Vera - 01.04.1998, Blaðsíða 33

A leið í lyftuna á heilsugæslustöðinni.
að um varanlega lömun væri að ræða?
„Nei, ég var sannfærð um það lengi að ég
► kæmist á fætur,” segir hún og brosir.
„Þegar fólk lendir í svona alvarlegum áföll-
um fer af stað sorgarferli sem er eðlilegur
varnarháttur manneskjunnar til þess að lifa
af. Það hefst með því að maður afneitar því
sem hefur gerst, síðan tekur reiðin við. Eg
tók sannleikann inn í smá skömmtum, eftir
því sem ég þoldi sjálf, og sú ákörðun að
halda áfram náminu hvað sem það kostaði
og fylgja árganginum mínum, fyllti mig
krafti. En það var hörð barátta því viss fyr-
irstaða var gegn því í deildinni, bæði hjá
kennurum og nemendum. Sem betur fer
átti ég góða stuðningsmenn sem studdu
mig með ráðum og dáð og mótstaðan efldi
mig, gerði mig enn sannfærðari um að
þetta skyldi ég gera,” segir Anna og ljóst er
að í henni býr baráttukona.
Hún fékk íbúð á hjónagörðum og út-
skrifaðist úr læknadeildinni vorið 1985.
Hún viðurkennir að þetta hafi oft verið
erfitt, lömunin aftraði henni við ýmis störf
og hún var oft þreytt. En hún naut ómetan-
legrar aðstoðar félaga sinna í deildinni sem
aðstoðuðu hana þegar hindranir urðu á
veginum, þau lærðu smám saman á hana
og hún á þau, og saman ræddu þau hvern-
ig hægt væri að leysa málin sem best.
„Ég gat auðvitað ekki gert ákveðna hluti
og það var viðurkennt. Eg gerði mér t.d.
strax grein fyrir að ég gæti aldrei unnið á
bráðamóttöku þar sem þyrfti mjög hröð
handtök þegar líf lægi við. En ég var oft
viðstödd slíkt þegar ég vann sem aðstoðar-
læknir á skurðstofu eða slysadeild og gat
aðstoðað við það sem þurfti. A meðan á
námi stóð vann ég m.a. á Reykjalundi og
tók heilsugæslulækningar á kandídatsár-
inu. Eg varð auðvitað að sníða mér stakk
eftir vexti og velti fyrir mér möguleikum í
V fjórum greinum, þ.e. barna-, kvensjúk-
dóma- , heilsugæslu- og lyflækningum. 1
hinum greinunum voru ýmsar hindranir
svo ég sá fram á að heimilislækningar væru
það sem ég gæti örugglega gert.”
Eftir að Anna útskrifaðist vann hún á
ýmsum deildum, eins og kvensjúkdóma-
deild, geðdeild, lyflæknisdeild og slysa-
deild, og á heilsugæslustöðvum í Hafnar-
firði og á Seltjarnarnesi. Það var ágætur
undirbúningur fyrir nám hennar í heimilis-
lækningum þar sem er skylda að hafa unn-
ið á öllum þessum deildum.
„Ég átti ekki mikið eftir af undirbún-
ingnum þegar ég fór í sérfræðinámið og
hefði getað fengið réttindin miklu fyrr,”
segir hún um nám sitt í heimilslækningum
en hún dvaldi í sex ár í Gávle í Svíþjóð við
nám og vinnu. Henni leiddist í Gávle því
þar er sérlega erfitt að kynnast fólki, en
henni leið mjög vel í vinnunni þar sem hún
tókst á við skemmtileg verkefni. 1 frítímum
fór hún til Stokkhólms og hitti góða vini.
Hún fékk áhuga á antík og fór oft á
antíkuppboð.
Vantar meiri samvinnu
milli fagaðila
„Ég fékk tækifæri til að kynnast ýmsu
gagnlegu í starfi mínu. Ég sat í stjórn
læknafélagsins í Gávle og vann að gæða-
stjórnun í samvinnu við aðra lækna fyrir
heilsugæsluna í Gávle, sem var mjög
skemmtilegt. Við unnum m.a. að mótun
framtíðarstefnu og ég sé það enn betur þeg-
ar ég kem heim hvað við Islendingar erum
langt á eftir í heilsugæslumálum. Almennt
vantar alla stefnumótun í heilbrigðismálum
hér á landi, hér gerir hver það sem honum
sýnist því fólki er heimilt að ákveða sjálft til
hvaða sérfræðings það leitar. Því er t.d. illt
í maganum, fer til magasérfræðings og er
síðan sent í hverja dýru rannsóknina á fæt-
ur annarri sem oft kemur ekkert út úr. Ef
fólk kæmi fyrst á heilsugæslustöðina gæt-
um við oftast leyst úr málunum eða leið-
beint sjúklingunum rétta leið. Það er eins
og fólk átti sig ekki á því að við erum sér-
fræðingar eins og aðrir sérgreinalæknar.
Okkar hlutverk er að sjá sjúklinginn sem
eina heild.”
Anna fékk starf á heilsugæslustöðinni í
Grafarvogi þegar hún kom heim. Þar vinna
nú fjórir Iæknar en stöðin er búin að
sprengja utan af sér húsnæðið. Nú er unn-
ið að því að finna hentuga framtíðarlausn
fyrir heilsugæslustöð í hverfinu.
„Ef ég kemst í borgarstjórn langar mig
að vinna að stefnumótun varðandi upp-
byggingu heilsugæslunnar í Reykjavík,”
segir hún. „Þó að fjármagnið komi frá rík-
inu geta sveitarstjórnir þrýst á um stefnu-
mótun. Það tel ég nauðsynlegt að verði gert
því heilsugæslan á að vera hornsteinn heil-
brigðisþjónustunnar og þjóna öllum ald-
ursskeiðum. Ég vil t.d. að komið verði á
meira samstarfi milli heilsugæslustöðvar-
innar í Grafarvogi og fjölskyldumiðstöðv-
arinnar Miðgarðs, sem er tilraunaverkefni
um félagslega þjónustu í hverfinu. Þar er
boðið upp á þjónustu sem áður þurfti að
sækja út fyrir hverfið, t.d. útibú félagsmála-
stofnunar, dagvistar barna, fræðslumið-
stöðar og íþrótta- og tómstundaráðs. Sam-
starf á milli þessara aðila er farið af stað en
ég vil auka það. I Gávle störfuðu faghópar
saman á heilsugæslustöð minni og það skil-
aði góðum árangri. Þar voru t.d. barnasál-
fræðingur, félagsráðgjafi, sjúkra- og iðju-
þjálfar og stundum var haft samband við
atvinnumiðlun bæjarins til að reyna að
finna úrlausn fyrir sjúklinga. Það er stað-
reynd að líkami og sál eru ein heild og hjá
ákveðnum hópi sjúklinga eru félagslegu
vandamálin stór þáttur. Ég hef t.d. áhyggj-
ur af því hve mikið er um unga öryrkja og
þeir eiga stundum við félagsleg vandamál
að stríða. Mér finnst þetta dæmi um upp-
gjöf og tel að of lítið hafi verið reynt til að
endurhæfa þetta fólk enda vantar fleiri úr-
ræði í þeim efnum. Margt fólk er því kom-
ið í vítahring sem það kemst ekki út úr. Til
að leysa vanda þess tel ég nauðsynlegt að
koma á meira samstarfi á milli fagaðila sem
þurfa að vinna að því að finna leiðir í sam-
vinnu við sjúklingana sjálfa. Ef þeir eru
ekki með í ráðum næst enginn árangur. Ég
trúi því að ef vilji er fyrir hendi sé hægt að
gera mikið til að bæta ástandið,” segir
Anna.
Af öðrum borgarmálefnum nefnir Anna
að ferlimál og bílastæðismál fatlaðra séu
baráttumál hennar því hún vill vinna að því
að borgin sé okkar allra. Umhverfismál eru
henni mikið hjartans mál og hún telur þau
vera á réttri leið þó að enn vanti mikið á að
Islendingar geri sér grein fyrir mikilvægi
málaflokksins. „Gerð göngu- og hjólastíga
um alla borg er mikið framfaramál og
dælustöðvarnar sem vinna að hreinsun
strandlengjunnar eru til fyrirmyndar. Ég vil
þó gera meira í flokkun sorps og endur-
vinnslu og finnst að vinna þurfi að því að
minnka loftmengun í borginni, t.d. með því
að taka upp rafbíla í þjónustu borgarinnar.
Ég er ákafur andstæðingur stóriðju og tel
að spúandi verksmiðjur séu tákn liðins
tíma. Það myndi engum detta í hug að setja
niður álver í miðborg Reykjavíkur en samt
sem áður eru menn að setja eitt svoleiðis
niður í náttúruperlu á borð við Hvalfjörð-
inn. Við verðum líka að gera okkur grein
fyrir því að stóriðja framtíðarinnar skapar
litla atvinnu. Hún kemur til með að vera í
járnhöndum vélmenna. Við eigum því að
horfa til nýrrar aldar þar sem fjölbreytni at-
vinnulífsins ræður úrslitum um velmegun
samfélaga og þjóða, þar sein hugbúnaður
og alls kyns smáiðnaður er það sem korna
skal. Við búum sem þjóð yfir geysilega yfir-
gripsmikilli þekkingu á hlutum sem snerta
nýtingu jarðhita og fiskveiðum. Við eigum
að byggja á þeirri þekkingu.”
Að lokum ræðir Anna um jafnréttismálin
sem henni finnst mikilvægur málaflokkur
enda hefur hún stutt Kvennalistann frá því
hann kom fram. Hún segist sátt við þá þró-
un að fara í samstarf með öðrum flokkum
því öflug samfylking sé líklegri til árangurs.
„Mér finnst lenging fæðingarorlofs í eitt ár
mikilvægt baráttumál,” segir Anna. „Ég sé
það í starfi mínu við ungbarnaeftirlit
hversu fæðingarorlofið er mikilvægt. Að
sjálfsögðu eiga foreldrarnir að fá að skipta
því með sér. Það er framtíðin.” EÞ
33 v€ra