Vera - 01.05.1995, Page 13

y>'í> ^C/iNV

„Þegar ég missti frelsið skildi ég fyrst málshátt-
inn „enginn veit hvað átt hefur fyrr en misst hef-
ur“, en mér líöur samt alveg ágætlega hérna
inni. Maður ræður því í rauninni sjálfur hvernig
manni líöur hérna og ég hef ákveðið að láta mér
líöa vel. |
Ég mátti alveg búast við því að það kæmist
upp um mig en ég var ekkert að pæla neitt sér- .
staklega í því. Ég var búin að vera í algjöru rugli ’
frá því aö kærastinn minn var stunginn til bana.
Síðan lentum við í slysi, ég og vinkona mín, og
fengum þá bætur sem voru greiddar út vikulega.
Við breyttum ávísununum og fölsuðum þannig
700 þúsund á tveimurtil þremur mánuðum."
Sú sem talar er 23ja ára gömul, dökk yfirlit-
um, falleg stúlka og ótrúlega jákvæö miðað viö
aðstæöur. Hún hefur verið í fangelsinu frá því í
nóvember. Hún afplánar tvo dóma, annan 10
mánaöa og hinn tveggja mánaða. Átti þvt að
sitja inni í heilt ár en fær reynslulausn eftir helnn-
ing afplánunarinnar vegna þess að þetta er í
fýrsta sirin sem hún er í fangelsi.
„Margir halda að þetta fangelsi sé allt öðru
vísi en þaö er, en þetta er bara eins og hvert
annað fangelsi - við erum fangar en ekki fólk.
Fangaverðirnir virðast ekki treysta manni og tala
við mann eins og maður sé tveggja ára. Maður
fær aldrei svör við neinu, ef maður spyr um eitt-
hvað er svarið alltaf BARA...
Mér finnst aö maöur ætti að fá að vinna sig
upp í eitthvaö á meöan maöur er hérna. Þaö
væri t.d. gott að geta farið í sund og unnið sig
upp stig af stigi. Ég sótti um aö fá að fara 1 skóla
eða fá kennslu hingað fyrir jól en er ekki enn
búin að fá neitt svar. Mig langaði til að taka
þessi tvö eða þrjú próf sem ég á eftir af grunn-
skólaprófinu svo ég gæti byrjað i framhalds-
skóla næsta haust. Þannig heföi ég getað und-
irbúið mig fyrir áframhaldandi nám því mig
langartil að veröa þroskaþjálfi. Mig langar líka til
aö læra aö temja, ég hef verið mikið í kringum
hesta því ég var mikið í sveit allt frá átta ára
aldri. Þar leið mér best, innan um öll dýrin og þar
var líka svo ofsalega kyrrt og hljótt."
Ekkert samband við mömmu
Guöbjörg er alin upp hjá ömmu sinni. Fyrstu
mánuði ævinnar var hún ásamt föður sínum hjá
föðursystur sinni, sem einnig átti nýfædda dótt-
ur. Síðan fór hún til fööurömmu sinnar.
„Amma sagöi mömmu aö ég vildi ekki hafa
neitt samband við hana, en ég var aldrei spurð.
Það var mikill feluleikur í sambandi við mömmu,
ég veit að hún var alkóhólisti og pillusjúklingur
en þetta var ofsalega góö kona. Hún dó þegar
ég var 11 ára, amma segir að sambýlismaður
hennar hafi myrt hana en það var aldrei sannað.
Eg fékk símhringingu fýrir jarðarförina og þá
sagöi hann að ef ég kæmi yrði ég drepin. Ég
þoröi ekki aö fara.

Eins og kemur fram í máli
viðmælenda Veru þykir þeim leitt að
fá ekki að stunda nám meðan á
afplánun stendur. Hvergi er boðið
upp á það nema á Litla-Hrauni. Hvers
vegna er einungis karlmönnunum
þar boðið upp á nám. Myndi það
ekki nýtast konunum í Kópavogi jafn
vel - eða betur? En eins og kemur
fram í ársskýrslu Fangelsismála-
stofnunar eru aðrar áherslur í því
fangelsi: „Öryggismál hafa veriö í
brennidepli í þessu fangelsi.
Nýtt myndavélakerfi var sett upp,
gluggar og hurðir styrktar og allt
eftirlit með föngum hert.“
Pabbi hefur aldrei haft nein afskipti af mér og
ég hef oft velt því fyrir mér hvers vegna hann af-
neitaðj mér. Hann á sjö önnur börn með tveim-
ur eöa þremur konum og ég hef ekkert samband
við þau. Ég á eina hálfsystur sem mér þykir mjög
vænt um, hún er dóttir mömmu, einu ári eldri en
ég. Hún var líka í rugli en er edrú núna. Ég var
16 ára þegar ég kynntist henni því hún ólst upp
í sveit hjá móöurömmu okkar.
Stundum hugsa ég um það aö ég hefði viljaö
eiga mömmu og pabba, en amma gerði allt týrir
mig sem hún gat. Þaö vantaði kannski að hún
talaði við mig, tæki utan um mig og segði aö
henni þætti vænt um mig. Hún gerði það ekki
fýrr en ég byrjaöi á því. En hún gerði meira fýrir
mig en sín börn, ég fékk allt upp í hendurnar,
m.a.s. hestí fermingargjöf."
Guðbjörg leggur ríka áherslu á það að hún
kenni engum um hvernig komið sé. Hún segist
hafa verið voöalega góöur unglingur fram aö 16
ára aldri en þá kynntist hún fólki sem var í fíkni-
efnum.
„Ég byrjaði á því að reykja mikið hass en þeg-
arégvar 17 ára kynntistégspíttinu. Égtókí nef-
ið í viku og byrjaði svo aö sprauta mig. Ég fór
ofsalega hratt niður, alveg niður á botninn, en
ég hef getað náö mér upp aftur."
Það var árið 1993 sem kærastinn hennar
var stunginn. Vinur hans reyndist henni vel í
framhaldi af því og nú er hann vinur hennar. Hún
segir aö hann hafi hjálpað sér mikið en hún hafi
samt fariö á bak við hann. Hann fær ekki aö
heimsækja hana í fangelsið en hún skrifar hon-
um daglega. Amma hennar kemur stundum um
helgar og einnig uppáhaldsfrænkan. Vinkona
hennar ætlaði að koma um jólin og aftur eftirjól
en kom f hvorugt skiptið. Það var sárt og síöan
vill húnekki heimsóknirvina. Hún segirað marg-
ir þeirra sem dvelja í fangelsinu séu daufir um
helgar, þegar heimsóknir eru leyfðar, því þegar
maður erí fangelsi er voða vont að vera alltaf að
bíöa eftir því að einhver komi í heimsókn.
Grét í marga mánuði
Það er ekki mikið um aö vera í fangelsinu. AA
fundir eru þó tvisvar í viku og einu sinni í viku
koma eldri hjón sem eru trúboðar.
„Þau koma hingað með bænastund og
syngja með okkur. Ég bið þau alltaf um aö biðja
fýrir litla stráknum mínum sem ég missti í mars
í fýrra eftir 6 mánaöa meðgöngu. Þá var ég alveg
niöurbrotin og fór aftur í rugliö í stað þess aö
takast á við sársaukann. Ég grét í marga mán-
uði og var alveg ónýt. Ég hugsa ofsalega mikið
um hann og er kannski ekki búin að sætta mig
við að hann skuli ekki hafa fengiö aö lifa. Ég
hefði átt aö eiga hann í ágúst og þegar ég sé lít-
knur í fangelsi