Ægir - 01.05.2002, Blaðsíða 50
50
Spærlingur er langur, frekar grannur og þunnur beinfiskur með
meðalstóran haus, dálítið yfirmynntur, og augun fremur stór.
Kjaftur er allstór og tennur smáar. Bolurinn er stuttur en stirtlan
löng og afturmjó. Bakuggar eru þrír og er miðugginn stærstur.
Raufaruggar eru tveir og sá fremri lengri og sporðblaðkan meðal-
stór. Eyruggar eru í meðallagi, en kviðuggar sem liggja framan við
eyrugga eru fremur smáir. Hreistur er smátt og þunnt og fellur
auðveldlega af.
Spærlingur er þanggrænn á lit að ofan, silfurlitur á hliðum og hvít-
ur á kvið. Rákin er dökk og greinileg.
Heimkynni spærlings eru í Norðaustur-Atlantshafi, við Ísland og
Færeyjar suður til Skotlands og Írlands. Hann er í Norðursjó,
Kattegat, Skagerak og dönsku sundunum. Hann er við Noregs-
strendur og allt norður í Barentshaf. Sennilega eru sérstakir stofnar
við Ísland, Noregsstrendur, vestan Bretlandseyja og í Norðursjó og
er sá stofn langstærstur. Við Ísland er spærlingur frá Suðausturlandi
meðfram suðurströndinni vestur og norður á Strandagrunn. Einnig
hefur hann fundist undan Norðurlandi en þó í litlu magni.
Spærlingur er botnfiskur og heldur sig mest á leirbotni, aðallega á
100-200 metra dýpi. Hann þvælist þó upp um sjó í fæðuleit.
Hrygning hér við land fer einkum fram í Háfadjúpi og á Selvogs-
banka en einnig víðar undan Suður- og Suðvesturlandi síðari hluta
mars og fram í maí. Spærlingur hrygnir á um 100 m dýpi og dýpra
og eru eggin, sem eru sviflæg, 1-1,2 mm í þvermál og fjöldi
hrogna 60 þúsund til 380 þúsund eftir stærð hrygna. Spærlingur
vex nokkuð hratt og um fimm ára aldur er hann 17-25 cm. Hann
er kynþroska 2-3 ára en verður varla eldri en fimm ára.
Lítið er vitað um stofnstærð spærlings en hann á sér marga óvini í
sjónum sem éta hann með góðri lyst.
Danir og Norðmenn eru aðalveiðiþjóðir spærlings og eru veiði-
svæðin aðallega í Norðusjó, Kattegat og Skagerak, norðvestan
Bretlandseyja og við Noreg. Hér við land hófust spærlingsveiðar
árið 1969 en hafa aldrei orðið miklar og síðustu ár hefur veiðin ver-
ið mjög lítil. Allur spærlingsafli fer í bræðslu og til mjöl- og lýsis-
framleiðslu.
Trisopterus esmarki
Spærlingur
F R Ó Ð L E I K U R O G S K E M M T U N
K R O S S G Á TA N