Vera - 01.07.1987, Qupperneq 10
hérna hluta af árinu en eru annars staðar
hinn hlutann af árinu."
Eru þá engin skipulögð samtök sem sjá
umGreenham friðarbúðirnar, semsjá um að
það séu konur hérna alltaf og hafi allt sem tii
þarf? „Stuðningshóparnir eru skipulagðar
hreyfingar og hafa skrifstofur. Til dæmis var
stuðningshópurinn í London með skrifstofu.
í stuðningshópunum eru konur sem ekki
geta eða ekki vilja búa hér. Þær vilja búa úti
í þjóðfélaginu og taka þátt í lífinu þar. Þær
hafa vinnu og eiga fjölskyldur sem þær vilja
vera hjá. Þessar konur gera allt sem þær geta
til þess að styðja starfsemina. Þær skipu-
leggja söfnun til styrktar friðarbúðunum.
Þær skipuleggja líka ýmsar friðaraðgerðir
og stundum skipuleggja þær dvöl í búðun-
um og þá geta konur látið skrá sig til dvalar.
Aftur á móti hefur Greenham enga skrif-
stofu. Starfið hérna er ekki skipulagt fyrir-
fram. Konur eru að koma og fara og þetta
virðist ganga nokkuð sjálfkrafa fyrir sig.
Þegar við erum hérna erum við eiginlega
fyrir utan þjóðfélagið. Við erum ekki þátt-
takendur í samfélaginu. Við erum líklega
nokkuð frumstætt samfélag og kannski er
það einmitt þess vegna sem þetta gengur."
Getur hvaða kona sem er komið og dvalið
hérna án þess að láta skrá sig? „Já ef hún vill.
Konur geta líka fengið styrk úr friðarbúðun-
um (camp fund) til þess að koma og vera
hérna. Margar konur sem eru hérna fá enga
fjárhagsaðstoð að heiman, en það er mikil-
vægt fyrir konur, fyrir sjálfstæði kvenna að
hafa peninga fyrir sig. Svo geta bæði inn-
lendar og erlendar konur fengið styrk úr
sjóðnum til þess að ferðast."
„Við höfum tengla um allan heim. A laug-
ardaginn fara til dæmis nokkrar konur héð-
an til Líbýu á friðarráðstefnu. Við höfum líka
boðið hingað konum frá löndunum við
Kyrrahaf. Kyrrahafið hefur verið mikið not-
að til kjarnorkutilrauna. Greenham konur
borguðu fyrir þær svo þær gætu komið
hingað og ferðast um England. Á sama hátt
er okkur líka boðið til ýmissa landa á friðar-
ráðstefnur og þess háttar. Þær sem eru að
fara til Líbýu hefur áður verið boðið þangað.
Að vísu er aðeins borgað fyrir þær aðra leið-
ina og síðan verða þær að koma sér ein-
hvernvegin til baka. Seinast voru þær ein-
faldlega sendar úr landi. í Líbýu er konum
bannað með lögum að fara út úr húsi eftir
klukkan níu. Grennham konur neituðu að
fara eftir þessu að sjálfsögðu og því voru
þær sendar aftur til Englands."
GREENHAM ER
ALÞJÓÐLEGUR
STAÐUR KVENNA
Upphaflega voru karlar hérna líka, af-
hverju urðu þetta kvennafriðarbúðir? „Ég
var ekki hérna þá svo ég veit ekki nákvæm-
lega hvað kom til. En ég veit að konurnar
ákváðu í sameiningu að það væri betra að
þetta væru kvennafriðarbúðir og því báðu
þær karlana um að fara. Þetta var allt í vin-
semd og gekk friðsamlega fyrir sig. Flestar
okkar eru hérna vegna þess að þetta eru
kvennabúðir. Ég væri ekki hérna ef þetta
væru ekki kvennabúðir."
Haldið þið að það væri allt öðruvísi að
vera hérna ef karlar væru hérna llka? „Já öll
samtökin eru miðuð við að þetta séu
kvennabúðir. Þegar ég kom hingað fyrst var
ég ennþá í skóla. Ég var ráðvilt og stefnu-
laus, áttaði mig ekki á lífinu og tilverunni.
Ætli það hafi ekki verið liður í því að verða
fullorðin. Það hjálpaði mér mikið að vera
hérna. Ég er sannfærð um að dvölin hérna
með konum gerði gæfumuninn. Ég styrktist
og náði jafnvægi á því að vera hérna með
þeim."
„Ég held líka að áhrif okkar myndu
minnka ef þetta væru blandaðar búðir. í
þjóðfélaginu er hvergi gert ráö fyrir því að
konur safnist saman. Greenham er aftur á
móti orðinn alþjóðlegur staður kvenna.
Staður sem flestar konur hafa heyrt um og
vita að þær geta komið hingað og hitt aðrar
konur. Konursjástekki mikið íþjóðfélaginu.
Þær eru ósýnilegar. Hérna eru konur og við-
horf þeirra sýnileg og heyranleg og einmitt
þess vegna eru þessar búðir svona ógnvekj-
andi. Þar að auki myndum við lenda í vand-
ræðum því þar sem karlar eru er líka oftast
ofbeldi."
ALDAR UPP TIL AÐ
VERÐA ÖRÐUVÍSI
Þegar við fæðumst, stelpur og strákar, er-
um við nokkurnvegin eins. Þegar við erum
orðin fullorðin þá erum við allt í einu orðin
ólík og hver á sínum stað í þjóðfélaginu,
karlarnir virkir við stjórnvölinn en konur
nánast ósýnilegar. Hvernig ætli standi á
þessu?
„Ég held að við séum aldar upp til þess að
vera aðskildar frá karlmönnunum, til að
verða öðruvísi en karlmennirnir. Þegar ég er
nálæc|t þeim þá haga ég mér samkvæmt
því. Eg skynja þá sem öðruvísi en konur og
ég skynja þá sem sterkari, valdameiri og
áhrifameiri. Nú orðið er erfitt að átta sig á
því hvað af þessu er lært og hvað er meðfætt.
Viðerum búnaraðbúa svo lengi í karlaþjóð-
félagi að það er orðið erfitt að átta sig á
þessu.
Haldið þið að það sé til sérstök kvenna-
menning? „Ég veit það ekki, í gamla daga
voru til menningarsamfélög þar sem konur
gegndu stærra hlutverki en þær gera í dag.
Við getum lært ýmislegt af þeim. Aftur á
móti hafa karlmenn mótað okkar menningu
og þeir eru ríkjandi þar sem og annarsstað-
ar. Það er þó ekki ólíklegt að til sé undir-
menning (subculture) kvenna. Menning
sem er ekki eins áberandi og sem hlýtur að
einkennast af þeim takmörkunum sem
konur búa við."
„75% AF
HERÆFINGUNUM
HAFA FARIÐ
ÚRSKEIÐIS''
Dvöl ykkar hérna hefur vakið heims-
athygli og hefur átt stóran þátt í að sameina
konur um allan heim í baráttunni fyrir friði.
Nú var ekki hægt að koma í veg fyrir að
skammdrægum kjarnaeldflaugum væri
komið fyrir hérna á sínum tíma. Hvernig er
staðan í dag, hvert er markmiðið með dvöl
ykkar hérna núna og hver er árangurin af að-
gerðum ykkar? „Við værum ekki hérna ef
við tryðum ekki að þetta bæri árangur. Þessi
herstöð hefur ekki gegnt hlutverki sínu til
fullnustu vegna aðgerða okkar. Við höfum
komið í veg fyrir æfingaleiðangra með því
að hindra ferðir bílalestanna sem eiga að
koma og fara með sprengjurnar. Bílalestirn-
ar eru að fara með sprengjurnar að skotpöll-
unum í því skyni að kanna hvort hernaðar-
áætlanir standist. Við höfum tafið og eyði-
lagt æfingarnar fyrir þeim. Við gerum hvað
sem er til að koma í veg fyrir að þeir geti
haldið áætlun. Með því að koma í veg fyrir
æfingarnar vita þeir ekki hvort áætlunin
standist. Bandaríski hershöfðinginn sagði í
fyrra að 75% af æfingunum hafi farið úr-
skeiðis vegna aðgerða okkar. Þetta eru
þeirra eigin orð."
Eru þeir mjög reiðir út í ykkur? Já,
bandarísku hermennirnir eru mjög æstir.
Taugar þeirra eru þandar. Okkur hefur verið
sagt að ef við förum inn í herstöðina og
bandarísku hermennirnir ná okkur þá muni
þeir skjóta okkur. Þess vegna hafa þeir
breska hermenn við girðinguna allan hring-
inn. Bandarísku hermennirnir hata okkur
fullkomlega."
Það er þá mikil spenna í loftinu hérna?
„Okkur er alveg sama. Við erum rólegar.
Þegar við förum inn í herstöðina þá hand-
taka bresku hermennirnir okkur. Þessi sem
þú sérð þarna, sagði Chris og benti í átt að
hliðinu, er breskur. Þú sérð strax muninn á
þeim, einkennisbúningarnir eru ólíkir en þú
getur líka þekkt þá á því að þeir bresku
standa alltaf kyrrir en þeir bandarísku eru
alltaf á stjái sagði Chris og brosti. Ætli þeir
bandarísku drekki ekki bara allt of mikið
kaffi."
AÐ FERÐAST ÁN
ÞESS AÐ FÆRAST
ÚR STAÐ
Hvernig er að vera hérna f búðunum?
„Það er eins og að ferðast án þess að færast
úr stað, sagði Kate brosandi. Við sitjum
hérna og hittum konur allstaðar að úr heim-
inum. Annars er þetta alltaf að breytast.
Maður veit aldrei hvað gerist. En eins og
annarsstaðar þá er stundum leiðinlegt, en
stundum bara virkilega skemmtilegt. Lífið
10