Ægir - 01.05.2002, Blaðsíða 18

18
K R Æ K L I N G A R Æ K T
Kræklingur er allt í kringum Ís-
land. Minnst verður þó vart við
hann við suðurströndina. Hann
sést oft greinilega á bryggjustaur-
um og situr oft í þykkum klösum
utan á þarastilkum.
Kræklingur er merkilegt fyrir-
bæri. Í bókinni „Sjávarnytjar við
Ísland“ kemur fram að hann lifir
á smáum svifþörungum og líf-
rænum ögnum, sem að mestu eru
botnþörungabrot. „Kræklingur-
inn dælir sjónum inn undir mött-
ulinn þar sem fæðuagnirnar fest-
ast í slími á tálknunum. Þaðan
færir kræklingurinn fæðuagnirnar
með fíngerðum hárum til
munnopsins. Hver einstaklingur
getur síað um 10 lítra af sjó á sól-
arhring,“ segir orðrétt í bókinni
„Sjávarnytjar við Ísland“.
Kræklingur er sagður verða
kynþroska strax á fyrsta ári óháð
stærð. Hrygning hefst um miðjan
júní og stendur fram í miðjan
ágúst. Þegar kræklingalirfa sest á
botn að hausti er hún sem næst
0,3 mm á lengd. Kræklingurinn
vex tiltölulega hratt í fyrstu og er
orðinn um 15 mm ári eftir að
hann settist. Næstu árin nemur
vöxturinn um 10 mm á ári.
mikill skaðvaldur fyrir kræk-
lingaræktendur, hann hreinlega
étur kræklinginn eða sópar hon-
um af línunum. Ýmsar aðferðir
eru til að verjast æðarfugli en
ókosturinn við þær er að þeim
fylgir oft verulegur kostnaður.
Kræklingaverkefni
Á vegum Veiðimálastofnunar er
unnið að viðamiklu kræklinga-
verkefni og má nú þegar nálgast
mikinn fróðleik um það á heima-
síðu Veiðimálastofnunar -
www.veidimal.is eða á heimasíðu
Valdimars Inga Gunnarsson, sjáv-
arútvegsfræðings, www.sjavaru-
tvegur.is - en Valdimar Ingi hefur
tekið saman mikinn fróðleik um
kræklingarækt við Ísland og unn-
ið með kræklingaræktendum. Í
ársskýrslu um kræklingarækt á
Íslandi á árinu 2001 er yfirlit yfir
það sem unnið verður að á þessu
ári. Þar kemur fram að í ár stefni í
að unnt verði að hefja uppskeru
og verði unnið með framleiðend-
um að því að skipuleggja framboð
á ræktuðum kræklingi og kynn-
ingu á honum á innanlandsmark-
aði. Í öðru lagi verði lögð áhersla
á að afla frekari upplýsinga um
afrán æðarfugla og hvernig megi
lágmarka tjón af hans völdum. Í
þriðja lagi er getið um að á veg-
um Hafrannsóknastofnunar séu
fyrirhugaðar rannsóknir á vexti,
holdfyllingu og æxlunarferli
ræktaðs kræklings á fjórum stöð-
um við landið. Í fjórða lagi verði
við uppskeru athugað magn sölu-
hæfs kræklings á hverja fram-
leiðslueiningu og kannað hlutfall
annarra ásæta, s.s. þara og hrúð-
urkarla. Í fimmta lagi verði áfram
unnið með kræklingaræktendum
að því að samræma kröfur um
heilnæmiskannanir og afurðaeft-
irlit við það sem þekkist hjá sam-
keppnisaðilum. Í sjötta lagi verði
kræklingaræktendur heimsóttir
tvisvar á þessu ári til þess að
miðla upplýsingum til þeirra og
afla um leið nýjustu upplýsinga
um framgang ræktunarinnar,
þ.m.t. reynslu af búnaði sem not-
aður er við ræktunina, söfnun
kræklingalirfa, vöxt og viðgang
kræklings fram að markaðsstærð
og tjón sem afræningjar valda og
hvernig kræklingaræktendum
tekst til við að halda þeim frá
ræktunni.
Merkilegt fyrirbæri