Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1899, Page 43

rikinu, en sá fegursti og fullkomnasti, er enn væri kominn
i Ijós; en siðferðismeíTvitund mannsins, sem hefur hann svo
mjög yt'ir dýrin, skoðar 11 uxley sem nýja sköpun, nýtt
kraftaverk.
I trúarsko(5unum sinum var Huxley hvorki kirkjutrúar-
maður né gnðsneitandi. Hann er »agnostiker« þ. e þorir
ekki að fullyrða neitt. »Segi menn, að ekki finnist annað
efni, kraftnr og náttúrulög i heiminumc, segir hann, »þá
neita ég hiklaust að fylgja þeim«. Honum geðjast einkum
að þeim Aþenumönnnm, sem dýrkuðu hinn óþekta guð.
Hver alvarleg sái, sem liugsun og tilfinning hefir, hlýtur
beygja kné sin fyrir iiátign þeirri, sem i alheiminuin hirt-
ist, og að eins vankunnandi, hiigsunarlítill og tilfinningar-
litill maður getnr lokað' vörum sinum og hjarta fyrir há-
tign þessari. Aðrir verða að dást að henní og tilbiðja
hana«. »Þvi það er til óþektur guð«, en vér vitum ekki
hvað liann er eða hvuð hann vill«.
Þess er áður geti'ö, hvert áiit hannhvfir á biflíunni; og
þótt liann trúi ekki krat'taverkum Krists, ekki af því það
striði móti visindunum, heldur sökum Jiess að honum virðist
vanta sögnlegar sannanir, kallar hann Krist |>ó »liinn mesta
siðferðislega anda, sem heimurinn hefir átt«, þvi hann sé
»franikvæmd lmgsjón næstum fullkomins manneðlis«.
Jat'nharðsnúinn og H.uxley var mótstöðumönnum sinum
í rituni sinum og ræðum, jafngóður og göfugur var hann i
daglegri umgengni, og fyrirmyndarlieimilisfaðir. Kona
lians var frá Astraliu. Hafði hann kynst henni á dansleik
í Sydney, þegar liann var með skipinu Kattlesnake. Fáum
dögum siðar trúlofast þau, en að sjö árum liðnum hefir
hann efni á, að láta liana koma til Knglands og giftast
henni. Kn þó fjárhagurinn væri heldur þröngur framan af
og hörnin nnirg, og við nóg af veikiudum að striða, var
hjónaband þeirra fyrirmynd.
Huxley dó 29. júni 1895, 70 ára að aldri, og hné þar að
velli einn sá mesti visindamaður, flnggáfaður og djúpvit-
ur spekingur og göfugmenni, er heimurinn hefir átt.
Hj. Sig.
(35)