Vera - 01.04.1985, Blaðsíða 31
Vandi
húsnæðiskaupenda
Vandi húsnœðiskaupenda hefur aldrei
verið stœrri en nú þegar launafólk er alger-
lega varnarlaustgagnvart ráðstöfunum sem
miðað hafa að skerðingu kaupmáttar.
A Greiðslubyrði lántakenda er orðin óbœri-
leg síðan kaupgjaldsvísitalan var tekin úr
sambandi en áfram œðir óheft lánskjara-
vísitala. Afleiðingþessa erfjárhagslegt hrun
hjá ótal fjölskyldum um allt land.
Tillögu Kvennalistans um nýjan viðmiðunargrunn
verðtrygginga langtímalána þarf vart að kynna hér því
tillagan var send öllum Kvennalistakonum í pósti fyrir
nokkru. Margar hafa þegar hringt og fagnað þessari til-
lögu til úrbóta og jafnframt gerst áskrifendur að þing-
málum.
Kristín Halldórsdóttir mælti fyrir tillögunni á Alþingi
28. febrúar og lýsti þá vonbrigðum sínum með þau við-
brögð stjórnvalda að slá vandanum á frest þegar varan-
legar lausnir væru nauðsynlegar.
Hún sagði vanda húsbyggjenda margþættan, en
hæst bæri hina óbærilegu greiðslubyrði lántakenda
sem vaxið hefur langt umfram greiðslugetu vegna mis-
gengis í þróun kauptaxta og lánskjara, en frá því í júní
1979, þegar lánskjaravísitalan var fyrst reiknuð út, hef-
ur hún hækkað um 34% umfram kauptaxta verka-
manna.
Kristín fjallaði einnig um aðrar hugmyndir sem heyrst
hafa um bætur á núverandi kerfi og sagöi Kvennalist-
ann telja bestu lausnina að miða verðtryggingu við
* kaupgjaldsvísitölu eins og tillaga okkar felur í sér.
Meginhugsunin að baki slíkrar verðtryggingar væri sú
að launafólk þyrfti þá að vinna jafnmargar vinnustundir
fyrir greiðslu lánsins og virði þess var í vinnustundum
þegar lánið var tekið að viðbættum einhverjum vöxtum.
Mikiö öryggi fælist í því að vita að endurgreiðsla lána
yröi alltaf svipuð í vinnustundum taliö.
Lánskjaravísitalan ónothæf
í niðurlagsorðum sínum sagði Kristín m.a.: „Láns-
kjaravísitalan er ónothæf, a.m.k. eins og hún er nú sam-
an sett. Það sannast best á því að hækkun áfengis og
tóbakss.l. tólf mánuði olli hækkun lánskjaravísitölunn-
ar um rúmlega 1% og jók þar með skuldir kaupanda
dæmigerðrar verkamannaíbúðar um 24—30 þús. kr.
Þetta rugl verður að stöðva strax. í þeim tilgangi er til-
laga Kvennalistans borin hér fram.“
Lengin snörunnar
Tveir þingmenn tjáðu sig um efni tillögunnar áöur en
umræðum var frestað. Helgi Seljan (Abl.) tók undir
gagnrýni Kristínar á aðgerðir stjórnarinnar í húsnæöis-
málum og sagði þar um að ræða lenginu í snörunni fyrir
velflesta. Hann tók undir efni tillögunnar á þeirri for-
sendu aö útilokað sé annað en aö þær skuldbindingar
sem launafólk tekur á sig séu í samræmi við þau laun
sem þaö hefur.
* Sighvatur Björgvinsson (Afl.) lagði áherslu á aö erfitt
væri aö leggja réttan grunn fyrir lánskjaravísitölu, en að
öðru leyti virtist helsta áhyggjuefni hans það að ef mið-
að væri við kaupgjaldsvísitölu, eins og Kvennalistinn
leggurtil, myndi greiðslubyrðin þyngjast ef kaupmáttur
eykst á ný.
Kristín ítrekaði þá skoðun að eölilegasta fyrirkomu-
lagið sé það að endurgreiðsla lána miðist við jafnmikið
framlag vinnu og við upphaf lántöku.
Bætt aðstaða fyrir
hneyfihamlaða
Sigríður Þorvaldsdóttir sat á þingi fyrir
Kvennalistann í tvœr vikur í marsmánuði.
Hún lagði á þeim tímafram fyrirspurn um
húsnœðifyrir hreyfihamlaða og þingsálykt-
unartillögu um bœtta aðstöðu hreyfi-
hamlaðra í Þjóðleikhúsinu. Tillagan er svo-
hljóðandi: ,,Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjórninni að sjá til þess að fyrir upþhaf
nœsta leikárs verði gerðar endurbœtur á að-
stöðu fatlaðra til að scekja Þjóðleikhúsið.
Undirbúningsvinna að þessum fram-
kvæmdum hefjist hið fyrsta. “
Sigríður vísaði til byggingarlaga frá 1978 þar sem
kveðið er á um aðstöðu fatlaðra og sagði að gera yröi
ráð fyrir því að hagsmuna hreyfihamlaðra sé gætt í ný-
byggingum en treglega hefði gengið að færa eldri opin-
berar byggingar í viðunandi horf fyrir fatlaða. Það ætti
ekki síst við um Þjóðleikhúsið, en þar er örðugt fyrir
hreyfihamlaða að komast upp háar útitröppur og stiga,
aukþess semsalernisaðstaðaerenn ófullnægjandi. Þá
er ekki hægt aö koma fyrir nema tveim hjólastólum í
húsinu, en í gildandi byggingarlögum er kveðið á um að
1% sætarýmis skuli vera ætlað hjólastólum. Sam-
kvæmt því ætti að vera rými fyrir sjö hjólastóla í húsinu
en sæti eru 661.
í greinargerð er m.a. sagt frá því að á árunum
1982—1984 var gert ráð fyrir á fjárlögum að fjárveiting-
um samtals að upphæð kr. 3.800.000 skyldi varið til
breytinga á húsnæði vegna fatlaðra og var þar sérstak-
lega kveðið á um breytingar á Þjóðleikhúsinu.
Skemmst er frá því að segja að enn hefur ekkert orðið
úr þessum breytingum og féð þvi ekki nýtt. [ tillögunni
er því gert ráð fyrir að þeirri upphæð sem hér um ræðir
verði nú varið til endurbóta á Þjóðleikhúsinu. Sigríöur
hvatti til þess að svo yrði unnið að málum að á 35 ára
afmæli Þjóðleikhússins gætu hreyfihamlaðir loks átt
greiðan aðgang að höfuðleikhúsi þjóðarinnar.
I tilefni af setu Sigríðar Þorvaldsdóttur, varaþingkonu
Kvennalistans, á þingi vardagblööunum send fróttatilkynning
þar sem segir meðal annars: ,,Að gefnu tilefni skal tekið fram
að það er í samræmi við stefnu og starfshætti Kvennalistans
að dreifa á þennan hátt vinnu og ábyrgð og auka þar meö
virkni kvenna í stjórnmálastarfi".