Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1946, Blaðsíða 27

Stríðslok.
Heimsstyrjöldinni miklu er lokið með uppg'jöf Jap-
ana. Mesta stríði, sem háð hefur -verið í heiminum,
er nú hætt, en þó er langt frá því, að kominn sé ör-
uggur, varanlegur friður.
Þessu striði var hrundið af stað af fáeinum stjórn-
málaleiðtogum, eins og oft áður i sögunni. Því er að
visu haldið fram, að hér hafi verið barizt um ólíkar
grundvallarskoðanir í stjórnmálum, og það er rétt, að
nokkru leyti, en upphaflega var það ekki. Það var
hrein drottnunarstefna nazismans, fárra manna, sem
kom s'triðinu af stað. Trúin á skjótan sigur, vissan
um góðan her og góð vopn og vel skipulögð þjóð
voru hinar styrku stoðir undir hernaðartrú og valda-
sókn Hitlers og félaga hans.
En nú munu allir sjá, að reyna þarf að finna ein-
hverjar leiðir til þess að bjarga þjóðunum frá hætt-
unni, sem vofir yfir.
Fyrst er að athuga, 'hvernig striðið er til orðið og
hvað muni taka við í framtíðinni. Um það munu vist
flestir vera sammála, að nýja heimsstyrjöld megum
við ekki fá, en hvernig á að komast hjá þessari hættu,
sem um allar aldir hefur verið plága mannkynsins?
Það er réttast að kannast við, að það eru lítil iík-
indi til þess að hægt verði að finna upp neitt öruggt
ráð til þess að útrýma ófriði, en hagsmunir og vís-
indaleg starfsemi þjóðanna mun þó sennilega geta
miklu valdið hér, þar sem þjóðirnar hljóta að sjá, að
á stríði tapa allir, en enginn græðir. Og eins og hér
er annars staðar sagt frá, þá verða eyðileggingarnar
með tækni nútímans svo ógurlegar, að mann getur
varla dreymt um. Hin mikla snilld Japana og Þjóð-
verja i stríðinu er aðeins bending um, hvað muni ske
í næsta striði milli stórvelda heimsins, og það er
voðaleg tilhugsun.
(25)
2