Ljósmæðrablaðið - 15.12.2003, Blaðsíða 27
Mikilvægi ljósmóðurskráningar -
notagildi fyrir ljósmóðurfræði
Skráning Þórunnar Á. Björnsdóttur frá árinu
1929 er mikilvægt og merkilegt framtak og
gefur ómetanlegar upplýsingar um
fæðingarhjálp á íslandi áður fyrr, sem ekki er
alltaf auðvelt að nálgast enn þann dag í dag.
Við söfnun gagna úr mæðraskrám kom í ljós
að skráningu var ábótavant urn ýmsa þætti í
umönnun ljósmóður. Atriði sem voru vel skráð
voru um líkamlegar skoðanir í
meðgöngueftirliti, um stöðu barnanna,
verkjameðferð með lyfjum og túlkun á
hjartsláttarritum. Atriði sem voru þokkalega
vel skráð voru um líðan móður í og eftir
fæðingu. Því miður var skráning mjög lítil um
meðferð ljósmóðurinnar í yfirsetunni og
fæðingunni t.d. um aðstoð við móðurina við
að takast á við verkina. Ljósmæður þurfa að
gera bragabót á þessu.
I þessari rannsókn var miklum grunn-
upplýsingum safnað sem ekki hafa verið fyrir
hendi á einum stað á íslandi um tvíbura-
meðgöngur og fæðingar. Þessi grunnur getur
nýst til frekari rannsókna. Niðurstöðurnar má
einnig nýta til að þróa leiðbeiningar um
ljósmóðurskráningu til að bæta gæði skráningar
sem er lykilatriði íyrir endurtekna þjónusturýni.
Þórunn Á. Björnsdóttir lagði ákveðinn grunn
með lýsingu sinni og skráningu á störfum
sínum árið 1929. Verk hennar ætti að vera
hvatning til ljósmæðra um að gera störf sín
sýnileg, vinna að þjónusturýni og þróa
rannsóknir í ljósmóðurfræði með það fyrir
augum að bæta umönnun barnshafandi og
fæðandi kvenna.
Heimildir
Ujörg Einarsdóttir (1984) (Ritstjóri). Ljósmæður á fslandi, I.
Reykjavík: Ljósmæðrafélag íslands.
fqol'311 ritning. Gamla testamentið og nýja testamentið
■ Reykjavík: Hið íslenska biblíufélag.
r} an, E.M. (1983). The Nature and Nurture ofTwins. London:
Uailhére Tindall.
hauhan, S.P. og Roberts W.E. (1996). Intrapartum management.
Multtple Pregnancy and Delivery. Gall, S.A. (ritstjóri)
(243-280). St. Louis: Mosby-Year Book.
Feng. R.E., Swindle, Jr. og Huddleston, J.F. (1995). A lack of
'erse effect of prolonged delivery interval between twins.
Matemal-Fetal Investigation, 5, 222-225.
Geary, M„ Fanagan, M. og Boylan, P. (1997). Maternal
3 is action with management in labour and preference for mode
O dehvery. Journal of Perinatal Medicine, 25 (5), 433-439.
Gillies, A. (1997). Improving the Quality of Patient Care. New
York: John Wiley & Sons.
Guðfinna Eydal (2001). Tvíburar: Sálfræði fleirbura frá
fósturskeiði til fullorðinsára. Reykjavík: Uppeldi ehf., blaða-
og bókaútgáfa.
Gunnlaugur Snædal, Gunnar Biering, Helgi Sigvaldason og
Jónas Ragnarson (1983). Fæðingar á íslandi 1972-1981, 8.
grein: Tíðni fjölburafæðinga. Læknablaðið, 69, 246-247.
Hendriksen, T.B., Sperling, L., Hedegaard, M., Ulrichsen, H.,
Övilsen, B. og Secher, J. (1994). Cesarean section in twin
pregnancies in two Danish counties with different cesarean
section rates. Acta Obstetrica et Gynecologica Scandinavica,
73, 123-128.
Hodnett, E.D. (2002). Caregiver support for women during
childbirth (Cochrane Review). í: The Chochrane Library, Issue
3, 1-27. Oxford: Update Software.
Luke, B. (1994). The changing pattern of multiple births in the
United States: Maternal and infant characteristics, 1973 and
1990. Obstetrics and Gynecology, 84 (1), 101-106.
Luke, B. Og Minogue, J. (1994). Contribution of gestational
age and birth weight to perinatal viability in singeltons versus
twins. Journal of Maternal-fetal Medicine, 3, 263-274.
Maresh, M. (1994). Audit in Obstetrics and Gynacology. London:
Blackwell Scientific Publications.
Martin, J.A. og Park, M.M. (1999). Trends in twin and triplet
births: 1980-97. National Vital Statistics Reports, 47 (24), 1—16.
Ólöf Garðarsdóttir. (2002). Saving the child. Regional, cultural
and social aspects of the infant mortality decline in Iceland,
1770-1920. Reykjavík: Gutenberg.
Prins, R. P (1994). The second-born twin: Can we improve
outcomes? American Journal of Obstetrics and Gynecology,
170 (6), 1649-1657.
Reynir Tómas Geirsson, Guðrún Garðarsdóttir, Gestur Pálsson,
Ragnheiður I. Bjarnadóttir og Alexander Smárason (2002).
Skýrsla frá fæðingarskráningunni fyrir árið 2001 (skýrsla).
Reykjavík: Kvennadeild og Bamaspítali Hringsins, Landspítala
- háskólasjúkrahúsi.
Smith, G.C.S., Pell, J.P. og Dobbie, R. (2002). Birth order,
gestational age, and risk of delivery related perinatal death in
twins: retrospective chohort study. British Medical Journal
325,(2), 1-5.
Tew, M. (1995): Safer Childbirth ? A Critical History og
Matemity Care, London, Chapman & Hall.
Ziadeh, S.M, og Badira, L.F. (2000). Elfect of mode of delivery
on neonatal outcome of twins with birthweight under 1500 g.
Archives of Gynecology & Obstetrics, 264 (3), 128-130.
Þórunn Á. Björnsdóttir. (1929). Nokkrar sjúkrasögur úr
fæðingabók. Reykjavík: Herbertsprent.