Dagblaðið Vísir - DV - 26.04.2005, Síða 19
DV Fjölskyldan
Betri frammistaða vegna fjöl-
breyttrar kennslu . 1
Nemendur í breskum skólum sem bjóða upp
á betri kennslu I fögum tengdum heilsu, llk-
amsrækt og félagshæfni bæta sig almennt
fyrr en aðrir krakkar. Rannsóknarnefnd á
vegum breska ríkisins segir frá þessu. Hlutfall
11 ára nemenda sem náðu viðunandi ein-
kunn í ensku, stærðfræði og vlsindum jókst
um 3,04% hjá fyrrnefndum skóium en 2,91%
í hinum.
Könnun-
in var
mjög ít-
arleg og náöi til 2314 skóla. Meðal þess sem
„betri“ skólarnir bjóða upp á isinni kennslu
eru fikniefnafræösta, andleg heitsa, matar-
venjur, líkamsþjálfun og samskiptahæfni.
Fyndinn og hjartahlýr
„Hann er með fallegt bros, fynd
inn og hjartahlýr," segir söng
konan Aðalheiður Ólafsdóttir
eða Iíeiða eins og hún er
venjulega kölluð. „Ég er
einmitt svo heppin að ég hef
ftmdið þennan drauma-
prins minn nú þegar."
Praumaprinsinn )
.
BARNAVÖRUVERSLUN - GLÆSIBÆ
slml 5S3 3366 - www.oo.ls
í nokkur ár hefur Systkinasmiðjan haldið námskeið fyrir systkini barna með sérþarfir. DV ræddi við
konurnar sem standa að starfseminni en þær segja að oft búi börnin yfir reynslu og tilfinningum
sem þau hafi mikla þörf til að ræða um.
i
Systkinasmiðjan Fyrin born
sem stundum gleymast
„Bömin vita að það ríkir alger
trúnaður innan hópsins. Hjá okkur
geta þau sagt það sem þau vilja og
vita að það fer ekki lengra. Við viljum
að þau skilji að þótt systkini þeirra sé
fatlað þá getur þeim stundum þótt
það leiðinlegt og stundum strítt því,
rétt eins og gerist milli flestra systk-
ina. Okkur kemur ekki alltaf saman,"
segir Brynhildur Bjömsdóttir starfs-
maður Systkinasmiðjunnar, en hún
og samstarfskonur hennar, þær Vil-
borg Oddsdóttir og Hanna Bjöms-
dóttir, hafa haldið námskéið fyrir
systkini bama með sérþarfir frá
árinu 1997.
Brynhildur segir að starfsemin
hafi byrjaði með námskeiðum þar
sem bömin fengu tækifæri til að
hitta önnur systkini í skipulögðu og
skemmtilegu umhverfi. Fljótíega hafi
þær tekið eftir því að sömu börnin
leituðu til þeirra aftur og aftur og
ákváðu þær þá að vera einnig með
framhaldsnámskeið einu sinni í
mánuði yfir vetrartímann.
Systkini með mikla ábyrgð
„Við höfum oft heyrt að það sé
bjartara yfir bömunum eftir að hafa
verið héma. Þeim þykir gott að hitt-
ast reglulega, segja frá reynslu sinni
og finna til samkenndar, en þau
þarfríast þessað tala um systídni sín
og tilfinningar sfnar. Þegar við hitt-
um framhaldshópinn á haustin leyf-
um við þeim sjálfum að velja hvað
þau ætía að gera yfir veturinn, en
það getur verið ýmislegt, þótt aðalá-
herlsan sé lögð á að ræða um systk-
inin, en þá er líka besta mætíngin,"
segir Brynhildur og nefnir glettnis-
lega sem dæmi um fjölbreytta starf-
semi þeirra að fyrir stuttu hafi verið
haldin afar spennandi kökuskreyt-
ingakeppni meðal krakkanna.
Hún segir að það sé eðlilegt að
fatíaða bamið fái mikla athygli en því
miður verði það oft svo að það
gleymist að líta til systkina þeirra.
Þau verði oft útundan og taki of
mikla ábyrgð á sínar herðar. Það beri
að varast að láta böm taka of mikla
ábyrgð á sig, til að mynda hafi þær
bent á að þegar vandamál koma upp
í skólakerfinu í tengslum við bam
með sérþarfir eigi ekki að hafa sam-
band við systkini bamsins eins og oft
gerist. Þau séu systkini en ekki for-
ráðamenn og það beri að virða.
Fá útrás fyrir tilfinningar
,Á námskeiðunum okkar fer ekki
firam eiginleg kennsla heldur leggj-
um við fyrst og fremst áherslu á að
ræða saman og hjálpa bömunum að
fjalla um systídni þín. Við ræðum um
hvemig best sé að leysa úr þeim að-
stæðum sem koma upp og reynum
til dæmis að nálagst þessa þætti í
gegnum leiki og skemmtileg verk-
efríi, losna við reiði ef hún er og fá út-
rás fyrir þær tilfinningar sem þau
geta ekki sýnt heima hjá sér. Þetta er
samt ekki meðferðarúrræði."
Konumar í Systíánasmiðjunni
hafa lagt rækt við starfsemi sína og
smám saman hefur hún þróast í fleiri
áttir. Fyrir stuttu fengu þær til sín
hóp bama sem misst hafði systkini
sín úr krabbameini. Vtíborg segir að
•þarfir þeirra bama hafi verið af óifk-
um toga en þeirra sem hingað til
hafa komið til þeirra. „Það þurfti að
nálgast þau böm á allt annan hátt en
þau sem við höfðum áður verið með.
Ég held samt að það hafið gefið góða
Konurnar í Systkinasmiðjunni
Brynhildur Björnsdóttir, Viiborg Odds-
dóttir og Hanna Björnsdóttir
^Margrét Björnsdóttir segir dóttir
sína alltaf hlakka jafn mikið til að
fara í Systkinasmiðjuna.
„Hún sér að hún er ekki
ein í þessari baráttu"
„Dóttir mín hefur farið I Systk-
inasmiðjuna I mörg ár og hún
hlakkar alltafjafn mikið til
að fara og kemur alltafjafn
ánægð til baka/'segir
Margrét Björnsdóttir, móð-
ir stúiku sem nú hefur far-
ið I Systkinasmiöjuna, sem
sniðin er að þörfum systk-
ina barna með sérþarfír, I sex
ár.
Margrét segir starfsemina hafa
hjáipað dóttur sinni á fjölmarga vegu,
hún hafi miklu betri skilning á tilfinning-
um bróðursíns en hún gerði áðursem og
sfnum eigin tilfinningum.„Hún finnuraö
hún hefur fullan rétt á að vera hún sjálf
þótt hún eigi fatlað systkini," segir
Margrét með gieði og áherslu en sonur
hennar hefur þurft að sæta miklu einelti
vegna fötlunar sinnar og það
tók systir hans mjög inná
sig.„Þarna færhún tæki-
færi til að tala og sjá að
hún er ekki ein f þessdri
baráttu og það er
henni mjög dýrmætt,"
segir Margrét afsann-
færingu og einlægni.
Konurnar sem haida
þessi námskeið eru alveg
einstakar og yndislegt að
finna hvað þær ná vel til barnanna
og eru9 tagnar við að fá þau tii að tjá sig
og skilja aðra.
Efég á að týsa reynslu minni afstarf-
semi Systkinasmiðjunar í einu orði þá
myndi ég nota orðið frábærtiMín reynsla
er svo ótrúlega góð."
karen@dv.is
Brugðið á leik
Þaðermargt
sem krakkarnir
takasérfyrir
hendur.
raun enda mikil þörf á því að líta til
þeirra."
Þegar nýjar spurningar vakna
„Bömum þykir svo gott að geta
hitt önnur böm sem þekkja aðstæð-
ur þeirra. Þar sem þau geta sagt eitt-
hvað og fundið fyrir skilningi án þess
að þurfa að útskýra aðstæður sínar
ffekar," segirVilborg.
Konurnar hafa einnig
haldið fræðslufundi fyrir for-
eldra barna með sérþarfir og
bendir Vilborg á að oft
komi það fyrir að foreldr-
ar haldi að börnin skilji
miklu meira en þau raun-
verulega gera. „Ég heyrði
eitt sinn gott ráð en það er
að í hvert skipti sem bam
vex upp úr buxum er tími
til komin að setjast niður og ræða við
bamið. Þá hefur það þroskast og nýj-
ar spumingar vaknað um systkinið,
veildndi þess, fötíun og framtíð.
Þannig sjá foreldramir til þess að
bömin fylgist með og þannig geta
þau betur gert sér grein fyrir aðstæð-
unum og auðveldað þeim tilveruna."
DV bendir áhugasömum á vef-
síðu Systkinasmiðjunar: www.
verumsaman.is
karen@dv.is
gætlð þegar veitír
persénMlegar Mpplýsing«r
Mikilvægt er aö þú gerir þér grein fyr-
ir þvi að mörg vefsetur krefjast per-
sónulegra upplýsinga áður en hægt
er að skoða efní þeirra. Þannig er afar
árfðandi að barnið viti hvenær er (
lagi að veita persónulegar upplýsing-
ar og þá hvaða upplýsingar. Einföld
regla er að barnið gefi aldrei upp per-
sónulegar upplýsingar án leyfis for-
eldris.
4, figedíÍM uin jþá áhsettu
scm fyigir þyi yrí liittfi
netvini
Það er mikilvægt að þú gerir þér Ijóst
að netið geti verið jákvæður vett-
vangur fyrir börn til að kynnast öðr-
um börnum. Hins vegar er ekki ráð-
legt að þau hitti einhvern sem þau
kynnast á netinu nema f fylgd með
foreldrl eða öðrum sem þau treysta.
Barnið ætti að minnsta kosti alltaf að
fá samþykki foreldris áður en það
heldur til slfks fundar.
S, K@nnMu IfiFninu |ifnu
slkodfi ufni á nutinu
ffi@§ yíi(|Ufýfiisni'.hssttl
Flest börn nota netið til að bæta og
auka þekkingu sfna í tengslum við
nám og tómstundir. Netnotendur
ættu hins vegar að gera sér Ijóst að
ekki eru allar upplýsingar á netinu
réttar. Sýndu barninu þfnu hvernig
sannreyna má upplýsingar með þvf
að bera saman mismunandi vefsetur.
6. Haftw vHkM fsintii - þah
er vej hugtanleíjt
hMrn.id rehl.Ht á #fni á
int! s«m ei.nungit er letlah
fijjforðnufn
Börn geta fyrir tilviljun rekist á efni
ætlað fullorðnum á netinu. Ef barnið
leitar vfsvitandi að slfkum vefsetrum
skaltu muna að börn eru alltaf forvit-
In um það sem er bannað. Reyndu að
nota slfk tilvik frekar sem tækifæri til
að ræða um slfkt og setja reglur um
leit á netinu.
7, nppfýsingum
valfjd
Það er afar mikilvægt að við tökum
öll ábyrgð á þvf efni sem birtist á net-
inu og tilkynnum yflrvöldum um efni
sem við teljum vera ólöglegt eða
skaðlegt. Með þessu vinnum við að
þvf að draga úr ólöglegri starfsemi á
netinu, eins og t.d. barnaklámi eða til-
raunum til að lokka börn á spjallrás-
um, f tölvupósti eða með smáskila-
boðum til funda við ókunna, eða til
ólöglegra athafna.
8, KynntM pér nitnnthMn
bamsins þíns
Tll að þú getir leiðbeint barni þfnu um
netnotkun er mikilvægt að þú vitir
hvernig barnið notar netið og hverju
það hefur gaman af. Láttu barnið
sýna þér hvaða vefsetur það skoðar
og hvað það gerir þar. Öfiun tækni-
legrar þekkingar gerir þér einnig auð-
veldara að taka réttar ákvarðanlr um
netnotkun barnsins þfns.
'J . IV)SfMjjll‘Íj4 jáV|é|l:!í
jif@tí5r nitslns myift
fjejrj sm hinir nsilvíðu
Netið er fyrirtaks uppspretta þekk-
ingar og afþreyingar fyrir börn.
Hvettu barnið til samviskusemi og tii
að nýta sér netið til fullnustu, sjálfu
sér til hagsbóta.
afvefsföunni saft.is