Vera - 01.12.1987, Qupperneq 32
Tilraun til átaks — tillaga
minnihlutans í borgarstjórn
Reykjavík
barnfjandsamleg
Ef miðað er við gífurlegan skort dagvistarrýma á vegum Reykjavíkur-
borgar, vanmat borgaryfirvalda á félacjslegu gildi dagvista og lág laun
starfsfólks dagheimila — er svarið JA. Lítum á opinberar skýrslur frá
síðasta ári.
i #
Átján hundruð þrjátíu og fjögur börn á
biðlistum 1986.
Samkvæmt ársskýrslu Dagvistar barna áriö 1986
voru 1834 börn á biðlistum þaö ár. Biðlistar segja þó ekki
alla söguna um ástandiö eins og flestir vita. Því er m.a.
haldið fram að þeim sem ekki teljast til forgangshóps sé
jafnvel meinað að skrá sig á biðlista. Og vitað er að
margir láta sér ekki einu sinni detta það í hug, svo von-
laust er ástandið. Skorturinn er því miklu meiri en biðlist-
arnir segja til um, en gefa þó vísbendingu.
Hvorki verður hér farið í frekari vangaveltur um þenn-
an þátt málsins né hinn ómumflýjanlega tilvistarvanda,
sem af þessu leiðir, fyrir konur og börn í Reykjavík.
Vissulega væri þó þarft að fjalla sérstaklega um hvort
tveggja.
Er ekkert hægt að gera til að minnka
vandann?
Jú, auðvitað er það hægt. Auðvitað er hægt að koma
dagvistarmálum hér í sæmilegt horf — en viljinn til að
setja þau í forgang þarf þá að vera fyrir hendi. Sá vilji er
því miður ekki fyrir hendi hjá þeim sem ráða för í borg-
inni. Aðgerðarleysi meirihlutans í þessum efnum, undir
stjórn Davíðs Oddssonar, er alvarlegt áhyggjuefni öllum
sem láta sig þessi mál varða.
Því var það að minnihlutinn í borgarstjórn lagðist á eitt
í haust til að finna ráð sem dygðu, þótt ekki væri nema
til að gefa þeim sem nú eru á biðlistum kost á einhverri
dagvist. Einnig til að bregðast við alkunnum erfiöleikum
við að fá fólk til að starfa á barnaheimilum borgarinnar.
í þessu skyni lagði minnihlutinn fram eftirfarandi tillögu
í borgarstjórn þann 15. október sl:
Borgarstjórn samþykkir að beita sér fyrir sameig-
inlegu átaki ríkis, sveitarfélaga og atvinnurekenda,
sem hafi það að markmiði að leysa þá þörf, sem nú
er fyrir dagvistarrými á næstu þremur árum. Hvað
Reykjavík varðar verði átakið viö það miðað að koma
upp 42 nýjum dagheimilisdeildum og 30 nýjum leik-
skóladeildum með möguleika á allt að 6 tima vistun
á degi hverjum. Stofnkostnaður þessara nýju heim-
ila verði greiddur tíl jafns af Reykjavíkurborg, ríkinu
og atvinnurekendum í borginni, þannig að hver um
sig greiði þriðjung. Til þess að þetta geti náð fram aö
ganga þurfa sveitarstjórnir að fá lagaheimild til að
leggja 5-10% álag á aðstöðugjöld í þrjú ár.
Jafnframt samþykkir borgarstjórn að taka gjald-
skrá dagvistarheimila til endurskoðunar, þannig að
lágmarksgjald verði áfram óbreytt, en fari stighækk-
andi í samræmi við tekjur foreldra. Breyting á gjald-
skránni taki gildi á næsta ári.
Samþykkir borgarstjórn að kjósa 5 manna nefnd til
að vinna að þessum verkefnum.
Eins og sjá má er þarna á ferð tillaga um tímabundið
átak til að minnka neyðina og jafnframt leitað nýrra leiða
til að leysa brýnasta vandann. Forsendur fyrir útreikn-
ingi á vistrýmum voru þær að um 60% þeirra 1834
barna sem voru á biðlistum um sl. áramót kæmust af
með 4—6 tíma vistun á dag, en að um 40% barnanna
þyrftu á lengri tíma að halda. Vitað er að þörfin fyrir
lengri vistun en leikskólar bjóða upp á nú er í mjög
mörgum tilvikum leyst með vistun hjá dagmóður þann
tíma sem á vantar. Því er hér lögð megin áhersla á fjölg-
un dagheimila og allt að 6 tíma dvöl á leikskólum. Þaö
teljum við nær raunverulegri þörf, en er andstætt stefnu
meirihlutans í borgarstjórn, sem hefur lagt aðaláherslu
á leikskóladeildir. Ef þetta gengi eftir hefðu rúmlega 700
börn fengið dagheimilisvist og tæplega 1100 börn leik-
skólarými.
Það nýmæli er og tekið upp í tillögunni aö kalla at-
vinnurekendur til ábyrgðar varðandi kjör starfsfólks síns
í þessum efnum. Því er þeim gefinn kostur á að leggja
sitt af mörkum með beinni þátttöku í uppbyggingu dag-
vista í borginni.
750 milljónir deilt með 3- sameiginlegt átak samfé-
lagsins. Úr rökstuðningi með tillögunni:
Átak eins og þetta kostar auðvitað umtalsverða
fjármuni, eða um 740—750 m. kr., ef miðað er við töl-
ur frá byggingardeild borgarverkfræðings um stofn-
kostnað nýrra dagvistarheimila. Flutningsmenn til-
lögunnar eru reyndar þeirrar skoðunar, að dagvistar-
heimilum megi koma upp á ódýrari máta, en aðrar
tölur er ekki viö að styðjast. Ef atvinnurekendur í
Reykjavík tækju á sig þriðjung þessa kostnaðar,
borgin þriðjung og ríkið þriðjung, ætti þetta ekki að
verða neinum ofviða. Hingað til hafa atvinnurekend-
ur ekki lagt fram sérstakan skerf til uppbyggingar
dagvistarheimila, en slíkt er að okkar mati löngu
tímabært. Það ætti líka að vera þeim sérstakt hags-
munamál núna, þegar verulegur skortur er á vinnu-
afli.
Ef litið er nánar á þetta dæmi, og árleg upphæö at-
Tilraun til að minnka neyðina
32