Vera - 01.08.1992, Síða 20

I ASTARBRIMA
„Hvaö er œöahnúturinn"
spuröi ég rúmlega þrítugan
karl um daginn, en ég haföi
nýlega heyrt hugtakiö notaö
um ákveðinn skemmtistaö hér
í bœ. Þaö stóö ekki á svarinu:
„Þaö er þar sem ungir strákar
fara og leita eftir óvenjulegri
kynlífsreynslu. Þar geta þeir
lent í því aö vera meö konu
sem er aö brenna út og fá
þann óvenjulega heiður aö
veita henni síðasta dráttinn...
sem hún leggur allt í".
Þegar ég var á Spáni á
stúdentsferðalagi fyrir þó
nokkrum árum sáum viö, ég
og vinkonur mínar, tvœr konur
á sextugsaldri á skemmtistaö
meö ungum Spánverjum. Okk-
ur þótti þetta vœgast sagt
ógeöslegt!!! Eins gott aö
mömmur okkar og ömmur
voru ekki svona! Nýlega frétti
ég af íslenskum eldri herra sem
var í hópferö í Tœlandi. Þar
fékk hann sér eina unga
tœlenska, sem þjónaöi honum
í öllu þann tíma sem hann var
á staðnum. Samferðafólkinu
fannst þetta bara sniðugt.
„Þaö er nú dugurí honum enn,
karlinum!"
Af hverju finnst okkur svo sætt
að sjá gömul (helst hvithærð)
hjón leiðast úti á götu og styðja
hvort annað, en hryllir við ef við
sjáum ástfanginn 45 ára karl
leiða sjötuga ástmær sina? Getur
verið að við, fullorðnu börnin,
eigum erfitt með að sætta okkur
við þá tilhugsun að pabbi og
mamma og afi og amma hafi
langanir og stundi kynlíf? Eða á
eigingirnin og sjálfselskan hlut
að máli? Hvað ef mamma fengi
nú leið á því að passa fyrir okkur,
bjóða okkur í mat, segja okkur
nýjustu kjaftasögurnar, hrósa
okkur og hæla íyrir dugnaðinn og
færi í staðinn til útlanda með
manni að eigin vali? Tæki upp á
þvi að eyða arfinum, eða því litla
sem hún á, í einhvern karl, i stað
þess að kaupa á börnin okkar?
Sleppti jólaboðunum? Sættum
við okkur kannski frekar við að
pabbi fái sér nýja konu, því þá
erum við laus við að þvo af
Kynlíf tekur að
sjálfsögðu á sia
breýtta mynd með
hærri aldri og
auknum þroska oa
fjarri fer því ao
kynmök þurfi alltaf
til að aldraðir
einstaklingar telji sig
njóta góðs kynlífs.
honum, taka til hjá honum og
hafa hann sí og æ í mat. Er
ávinningur að því fyrir okkur að
mamma lifi í ekkjudómi en að
pabbi nái sér i nýja eftir fráfall
mömmu?
Nú er því svo háttað að mann-
eskjan er kynvera og er kynþörfln
fyrir hendi alla ævi. Konur hafa
greint frá þvi að þær finni fyrir
sterkari kynhvöt eftir tíðahvörf og
að þessi tilfinning hafi komið
þeim á óvart. Þær samsvöruðu
ekki beint innrætingunni sem
þær fengu í æsku um sextíu,
sjötíu ára kerlingar sem mændu
girndaraugum á þrítuga karl-
mannsbossa. Skilaboð þjóð-
félagsins til eldri kvenna eru og
hafa verið að þær séu ekki eins
aðlaðandi og á yngri árum, að
þær eigi að haga sér eftir aldri,
vera virðulegar. Kynferðislega
dauðar! Margar erlendar kann-
anir á viðhorfum almennings til
kynlífs aldraðra hafa líka sýnt að
fólk telur að gamalt fólk búi ekki
yfir kynlífslöngun, að það sé svo
veikbyggt að kynmök geti verið
því skaðleg, að gamalt fólk sé
óaðlaðandi líkamlega og vekji þvi
enga löngun hjá öðrum og að
gamlar konur eigi ekki að vera
með ungum mönnum.
Aldraðir eru hluti af þjóðfélag-
inu og búa því sjálfir yfir svip-
uðum viðhorfum til kynlifs
aldraðra og aðrir þjóðfélagsþegn-
ar. Sjötíu og fimm ára gömlum
ekkjum finnst t.d. sjálfum ekki
við hæfi að leita upplýsinga um
kynlífsgetu eftir hjartaáfall, þó
svo að þær myndu þiggja
upplýsingarnar væri þeim boðið
upp á þær. Það er einmitt hið
sorglega, að mati sumra, að
vegna eigin fordóma ná aldraðir
því ekki að þroskast sem kynlífs-
verur og njóta kynlífs fram í háa
elli. Sem þeir svo sannarlega geta
ef áhugi og tækifæri er fyrir
hendi.
Kynlíf tekur að sjálfsögðu á sig
breytta mynd með hærri aldri og
auknum þroska og fjarri fer því
að kynmök þurfi ávallt að vera
viðhöfð til að aldraðir einstakling-
ar telji sig njóta góðs kynlífs. Hjá
þeim hefur eðli ástar og kynlífs
minna að gera með ástarfuna en
blíðu, væntumþykju, skiining,
snertingu, hlýju og likamlega
nærveru. Heilbrigðir einstakling-
ar geta likamlega stundað kynlíf
fram i háa elli.
Niðurstöður rannsókna á kynlífi
kvenna eru að aukinn aldur einn
og sér hafi engin áhrif á hæfni
þeirra til að njóta kynlífs. Líkam-
legar breytingar hjá konum má
rekja til minnkandi framleiðsfu á
kvenhormóninu estrogeni, sem
og til almennrar ellihrörnunar.
Helstu breytingar eru að slímhúð
í leggöngum þynnist, leggöngin
sjálf styttast, þrengjast og tapa
sveigjanleika og það dregur úr
slímmyndun við kynferðislegt
áreiti. Fitumagn við skapabarma
minnkar einnig. Hjá sumum kon-
um valda þessar breytingar
óþægindum við samfarir, kláða og
hugsanfega blæðingum. Óþæg-
indin koma frekar fram hjá kon-
um sem stunda kynlif lítið sem
ekkert, heldur en hinum sem eru
virkar í kynlífinu. Þannig getur
eldri kona sem nýtur kynlífs
20