Vera - 01.09.1990, Page 10

1 1 JP t W|1 n
F i
ERU KONUR
ANNARS FLOKKS?
Er það rétt að karlmenn fái fyrr
afgreiðslu en konur í matvöru-
verslunum þar sem ekki eru
skipulegar raðir við kassana?
Eru konur að þessu leyti gerð-
ar að annars flokks viðskipta-
vinum eins og börnin sem
húka tímum saman við af-
greiðsluborðið meðan full-
orðna fólkið er allt afgreitt á
undan?
Sú er reynsla ýmissa kvenna
að minnsta kosti erum við
nokkrar sem höfum orðið fyrir
þessu í tilteknum verslunum.
Þetta er ekkert ólíkt því sem
við þekkjum annars staðar frá,
skóladrengir fá athygli kennar-
anna í skólanum meðan stelp-
urnar sitja prúðar og bíða eftir
að röðin komi að þeim, konur
á karlavinnustöðum lenda í því
að talað er yfir þær og framhjá
þeim en ekki við þær.
Hvað er til ráða? Ef við upp-
lifum þetta í verslunum er til
dæmis hægt að bregðast við á
þann hátt sem greinir frá í
sannri dæmisögu hér á síðunni
og hafa það sem fyrsta skref í
enn virkari aðgerðum. Það er
engin ástæða til að þegja og
bíða endalaust eftir að röðin
komi að manni.
Konan sem um ræðir var
stödd í lítilli kjörbúð í Hafnar-
firði með innkaupavagninn
sinn og beið af stakri þolin-
mæði eftir að komast að kass-
anum. Eiginmaðurinn var enn
í búðinni að leita að uppá-
haldskexinu sem virtist upp-
selt. Engin skipuleg röð var við
kassann, og eftir smá stund
rann það upp fyrir konunni að
röðin var löngu komin að
henni en afgreiðslustúlkan
sneri sér alltaf ósjálfrátt að
næsta karlmanni og fór að af-
greiða hann í stað þess að
spyrja hver væri næstur. Konan
reyndi að vekja athygli á að
hún væri næst en hvorki karl-
mennirnir né afgreiðslustúlk-
an hirtu um það þar til henni
var nóg boðið og kallaði á
manninn sinn:, Jón, viltu ekki
koma hingað, maður þarf víst
að vera karlmaður til að fá af-
greiðslu hér!“ strunsaði síðan
út og gerði tilraun til að skella
veldempaðri hurðinni.
Fjölskyldan hætti að versla í
þessari búð, sagði hverjum
sem heyra vildi hvernig af-
greiðslu væri háttað þar um
slóðir og nú er kominn kassi
með biðraðakerfi í búðina,
vonum seinna, og nýjir eig-
endur. Fyrri eigendur fóru á
hausinn, varla vegna þessa
máls þó.
Ef konur tækju sig hins vegar
saman og þegðu ekki yfir slík-
um atvikum gæti verið að
verslunareigendur sæu ástæðu
til að brýna fyrir starfsfólki
sínu að mismuna ekki við-
skiptavinum sínum eftir kyn-
ferði.
Vafalaust er hægt að gera ráð
fyrir að hlutur kvenna í viðskipta-
vinahópi matvöruverslana í heild
sé hið sama, eða 80%. Hugtakið
Neyslustjórar heimilanna sem
meðal annars hefur heyrst í aug-
lýsingum væri þá réttnefni yfir
konur. í fyrra velti matvöruversl-
unin á landinu öllu um 40 mill-
jörðum. Þar með taldar eru fisk-
verslanir, aðrar sérverslanir með
matvöru og stórmarkaðirnir.
Þetta þýðir að á árinu 1989 hafi
32 milljarðar farið úr vösum ís-
lenskra kvenna til matvöruversl-
ana og stórmarkaða í landinu.
Framreiknuð til verðlags þessa árs
nemur þessi upphæð tæplega
36,3 milljörðum.
Hlutdeild Hagkaups í þessum
fjármunum íslenskra kvenna væri
um 6,4 milljarðar af 8 milljarða
áætlaðri heildarveltu þessa árs.
Það gefur auga leið að íslenskar
konur gætu sett Hagkaup og
hvaða annað fyrirtæki sem er á
þessum markaði á hausinn ef þær
kærðu sig um. Sigurður Gísli
Eálmason, stjórnarformaður
Hagkaups, var inntur álits á þess-
um tölum. Blaðamanni Veru
finnst ekki örgrannt um að þær
komi honum verulega á óvart.
,,Konur hafa geysilegt vald. Eg
held j?ær geri sér enga grein fyrir
hve mikið það er,“ segir Sigurður.
„Hefur það áhrif á markaðs-
setningu ykkar að 80% viðskipta-
Það gefur auga leið
að íslenskar konur
gœtu sett Hagkaup
og hvaöa annað fyrir-
tœki sem er á þess-
um markaði á haus-
inn ef þœr kœrðu
sig um.
vina eru konur, til dæmis á auglýs-
ingar og kynningarmál?”
,,Það er erfitt að segja í fljótu
bragði. Hinsvegar tek ég mjög eft-
ir því hjá fyrirtækjum eins og
IKEA, sem við erum í samstarfi
við, hvað stjórnendur þess eru sér
meðvitaðir um hverjir hinir raun-
verulegu viðskiptavinir eru. Og
fyrst ég nefni IKEA langar mig aö
segja frá því að nokkuð skýrt kyn-
bundið mynstur kemur fram í
hegðun viðskiptavinarins í versl-
uninni. Eiginkonan kemur oft í
miðri viku þegar færri eru í versl-
uninni og gefur sér tíma til að
skoða. Svo koma hjónin í vikulok
og gengið er frá kaupunum. Ein-
hverjir myndu túlka þetta nei-