„Mér finnst einna hrylli-
legast að þetta séu börn og
unglingar,“ segir Sophie.
„Ég hef alltaf litið á Noreg
sem svo öruggt land, manni
finnst líklegra að svona ger-
ist í London eða New York.“
Hefur mikil
áhrif á okkur
„Ég hef hugsað mikið til
Norðmanna undanfarna
daga,“ segir Jens Guð-
mundur Jensson skipstjóri.
„Ég hef fylgst mjög grannt
með fréttaflutningnum. Ég
bjó í Noregi í 19 ár og á þar
dóttur, tengdason og barna-
börn. Þetta er hryllingur,
það er bara þannig. Ég er
nokkuð smeykur við keðju-
verkanir eftir þetta, því það
eru nýnasistahreyfingar og
annað slíkt starfandi víða á
Norðurlöndunum.“
Hugsa til
Norðmanna
„Ég er mjög sorgmæddur yf-
ir þessu og hef hugsað mikið
til Norðmanna,“ segir Hilm-
ar Már Aðalsteinsson, versl-
unarmaður. Hann er stað-
ráðinn í að láta þessa
hörmulegu atburði ekki
breyta viðhorfum sínum. „Ég
hef fylgst með fréttaflutn-
ingi og við höfum rætt þetta
mikið innan fjölskyldunnar.
Þetta hefur svo sannarlega
áhrif á mig. En ég er ákveð-
inn í að láta þetta ekki hafa
neikvæð áhrif á mig.“
Íslendingar sýna Norðmönnum hluttekningu og hlýju á sorgartímum. „Það eina sem hægt er að gera er að halda áfram að treysta fólki“
Mjög sorg-
mæddur
„Maður er auðvitað búinn að
vera að fylgjast með frétt-
unum,“ segir Ólafur Kristinn
Steinarsson, starfsmaður
Vífilfells. „Ég á fjölskyldu í
Noregi og hef verið í sam-
bandi við þau. Maður veit
aldrei hvað getur gerst.
Fyrst þetta kom fyrir þarna,
þá gæti þetta líka gerst
hérna. Innflytjendamál eru
að vísu meira mál í Noregi,
en þetta snýst ekkert um
það, heldur fyrst og fremst
um mann sem er ekki heill.“
Gæti líka
gerst hérna
„Þetta hefur mikil áhrif á
mig. En mér finnst öll við-
brögðin og fréttaflutning-
urinn sýna hvað við erum
sterk, hvað við stöndum vel
saman,“ segir Maríanna
Damm Vang sem starfar hjá
Póstinum. Hún segist hafa
fylgst vel með fréttum um
helgina. „Það er ekki hægt
að stöðva fólk sem er ákveðið
í að gera svona hluti. Það
eina sem við getum gert er
að hugsa jákvætt og halda
áfram að treysta fólki.“
Við stöndum
vel saman