Vera - 01.02.1999, Síða 53
kyns lekinn sé. Þá er hugað að meðferð.
Meðhöndlun áreynsluþvagleka byggist á því
að styrkja grindarbotnsvöðvana sem halda
uppi blöðruhálsi, þvagrás og fæðingarvegi.
Lækna má lekann með æfingum hjá þriðju
hverri konu. Lyfjameðferð við áreynsluleka er
ekki beitt nema hann sé tengdur rýrnun vefja
vegna hormónaskorts sem verður í kjölfar
breytingaskeiðsins. Þá er stundum beitt
skurðaðgerð gegnum kviðvegg eða frá fæð-
ingarvegi. Árangur skurðaðgerða við á-
reynsluleka er góður, allt að 90% kvenna fá
verulegan bata eða læknast alveg. En vita-
skuld er fyrst reynt að beita æfingum.
Meðferð við bráðaleka byggir á því að
reynt er að finna orsakavaldinn. Sýklalyf eru
gefin við sýkingum, meinsemd í blöðru fjar-
lægð ef hægt er og hormónalyf gefin ef
slílmhúð er rýr. Oft þarf þolandi líka að þjálfa
þlöðruna sjálfur, hafi hann vanið sig á of tíð-
ar klósettferðir.”
Sumir státa sig af því að hafa „samkvæm-
isblöðru,” þeir geti haldið lengi í sér þvagi.
Guðríður segir einmitt að slíkt sé varasamt
fyrir bæði kynin því það reyni mikið á grind-
arþotnsvöðvana og geri þá slaka. Oft brosir
fólk líka út í annað þegar grindarbotnsæfing-
ar ber á góma. Margir hafa heyrt söguna um
manninn sem þakkaði leikfimikennara fyrir
að hafa kennt eiginkonunni grindarbotnsæf-
ingar því kynlíf hjónanna hafði batnað til
muna eftir að konan fór að iðka þær reglu-
lega. Vitað er að grindarbotnsæfingar bæta
kynlífið en heilsufarslegt gildi þeirra er ótví-
rætt. Þær fyrirbyggja legsig og blöðrusig og
minnka, eða jafnvel koma I veg fyrir þvag-
leka. Guðríður veit af reynslunni að þvagleki
er hvimleiður og hrjáir fjölda kvenna, að
þetta er vandamál sem oftast er hægt að
leysa og Ingi tekur undir að umræðu um
kvillann og lausnir á honum sé áfátt.
Þarf að svipta hulunni af vandanum
„Konum er kennt að gera grindarbotnsæf-
ingar eftir fæðingu á Landspítalanum en þá
er þvagleki oftast fjarlægt vandamál,” segir
Guðríður. „Sumir leikfimikennarar kenna æf-
ingarnar og láta gera þær reglulega og ýms-
ir hjúkrunarfræðingar hafa beitt sér fyrir að
veita upplýsingar um þvagleka en þetta virð-
ist ekki nógu almennt. Til eru bæklingar um
þvagleka á íslensku og einnig má finna uþp-
lýsingar á netinu. íþróttasamband íslands
hefur gefið út góðan bækling um vandann
og er ný og bætt útgáfa væntanleg bráðlega.
Það er afar þarft framtak, ekki síst vegna
þess að margar konur gera æfingarnar ekki
rétt. Við seljum lyf, bleyjur, tappa og buxur
með innleggi og það er að sjálfsögðu nauð-
synleg vara, en ég vil sjá breytingu I þessum
efnum. Þvaglekatilfellum þarf að fækka með
fyrirbyggjandi æfingum og þau sem þegar
hafa þvagleka verða skilyrðislaust að láta
greina vandann og
fá viðeigandi aðstoð.”
Ingi tekur undir þau orð Guðríðar að svipta
þurfi hulunni af þvaglekavandanum og við
teljum öll að það verði eingöngu gert með
meiri umfjöllun í fjölmiðlum. Ég held létt í
spori af fundi þeirra Guðríðar og Inga hjá
Lyfju. Það er góð tilhugsun að vita hve margt
er hægt að gera gegn þvagleka. Það er líka
gott að vera upplýstur og eiga aðgang að
góðri hjálp. Ég heiti sjálfri mér því að gera
mínar grindarbotnsæfingar reglulega, þó
það virðist hálfgerð eilífðarvinna, og gera
þær rétt.
VSV
Allar konur ættu að gera grindarbotns-
æfingar öðru hverju, alla ævi. Svona á að
gera æfingarnar: Ekki á að spenna kvið,
rass eða læri. Þegar maður spennir
grindarbotnsvöðvana rétt á maður að
finna botn mjaðmagrindarinnar lyftast
aðeins upp og inn á við. Þetta á að ger-
ast án miðhreyfinga í efri hluta líkamans,
mjaðmagrind eða fótum. Svo á að anda
eðlilega á meðan.
Vagitrim æfingakúlur
- gefur betri tilfinningu fyrir
grindarbotnsvöðvunum
- stuðlar að reglubundinni þjálfun
- bætir árangur æfinga
- gerir þér kleift að kanna styrk
grindarbotnsvöðvanna
- minnkar eða kemur í veg fyrir þvagleka
- bætir kynlíf
(L
i ~
Contrelle þvaglekatappinn
Finnur þú fyrir bráðaþvagleka þegar þú
hóstar, hlærð eða við áreynslu? Contrelle
þvaglekatappinn getur hjálpað þér. Hann
kemur í veg fyrir þvagleka.
Nánari upplýsingar og ráðgjöf hjá hjúkrunarfræðingi í síma 515 1335. Opið alla virka daga frá kl. 9-18 að Grjóthálsi 5.