Vera - 01.09.1986, Page 22

Kvikmyndaver
kvenna í Kanada
GA: Hvenær fórstu svo aö
starfa 1 kvennakvikmyndaver-
inu Studio D?
BSK: Árið 1975 fluttumst við
svo aftur til Kanada. Þá var að
fara í gang þar sérstakt kvik-
myndaver kvenna í tilefni af
alþjóðaári kvenna. Þetta var
hugsað sem stuðningur við
kvennamenningu en kvik-
myndagerð var sannarlega
vettvangur sem konur áttu
ógreiðan aðgang að. Mjög fáar
konur unnu við kvikmyndagerð
á þeim tíma bæði í Kanada og
annars staðar í heiminum.
Kanadíska kvikmyndastofnun-
in gat sem ríkisstofnun tryggt
konum starfsöryggi og góðar
aðstæður. Hugmyndin að baki
Studio D var að þjálfa konur á
þessu sviði, gefa þeim tæki-
færi til að þróa hæfileika sina
og búa til kvikmyndir um konur
þannig að við gætum séð okk-
ur sjálfar á hvíta tjaldinu með
eigin augum en ekki endur-
speglað af sjónarmiðum karla
eða þeim sjónarmiðum sem
þeir vilja eða halda að séu
kvenna. Þarna slóst ég í hóp-
inn.
Fyrstu myndirnar voru um
sögu kvenna og kvenna mál-
efni, myndir um konur gerðar
af konum. Ég gerði t.d. kvik-
mynd um miðaldra konu sem
hét: Kvikmyndin hennar Pat-
riciu. Hún var um konu sem
orðin var fertug og átti 6 börn
en yngsta barn hennar var að
byrja skólagöngu. Hún stóð á
tímamótum í lífi sínu og spurði
sjálfa sig: Hver er ég sem hef
alltaf fyrst og fremst verið móð-
ir barnanna minna? Hver er
Patricia?
Hvílíkt kvikmyndaefni!!!
sögöu starfsfélagar mínir af
karlkyni. Hverjum dettur í hug
að gera kvikmynd um fertuga
húsmóður? Hvaö hefur hún
gert? Hún er engin hetja.
Við vorum því önnum kafnar
við að endurskilgreina hvað
var þess virði að kvikmynda,
hvað var áhugavert að sjá. Við
endurskilgreindum líka hvaða
viðfangsefni hafa fegurðar-
gildi.
Starfsfélagarnir af karlkyni
sögðu: En þetta eru ekki kvik-
myndir, fólk bara stendur upp
og talar!!! Það var þó einmitt
hugmynd okkar að hlusta á
konu tala, segja frá lífi sínu og
reynslu, sjá hana í nærmynd,
sérstaklega ef hún var ekki fal-
leg samkvæmt hefðbundnum
skilgreiningum. Okkur fannst
það stórkostlegt myndefni og
einmitt það sem við þurftum að
sjá.
Síðar bjó ég til kvikmynd um
konu sem var að reyna að kom-
ast að i prófkjöri á vegum frjáls-
lynda flokksins I ríkasta kjör-
dæmi Kanada, en ég hef alltaf
haft mikinn áhuga á stjórnmál-
um. Þetta var blökkukona sem
hafði starfað að velferðarmál-
um, m.a. komið á fót kvenna-
athvarfi. Hún keppti við mjög
efnaðan, hvítan karlmann sem
var læknir og hafði verið send-
ur til höfuðs henni af frjáls-
lynda flokknum með slagorð-
inu: Hann er rétti frambjóðand-
inn fyrir Rosedale, en það hét
umdæmið. Þetta var áhuga-
verð barátta en fór því miður
þannig að blökkukonan tapaði
enda átti hún við ofurefli að
etja.
GA: Hvernig eru tengsl
kvennakvikmyndaversins við
kvennahreyfinguna?
BSK: Á síðustu árum höfum
við unnið mjög mikið samsíða
kvennahreyfingunni og það
sem hefur reyndar gerst er, að
konur hafa fært verðmætamat
sitt og sjónarmið yfir á öll mál,
eins og þið segið í stefnuskrá
ykkar, öll mál eru kvennamál.
Við lítum á það sem rétt okkar
og þörf að gaumgæfa allt, fjalla
um allt milli himins og jarðar og
gera um það kvikmyndir. Það
er samt áhugavert að friður og
samfélagsmál hafa orðið for-
gangsverkefni hjá okkur en
karlkyns starfsfélagar okkar
sinna þessum efnum lítið sem
ekkert.
GA: Er þetta kvikmyndaver
kvenna einstakt í sinni röð?
BSK: Já, það er eina ríkis-
styrkta kvikmyndaver kvenna í
heiminum sem stendur. Það
hefur þó ýmsar takmarkanir
þar sem myndum okkar er
dreift fyrst og fremst gegnum
dreifikerfi kvikmyndastofnun-
arinnar. Hins vegar eru konur
svo hungraðar eftir þeim
myndum sem við búum til að
við höfum að auki óformlega
dreifikeðju meðal kvenna sem
er vel skipulögð. Myndir okkar
fara ekki eingöngu til kvenna-
hreyfingarinnar sem slíkar
heldur einnig til ótal einstak-
linga, hópa og félagasamtaka.
Þeir hjá kvikmyndastofnuninni
kalla okkur „sérstakan áhuga-
hóp“ sem er í sjálfu sér fyndið
þvi að konur eru meirihluti
þjóðfélagsþegnanna.
Þrátt fyrir þessa skilgrein-
ingu hafa kvikmyndir okkar
verið þær allra vinsælustu af
kvikmyndum stofnunarinnar á
sl. árum, hvaða mælistika sem
notuð er. Þær hafa unnið til
flestra verðlauna, verið sýndar
oftast og seldar mest. Þó að við
séum fyrst og fremst að búa til
kvikmyndir fyrir konur þá erum
við jafnframt að búa til kvik-
myndir sem koma öllum við.
Studio D hefur gert um 248
myndir frá upphafi og eru við-
fangsefnin fjölbreytileg. Hand-
bók kvikmyndaversins sýnir
myndaflokka um Konur sög-
unnar, Mæður á vinnumark-
aði, Konur á vinnustað, Konur
og listir, Konur og stjórnmál,
Nauðgun og misþyrmingar,
Eldri konur, Breytingarskeið
karla, Stúlkur og ungar konur,
Heilbrigðismál og kynlíf,
Menning annarra landa,
ímyndir í þjóðfélaginu. Innan
hvers myndaflokks er svo að
finna bæði stuttar og langar
myndir og er sýningartími
myndanna frá 5—130 mín.
Verðlaunamyndir um
klám og kjarnorkuvá
Stóru myndirnar sem við
gerðum voru 2, Ef þú elskar
þessa jörð (If you love this
planet), sem Terri Nash leik-
stýrði. Sú kvikmynd var í raun
myndskreyttur fyrirlestur um
kjarnorkuvá haldinn af
ástralska lækninum Helen
Caldicott. Hún fékk Academy
Award sem besta heimilda-
mynd ársins 1982. Hin myndin
hét Engin ástarsaga, kvik-
mynd um klám (Not a love
story, a film about porno-
graphy) sem ég leikstýrði.
GA: Já, þessar myndir voru
22