Vera - 01.05.1995, Qupperneq 32

fminisminn
skólastarf, heilbrigðisþjónustu og fleiri þætti vei-
feröarkerfisins og atvinnuleysistölurnar halda
áfram aö versna. Kannast einhver viö sönginn?
Heröapúöar og háir hælar
Watkins er sem sagt efins um þaö aö á meðan
ástandiö sé svona sé nægilegt aö ein og ein
kona, meö herðapúöa og í háhæluðum skóm,
komist í toppstöðu og þá muni hagur kvenna at
Á árum áður átti kvennabaráttan sína bestu
spretti þegar konur voru að bregðast gegn
skertum lífskjörum almennings.
mennt batna. Hún efast um aö frami einstakra
kvenna „leki" kvenfrelsinu niöur úrtoppstööunni
og til allra hinna. Og við getum náttúrlega velt því
fyrir okkur hvaö kjör Vigdísar Finnbogadóttur for-
seta, og frami örfárra annarra kvenna, hafi
hækkaö launin okkar óbreyttra kvenna um marg-
ar krónur á síðast liönum 10-15 árum.
Valdafeminisminn flottari
Jane Hill kemur ungu bandarísku feministunum
til varnar í sama blaði. Hún segir að breskir
blaöamenn hafi slengt þeim öllum í sama pok-
ann og kallað þær „nýbylgjuna" í bandaríska
feminismanum, þrátt fyrir ólíkar skoöanir þeirra,
og ekki þolað þaö aö framasinnaða
kvennapólitíkin sé mun flottari en sú sem bresku
Naomi Wolf. Dmkknaöi innihaldiö í bókum ungu feminist-
anna ígagnrýní á útlit höfundanna?
feministarnir reki. Og hún spyr í hvaöa nafni fem-
inísku rithöfundarnir, dálkahöfundarnir og sjón-
varpskonumar séu aö tala? Sannleikurinn sé sá
aö hin svokallaða umræöa um feminisma snúist
of oft um þær sjálfar: lítinn hóp miöaldra blaða-
kvenna og endurspegli þeirra eigin kvíöa eða
vangaveltur um þaö hvort ástandið geti virkilega
veriö eins slæmt og nýju rithöfundarnir segi.
Hill segir aö innihaldiö í bókum ungu feminist-
anna hafi gleymst í gagnrýni á útlit höfundanna
og einstaka kafla. Þannig hafi t.d. öll rannsókn-
arvinnan í Backlash eftir Susan Faludi gleymst í
umræöum um umfjöllun hennar um Fatal Attract-
ion sem „backlash" bíómynd. Afgangurinn af
bókinni og sú pólitíska staöhæfing hennar aö sá
árangur til aukins frelsis sem konur náðu á átt-
unda áratugnum — eins og getnaöarvamir, fóst-
ureyðingar og möguleikinn til aö vinna og ráöa
yfir sínum eigin peningum — hafi raunverulega
ögrað viðteknum íhaldssömum gildum í samfé-
laginu. Hún bendir á aö á níunda áratugnum hafi
hægrisinnaðir stjórnmálamenn og stjórnmála-
skýrendur variö upphafna mynd af fjölskyldulífi á
sama tíma og aukiö atvinnuleysi og fátækt millj-
óna fólks skóku hinar hefðbundnu stofnanir
samfélagsins. Árásir þeirra á feminismann voru
hluti af vörn hægri aflanna gegn auknum kröfum
um þjóðfélagsbreytingar. Hill segir aö styrkur
bókar Faludis liggi í því að hún geri sérgrein fyrir
Jane Hill segist t.d. aldrei veröa systir til-
tekinna yfirstéttarkvenna sem hún nafn-
greinir, hún eigi miklu meira sameiginlegt
með fólki af báðum kynjum sem deili með
henni kjörum og þori að rísa upp gegn valdi
atvinnurekenda.
því aö raunveruleg kvennabarátta fer ekki ein-
ungis fram í fjölmiölaheiminum heldur í vinnunni
enda lýsi einn besti hluti bókarinnar baráttu
verkakvenna.
Hver er óvinurinn?
Hill gagnrýnir blaöa- og þáttagerðarkonur fýrir að
fjalla ekki um raunveruleg vandamál almenn-
ings. Konur sem búi viö þann lúxus aö geta vaF
iö hvort þær vinna úti eöa séu heima aö sinna
börnunum eigi fátt sameiginlegt með verkakon-
um og skilji þær ekki, enda tilheyri slíkt lúxusval
einungis hinum riku. Hún heldur því semsagt
fram aö þaö séu ekki ungu feministarnírí Banda
rfkjunum sem séu aö bregðast feminismanum í
Bretlandi heldur sé það hóglífi þeirra sem eru að
fjalla um málefni kvenna og einangrun þeirra frá
hráum raunveruleikanum.
Hill segir aö blöðin hafi svipt málefni kvenna
öllu pólitísku innihaldi sínu með samþykki blaöa-
kvennanna sjálfra. í staö þess að fjalla um
vandamál sem leysa má meö pólitískum aögerö-
um séu blöðin full af endalausum greinum um
þaö sem konur langi í og hvers vegna karlmenn
skilji þaö ekki og vilji ekki gefa þeim þaö. Og hún
spyr: Hvar er skilningurinn á því aö viö erum öll
fórnarlömb hægrisinnaöra stjórnvalda sem beija
niður alla baráttu fyrir bættum hag og auknu
frelsi. Hún segir aö feministum væri nær að
hætta aö líta á karlmenn sem óvini sína og beina
Styrkur bókar Faludis liggur í því aö hún gerir sérgrein fyrir
því aö raunveruieg kvennabarátta fer fram í vinnunni.
frekar reiði sinni að stjómvöldum sem neita fólki
af báöum kynjum um mannsæmandi lífskjör.
Ekki einar um hituna
Hill bendir á að kvennahreyfingin hafi ekki veriö
eina framsækna afliö á áttunda áratugnum og
þeim níunda. SósTalískarhreyfingarogverkalýös-
hreyfingin hafi líka látiö til sín taka og þær hafi
einnig mátt láta undan síga fyrir hægri öflunum.
Og hún segir að þaö þýöi ekkert að halda þvt
fram að nú séum við „post"-feministar og verö-
um aö vinna stríöiö á milli kynjanna meö systrum
Á níunda áratugnum vörðu hægrisinnaöir
stjórnmálamenn og stjómmálaskýrendur
upphafna mynd af fjölskyldulífi á sama tíma
og aukið atvinnuleysi og fátækt milljóna
fólks skóku hinar hefðbundnu stofnanir
samfélagsins. Árásir þeirra á feminismann
voru hluti af vöm hægri aflanna gegn aukn-
um kröfum um þjóðfélagsbreytingar.
okkarúröllum áttum. Hún segisttd. aldrei veröa
systir tiltekinna yfirstéttarkvenna sem hún nafn-
greinir, hún eigi miklu meira sameiginlegt meö
fólki af báöum kynjum sem deili meö henni kjör-
um og þori aö rísa upp gegn valdi atvinnurek-
enda.
Hill segir ennfremur að þótt enn sé óhag-
stætt að vera kona sé sú kona sem er fátæk,
svört eða heimilislaus í allt annarri stööu, og
mun ófrjálsari, en sú kona sem er gift velstæð-
um karli sem getur borgað barnagæslu á meðan