Vera - 01.07.1987, Page 4

Vera - 01.07.1987, Page 4
VERA „bréf” Hótel Vík Reykjavík Ástæðan: Líkindi til „einkavæðingar” og ,,dýrari“ rekstur en „sambærilegar heilsugæslustöðvar”. Það er við þessi atriði sem ég leyfi mér að gera athuga- semdir. Fyrst um kostnað: Vert er að huga að því, hvað Reykjavíkurborg fær fyrir snúð sinn: Eitt stykki heilsugæslustöðfyrir 8000 íbúa í fullum gangi án þess að hafa af því nokkurn ama eða tilstand vegna hönnun- ar, undirbúnings, stjórnunar, svo ekki sé nú talað um kostnað. Stöð þessi fellur alveg inn í áætlanir borgarinnar um upp- byggingu heilsugæslukerfisins, hverfa- skiptingu, og auk þess undir faglegan til- gang og ákvæði heilbrigöisþjónustulag- anna í sama mæli og aðrar heilsugæslu- stöðvar, bæði að því er varðar lækningar og heilsuvernd. Samkvæmt síðasta dæminu um kostnað við heilsugæslustöð, Drápuhlíðarstöðina, sem er fyrir 3 lækna og 4300 íbúa í stað 5 lækna í Álftamýri, kostaði sú stöð u.þ.b. 35—40 milljónir í uppsetningu og tækjakaup. Hinn lög- bundni 15% stofnkostnaður borgarinnar við slíka stöð yrði því um 5—6 milljónir, þótt ekki yrði tekið tillit til þeirrar viðteknu hefðar að hún leggur yfirleitt miklu meira til í upphafi og fær það síðan endurgreitt seint um síðir. Læknar Hg.Á., þessir einkarekstursandskotar, leggja sjálfir, úr eigin vasa, til stofnkostnaðalækninga — og rannsóknartækja auk stórvirkara tölvu- kerfis til sjúkraskráningar, rannsóknar- starfsemi og skipulags fyrirbyggjandi að- gerða en tíðkast á öðrum heilsugæslu- stöövum landsins. Sömuleiöis leggja þeir á sama hátt af mörkum kostnað vegna við- halds og rekstrar allra þessara atriöa. Rekstrarkostnaður fjórðu læknastöðvar- innar í Asparfelli var á síðastliðnu ári um 3,4 milljónir og er áætlaður fyrir 1987 rúm- lega 4,85 millj. króna. Er þar þó hvorki tal- inn ýmis stjórnunarkostnaður sem fellur á miðstýringarapparatið í Heilsuverndar- stöðinni né fjármagnskostnaður. Fjár- framlag Reykjavíkurborgar til Hg. Á., er þannig fjórðungur af áætluðum kostnaði við Asparfellsstöðina og hugsað til að standa straum af þeim kostnaði sem hlýst af rekstri heilsuverndar og heimajúkrunar umfram kostnað við allt hefðbundið lækn- ingastarf. Hjúkrunarfræðingsstöðurnar við Hg. Á. eru til komnar vegna tilfærslna innan Heilsuverndarstöðvarinnar og leiða því ekki til aukins kostnaðar af hálfu Reykjavíkurborgar. Nær þetta einnig til ,,bílastyrkjarins“, sem rennur til heima- hjúkrunar. Benda má sömuleiðis á að þessi hjúkrunarkostnaður fæst endur- greiddur að % hluta hjá ríkissjóði og Sjúkrasamlagi Reykjavíkur. Læknar Hg. Á. leggja til allar greiðslur vegna daglegs rekstrar stöövarinnar auk starfsmannahalds gegnum samning þeirra við Tryggingastofnun ríkisins. Því miður eru þær greiðslur svo naumt skammtaðar að starfslið Hg. Á. er mun færra en eðlilegt þykir á öörum heilsu- gæslustöðvum og þarf að starfa undir meira álagi. Greiðslur þessar ná hvorki til neins stofnkostnaðar né viðhalds eða rekstrarkostnaðar áhalda og tækja, sem læknar verða þannig sjálfir að standa straum af, einsog lýst hefur verið, né til kostnaðar vegna heilsuverndar. Ekki get ég skilist við fjármálin án þess að geta þeirrar staðhæfingar H.Ó. um þá ,,augaleið“, hversu dýrt það sé fyrir borg- ina að hafa starfandi tvöfalt kerfi heilsu- gæslulækna og heimilislækna. Heimilis- læknakerfið sem slíkt kostar borgina ekkert, ef undanskilin er 20% hluti borgar- sjóðs til sjúkrasamlagsins, en það myndi nema um 25 þúsund krónum á hvern lækni. Er það fjórðungur þess sem borgin greiðir með hverjum lækni á Asparfells- stöðinni. Mín ,,augaleið“ segir, að vita- skuld hljóti hin stóraukna þjónusta með heilsugæslukerfinu að auka eitthvað kostnað. Sé þessi sami krókaleiðakostn- aður borgarsjóðs einnig tekinn með í dæmi Hg. Á. yrði hann um 125 þúsund á mánuði. Eftir þessar talnarunur hygg ég, að allar hagsýnar húsmæður hljóti að sjá, að varla séu I augsýn hagkvæmari mögu- leikar fyrir borgina til að geta eignast aðild að fullgildri heilsugæslustðð sem þjónar einu stærsta borgarhverfinu fyrir 225 þús- und kall á mánuði og engan stofnkostnað. Þá er það blessuð einkavæðingin: Það er nú meiri grýlan! Möguleiki til einkarekst- urs læknastofa er og hefur alltaf verið fyrir hendi. Hver læknir sem vill getur sagt upp samningi við T.R. og starfað upp á eigin spýtur þannig að sjúklingar greiði það sem upp er sett. Mjög fáir hafa samt kosið þessa leið af þeirri augljósu ástæðu, að hinar miklu niðurgreiðslur tryggingakerfis- ins á þessari þjónustu gera þá lækna ósamkeppnishæfa nema að þeir kunni að vinna kraftaverk. Þetta er hinn eini mögu- legi einkarekstur. Öll önnur tilbrigði um rekstrarform í heilsugæslunni innan trygg- ingakerfisins eru ekki einkarekstur frekar en t.d. kaup rikissjónvarps á dagskrár- þætti myndi gera það að einkasjónvarpi. Læknar taka að mestu laun sín úr opinber- um sjóðum og gjaldtaka hjá borgurum er ávallt sú sama, bundin samningum og reglugerðum. í þessu tilfelli má raunar benda á, að ,,hið opinbera“ áskyldi sér fyrir ýmis viðvik meiri gjaldtöku á heilsu- gæslustöðvum borgarinnar heldur en t.d. Hg. Á. var heimilað. Svo er nú háttað um eina dæmið sem unnt er að nefna um ,,markaðslögmál“ í þessum bransa. Staðhæfingar í VERU um að í „einka- rekstri sé fyrirbyggjandi starfi lítiö sinnt“ eru úr lausu lofti gripnir fordómar. Enginn aðstöðu- eða tekjumunur er milli heimilis- lækna Hg. Á. og heilsugæslulækna, sem rökstutt gætu slíkar alhæfingar. Áöur hef- ur t.d. verið getið aö læknar Hg. Á. hafi afl- að sér sérstaks tölvukerfis (jafnvel í Ijósi neitunar um opinbert tillag). Er það sér- staklega hugsað til bættrar sjúkraskrán- ingar (sem vitaskuld gefur engar tekjur) og markviss heilsuverndarstarfs með kerfis- bundnu skipulagi á fyrirbyggjandi aðgerð- um. Þetta er nú orðið lengra mál en ætlunin var. Ástæðan er fyrst og fremst hin til- finningahlaðna afstaða VERU til einhvers óútskýrðs fyrirbæris sem nefnist einka- væðing eða einkaeign með hverri skratt- inn er málaður upp á alla veggi og m.a. hefur sett stofnun mína í neikvætt Ijós í ógrundaðri staðhæfingagleði. Ekki finnst mér það gæða umræðuna þeirri hring- hugsun eða þeim mildilegu manngildis- hugmyndum, sem Kvennalistakonur telja sig vilja setja á oddinn, að slengja fram staðhæfingum á borð við þær sem hér hafa verið gerðar athugasemdir við, þar sem aðeins sjást drýsildjöflar og gróða- pungar hins skelfilega einkareksturs, firrtir allri mannlegri ábyrgð eða faglegum metnaði fyrir græðgi sakir, þegar reynt er að brydda á breytingum og nýjum lausn- um eða afla sér faglegs olnbogarýmis. Slíkt kann vel að vera annað en „frekju- frelsi“, svo notað sé enn eitt hugtak VERU. Svo óska ég öllum Verum alls hins besta. Með bestu kveðjum, Ólfur Mixa, yfirlæknir Heilsugæslan Álftamýri 5 Ritnefnd þakkar Ólafi Mixa bréfið. Vegna plássleysis í blaðinu að þessu sinni verður svar til Ólafs því miður að bíða næsta blaðs. 4

x

Vera

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Vera
https://timarit.is/publication/858

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.