Vera - 01.08.1992, Blaðsíða 38
AÐ TAKA MÁLIN í
EIGIN HENDUR
I tilefni Kvennadagsins var
haldin ráðstefna á Akureyri
um atvinnusköpun kvenna
dagana 19. til 20. júní síðast-
liðinn. Ráðstefnan var haldin
fyrir konur á norður- og aust-
urlandi en rúmlega eitt hundr-
að konur komu, ekki aðeins af
svæðinu, heldur alls staðar af
landinu til að fræðast og íylgj-
ast með þróun í atvinnusköp-
un kvenna.
Mikil eftirvænting lá í loftinu
í byijun ráðstefnunnar og voru
konur ákafar að nýta sér þetta
tækifæri til að viða að sér hug-
myndum og þekkingu. Flestar
ráðstefnukonur eru viðriðnar
framleiðslu og rekstur á einn
eða annan hátt. Flestar kon-
urnar stunda heimilisiðnað en
þarna voru líka konur sem
reka sín eigin fyrirtæki,
sjúkranuddstofu, leðuriðju og
gluggatjaldaþjónustu.
Samdráttur í landbúnaði og
erfiðleikar i sjávarútvegi hafa
haft mikil áhrif á atvinnu-
möguleika kvenna. Minnkandi
tekjur í landbúnaði og at-
vinnuleysi kvenna í sjávarút-
vegi hefur orðið til þess að
konur hafa farið að leita í eigin
hugm^oidabanka um leiðir til
framfærslu og fer heimilisiðn-
aður því ört vaxandi. Aukinn
ferðamannastraumur um okk-
ar fagra land hefur skapað
auknar þarfir og hafa margar
konur gripið tækifærið og hafið
framleiðslu á minjagripum.
Þrjár konur iluttu framsögu-
erindi um efni ráðstefnunnar,
þær Ingibjörg Sólrún Gísla-
dóttir, Stefanía Traustadóttir
og bandaríska konan Lynn
Ludlam, en meginuppistaða
ráðstefnunnar voru smiðjur.
Smiðjurnar voru fjölbreyttar
og fjölluðu um atvinnurekstur,
atvinnusköpun, markaðsmál
og sitthvað íleira. Sem dæmi
um spennandi smiðjur má
nefna „Frá hugmynd til fram-
kvæmdar” smiðju sem fjallaði
um frumkvæði i atvinnulífinu,
„Fjármögnun atvinnusköp-
unar" um eigin sjóði/opinbera
sjóði/aðra sjóði, „IFE (Iðnþró-
unarfélag Eyjafjarðar): mark-
aðssamslarP' um samvinnu
kvenna i héraði, um allt land
og milli landa og „Að skapa sín
eigin atvinnutækifæri til
sveita“. Konur þustu óþreyju-
fullar í smiðjur til að hlusta,
læra og ræða málin. Smiðj-
urnar voru líflegar eftir því og
miklar umræður áttu sér stað
um reynslu kvenna í þróun
hugmynda, framkvæmd og at-
vinnurekstri. Það var sérstak-
lega áhugavert að heyra um
rejmslu kvenna í heimilis-
iðnaði.
„Handverkskonur milli
heiða" (Fljótsheiðar og
Vaðlaheiðar) er samstarfshóp-
ur 75 kvenna í heimilisiðnaði
sem stofnaður var í mars í
vetur. Tilgangur verkefnisins
er að minnka einangrun
kvenna sem vinna á eigin
heimilum og auðvelda þeim að
koma á framfæri vörum sem
þær framleiða. Samstarfs-
hópnum er skipt i Ijóra minni
hópa sem hittast einu sinni í
viku til þess að vinna saman,
skipuleggja og ræða nýjar
vöruhugmyndir. Þegar líður að
vori, er vörunum pakkað í
fallegar umbúðir og útnefndur
verðlagningarstjóri aðstoðar
konur við verðlagningu á vör-
um. Konurnar töldu að það
væri hagstæðara fyrir þær að
selja vörurnar sjálfar en senda
þær í búðir. Þær keyptu sölu-
vagn í þeim tilgangi og komu
honum fýrir við Goðafoss.
Reyndar fauk söluvagninn í
óveðri í vor, en „Handverks-
konur milli heiða“ létu ekki
deigan síga og héldu ótrauðar
áfram þrátt fyrir þetta skakka-
fall og fengu litinn sumar-
bústað til afnota, sem var
komið fyrir þar sem áður var
söluvagn.
„Handverkskonur milli heiða“
eru ekki eina dæmið, það eru
til aðrir samstarfshópar, svo
sem „Hagar hendur“ í Eyja-
ljarðarsveit sem starfar á
svipuðum grundvelli. Fulltrú-
ar ofangreindra samstarfs-
hópa sögðu frá reynslu sinni í
einni smiðjunni. Það var
augljóst af viðtökum þátttak-
enda að þeir höfðu áhuga á að
stofna samstarfshópa í sínum
sveitum og rigndi ótal spurn-
ingum yflr fulltrúana um allt
sem við kom stofnun og rekstri
svona hópa. í þessu sambandi
er vert að minnast á mikilvægi
ákvörðunar Iðnþróunarfélags
Eyjafjarðar að ráða markaðs-
ráðgjafa síðastliðið haust til að
þjóna þróun og uppbyggingu
verkefna á vegum kvenna.
Upphaflega var ráðið í starfið
til sex mánaða en ákveðið var
að framlengja tímabilið til
haustsins því sjá mátti góðan
og áhugaverðan árangur af
starfi ráðgjafans. Bæði „Hand-
verkskonur milli heiða“ og
„Hagar hendur" nutu góðs af
þessari þjónustu, svo og
margar aðrar konur sem fengu
aðstoð við vöruþróun, rekstur,
markaðssetningu og fjáröflun.
Yflrskrift ráðstefnunnar var
„Að taka málin í eigin hendur"
ig og var yfirskriftin samnefnari
'•§ þeirra kvenna er ráðstefnuna
■§ sóttu. Konur sem hafa tekið
^ málin í eigin hendur og taka
ig nú virkan þátt í framleiðslu,
'O atvinnu- og verðmætasköpun í
: landinu. Vörur þeirra eru
•g fjölbreyttar eins og sjá mátti á
^ markaðnum sem haldinn var á
vegum ráðstefnunnar. Þar
voru skartgripir og minjagripir
af öllum stærðum og gerðum.
Fallegir útskornir munir,
handprjónaðar þjóðbúninga-
dúkkur, veglegar leðurvörur,
vörur úr selskinni og gleri. Svo
voru hefðbundnar prjónavörur
úr íslenskum lopa og einnig
vörur úr angóru.
Ráðstefnan varð mikilvægur
umræðuvettvangur fyrir
konur. Það voru ekki aðeins
þær upplýsingar og þekking
sem konur gátu viðað að sér í
skipulögðum fýrirlestrum og
smiðjum, heldur einnig þaer
samræður sem áttu sér stað
yflr matarborðum og kaffi-
bollum. Konur kynntust og
spjölluðu um eigin verkefni og
fyrlrtæki og lærðu af mistök-
um og árangri annarra. Loftið
sem hafði titrað af eftirvænt-
ingu i byijun ráðstefnunnar
breyttist og í lok hennar var
það orðið mettað af árangri
velheppnaðrar ráðstefnu. Kon-
ur höfðu komið, séð og miðlað.
Þær héldu heim tilbúnar til að
vinna úr nýrri þekkingu.
reynslu og kannski nýjum
hugmyndum. Þær vita að þ°
þær séu smáar framleiðslu-
einingar, þá eru þær svo
margar að þær eru sýnilegar i
íslensku efnahagskerfi.
Elsa Guðmundsdóttir
38