Ljósmæðrablaðið - 01.07.1981, Blaðsíða 46

86
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
ekki eins heppilegt, vegna þess að minna blóðflæði á sér stað þar.
Það leiðir af sér, fylgjan breiðir meira úr sér en eðlilegt er og
verður samtimis þynnri og nefnist þá: placenta membranacea.
Önnur frávik í uppbyggingu fylgju geta einnig átt sér stað á þessu
svæði. Oft er festa naflastrengs marginal eða velamentous. í lok
meðgöngu og þá sérstaklega í fæðingu, verður mikil tognun á leg-
veggnum á isthmus svæðinu. Fylgjuvefurinn hefur ekki sömu
tognunarhæfileika og það leiðir til þess að fylgjan losnar að hluta.
Leiðir það af sér blæðingu, sem getur orðið lífshættuelg bæði
fyrir móður og barn.
Utanlegsfóstur — Utanlegsþykkt nefnist það, er hið frjóvgaða egg
implanterast fyrir utan legið.
Algengast er að eggið implanterist í tuba, en sjaldnar á eggja-
stokkum, kviðarholslíffærum eða i cervix.
Flest utanlegsfóstur deyja snemma, lifa vart lengur en 8—12
vikur, vegna ónógs pláss eða lélegrar næringar.
Utanlegsþykkt getur leitt til lifshættulegrar blæðingar fyrir
móður.
Tvíburafylgja
Tvíeggja tvíburar eru sjálfstæðir einstaklingar frá upphafi og
hvor um sig myndar sína eigin fylgju, sinn eigin amnion- og
chorion-belg. Samt sem áður geta fylgjurnar verið staðsettar það
nálægt hvor annarri, að samruni á sér stað og jafnvel samruni á
chorion-belg. Anastomosis getur orðið við samruna tveggja
fylgjna og orsakað það, að annar tviburi fær meiri næringu en
hinn.
Eineggja tvíburar verða til fyrir klofning Zygote, á mismunandi
þroskastigi. Ef klofningur verður á tveggja-frumu stigi, myndar
hvor um sig sina fylgju og belgi. Oftast verður klofningur Zygote
snemma á blastocyst-stigi, en þá hafa tvíburarnir, sameiginlega
fylgju og æðabelg, en sitt hvorn vatnsbelg. í fáum tilfellum á
klofningurinn sér stað á stigi tveggja laga fósturskjaldar, þá hafa
þeir sameiginelga fylgju, æða- og vatnsbelg. Yfirleitt er jafnvægi
á blóðflæði til hvors um sig, en mikil anastomosa, getur valdið