Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.06.1971, Blaðsíða 27
TÍMARIT VPl 1971
37
Landmælingar og kortagerð Orkustofnunar
Iíortagerð
Landmælingar og kortagerð Orku-
stofnunar (eða Raforkumálaskrif-
stofunnar) hófst skömmu fyrir 1950
með gerð tachymeterkorta af tak-
mörkuðum svæðum, aðallega vænt-
anlegum virkjunarstöðum. Slík kort
hafa verið gerð alltaf öðru hverju
síðan. Þau eru geymd í teikninga-
safni Orkustofnunar. Skrá yfir þau
heiztu er að finna hér á eftir.
Um 1950 var farið að mæla lang-
skurði vatnsfalla eins og Hvítár,
Þjórsár, Tungnaár, Köldukvíslar og
síðar Laxár í Þingeyjarsýslu og Jök-
uisár á Fjölium, svo að þau helztu
séu nefnd. Mælingarnar voru fólgnar
í fallmælingu milli fastmerkja, sem
venjulega voru sett með 3—6 km
millibili, en auk þess tachymetermæl-
ingu, þannig að hægt væri að teikna
hæð árinnar, eins og hún er háð
fjarlægðinni frá sjó. Þessir lang-
skurðir eru geymdir í teikningasafni
Orkustofnunar, og hér á eftir fylgir
skrá yfir þá helztu.
Um 1955 var byrjað að nota ljós-
myndir teknar úr lofti við korta-
gerð. Kort af Urriðafossi og Laxá
í Þingeyjarsýslu, sem teiknuð voru
í Liechtenstein (eða Sviss), hafa
vafasamt gildi, vegna þess að korta-
gerðarmennimir gerðu sér í fyrstu
ekki grein fyrir, hversu miltlar mæl-
ingar þyrfti að gera á jörðu niðri.
Kort af Jökulsá á Fjöllum, Hrauns-
fjarðarvatni og Lagarfljóti, sem
teiknuð voru í Forverki, eru enn í
fullu gildi, nema hvað þau eru í
hinu gamia landsneti. Öll þessi kort,
ásamt korti af Hvítá undir Bláfelli,
sem er í hinu nýja landsncti, eru
geymd í teikningasafni Orkustofn-
unar.
Eftir að nýja landsnetið var tekið
í notkun 1957, voru mælingar gerðar
í því neti, og blaðskiþting kortanna
miðast við það net. Kortin eru talna-
merkt í samræmi við blað'skiptinguna
og eru geymd í sérstakri korta-
geymslu Orkustofnunar. 1 þessu sam-
bandi vísast til kortaskrár Orkustofn-
unar frá í marz 1971. Því miður
vantar kortin frá því fyrir 1957 í
skrána, og einnig vantar mæld, en
ekki kortlögð, svæði í skrána. Úr
þessu verður bætt í næstu útgáfu.
Hæðarmælingar
Á árunum 1956-1959 var mæling-
um vegna kortagerðar eftir ljós-
myndum hagað þannig, að gerðar
voru litlar þríhymingamælingar, en
umfangsmiklar fallmælingar. Gerð
var áætlun um þríhyrninganet og
flestir punktamir merktir fyrir
myndun. Þríhyminganetið var mælt
með hornamælingu. Eftir myndun
voru settir fjórir myndpunktar í
hvert „módel" og fallmælt á þá. Um-
fangsmiklar mælingar voru gerðar
á þennan hátt á vatnasvæðum
Þjórsár, Tungnaár, Jökulsár á Fjöll-
um og Blöndu.
Við þessar mælingar voru notuð
fastmerki, sem sett höfðu verið, þeg-
ar langskurðir ánna vom mældir.
Fjöldi nýrra fastmerkja var settur
KORT SKRÁÐ 1 TEIKNINGASAFNI ORKUSTOFNUNAR Apríl 1971
Fnr. Nafn Mæli- kvarði Hvenær mælt Teiknað af Stærð
976 Skógarfoss 1:1000 S. K. 4xAl
718 Gönguskarðsá 1:500 Þ. Th. Þ. Th. / E. G. iy2xAl
724 Fremri-Laxá 1:2500 S. M./Þ. Th. B. G. 2xAl
737 Víðidalsá hjá Kolugili 1:2500 S. M./Þ. Th. E. G. 2xAl
747 Milli Hóps og
V esturhópsvatns 1:2500 S. M. / Þ. Th. B. G. 2xAl
736 Víðidalsá hjá Laufási 1:1500 S. M. / Þ. Th. E. G. A1
957 Laxá 1:1000 24/10 ’46 P. J. 2xAl
976 Skógarfoss 1:1000 S. K. 4xAl
722 Gilsárvötn 1:5000 S. M. / Þ. Th. S. M. og E. G. 4xAl
621 Systravatn 1:1000 M. B.
789 Skúfnavötn 1:2500 S. M. / Þ. Th. B. G. 2xAl
848 Baulárvatn og Hvamms-
fjarðarvatn 1:2500 9/5 ’46 B. G. 4xAl
1017 Merkjá í Fljótshlíð 1:1000 E. G./T. Á. ’47 S. M. B. 2xAl
1093 Þiðriksvallavatn 1:1000 K. S. S. 10/4 ’47 P. J. 2xAl
1181 Laxá 1:500 J. Þ. 6/9 ’48 P. J. 2xAl
1308 Vatnsdalsá 1:5000 4/5 ’50 M.S. P. J. 2xAl
1309 Vatnsdalsá 1:5000 4/5 ’50 M.S. P. J. 2xAl
1314 Selá v/fossinn, Vopnafirði 1:500 25/5 ’50 N.S. A. F.
1313 Mývatn 1:5000 24/5 ’50 J. Þ. 2xAl I, II og III
1320 Hvammsá, Vopnafirði 1:1000 12/6 ’50 M. S. M. S. 2xA4 Renningur
1364 Smyrlabjargará,
Borgarhafnarheiði 1:2000 16/11 ’50 E.G. E. G. 2xAl
1370 Tungnaá 1:1000 22/11 ’50 E.G. E. G. Renningur
1372 Smyrlabjargará 1:2000 19/12 ’50 E. G. E. G. A1
1400-08 Hvítárvatn 1:5000 júll ’50 M. S. M. S.